Hoà Thượng Tịnh Không dạy: “Giác ngộ rồi thì hết thảy pháp đều là Phật pháp; chưa giác ngộ thì hết thảy pháp đều chẳng là Phật pháp.” Đây là một nguyên lý sâu sắc trong Phật giáo, phân biệt rõ ràng giữa con đường tu tập đích thực và những sai lầm trong hiểu biết. Khi bạn chưa giác ngộ, bạn vẫn còn mê hoặc và điên đảo, không hiểu rõ bản chất thực của pháp. Lúc này, hãy tự hỏi: “Pháp nào là Phật pháp?” Câu hỏi này sẽ giúp bạn nhận thức về sự khác biệt giữa con đường chánh pháp và con đường tà diệu. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về nguyên lý này và cách áp dụng vào quá trình tu tập.
Phật Pháp Thay Đổi Quan Niệm Và Cách Suy Nghĩ
Bản chất của Phật pháp nằm ở khả năng thay đổi toàn bộ quan niệm và cách suy nghĩ của chúng ta. Khi bạn khởi tâm đồng niệm với động cơ chỉ vì chính mình, điều đó là sai lầm và chẳng phải là Phật pháp. Tuy nhiên, khi bạn khởi tâm đồng niệm với tất cả chúng sinh, khi suy nghĩ đến hết thảy chúng sinh và sự an toàn của toàn xã hội, lúc đó hết thảy pháp đều trở thành Phật pháp. Đây là sự khác biệt cơ bản giữa người mê và người giác ngộ.
Những việc bạn làm hàng ngày như uống nước, mặc áo, ăn cơm, những hoạt động tầm thường này chẳng có thứ gì không thể là Phật pháp. Sự khác biệt nằm ở tâm niệm của bạn. Người giác ngộ sẽ vì hết thảy chúng sinh, trong khi người mê chỉ vì chính mình. Hoà Thượng Tịnh Không thường nói: “Người giác ngộ, người mê khác nhau tại chỗ này. Lúc khởi tâm đồng niệm còn vì chính mình thì không được. Tại sao không được? Phật dạy: ‘Hết thảy chúng sinh vốn thành Phật.’ Tại sao bây giờ bạn lại biến thành chúng sinh? Tại sao bây giờ bạn còn trong lục đạo luân hồi?”
Phật pháp là sự thay đổi cách nhìn nhận của tâm thức trong mỗi khoảnh khắc sống
Lục Đạo Từ Chấp Trước Và Thập Pháp Giới Từ Phân Biệt
Phật dạy chúng ta một nguyên lý quan trọng: “Lục đạo là do chấp trước hiện thành; thập pháp giới là do phân biệt hiện thành.” Để hiểu rõ điều này, chúng ta cần nắm bắt bản chất của những tâm niệm sai lầm. Khi bạn chấp trước rằng có một “tôi” thực tại, bạn sẽ luân hồi trong lục đạo. Nếu bạn có thể phá trừ chấp trước, lục đạo sẽ không còn. Khi bạn phá trừ phân biệt, bạn sẽ vượt thoát thập pháp giới và đạt đến Nhất Chân pháp giới.
Nhất Chân pháp giới là Hoa Tạng thế giới trong kinh Hoa Nghiêm – cảnh giới của Tứ Lô Gia Na Phật. Tây Phương Cực Lạc thế giới cũng là Nhất Chân pháp giới. Vì vậy, khi khởi tâm đồng niệm mà còn một cái “TA” thì ngã chấp của bạn làm sao có thể phá trừ được? Đây là chìa khóa để hiểu con đường tu tập thực sự.
Phương Pháp Phá Trừ Ngã Chấp Trong Đại Thừa
“Cách phá ngã chấp” trong Đại thừa cao minh hơn Tiểu thừa rất nhiều. Trong pháp Đại thừa, Phật dạy chúng ta khi khởi tâm đồng niệm đều vì chúng sinh, không nghĩ cho chính mình. Lâu dần, thói quen này trở thành tự nhiên – niệm niệm đều vì chúng sinh, đem ích lợi cho chúng sinh, vì chúng sinh tạo phước mà quên mất chính mình. Phương pháp này thực sự tuyệt vời, không hề khó khăn. Chỉ vì chúng sinh, không nghĩ đến mình, lâu dần không hay không biết thì ngã chấp sẽ tự động biến mất.
Nói cách khác, không hay không biết bạn đã vượt thoát lục đạo, vượt ra khỏi tam giới. Phương pháp này thực sự vô cùng kỳ diệu! Nếu thêm phần bạn nhất tâm niệm Phật cầu sanh Tịnh Độ, thì lại làm sao không nhanh chóng được? Thành Phật nhanh chóng đến mức nào? Thành Phật tức là thành tựu trí huệ, đức năng viên mãn. Nhất định phải hiểu đạo lý này, nhất định phải hiểu phương pháp.
Hiểu Đạo Lý Và Thực Hành Phương Pháp
Hiểu đạo lý rồi, biết phương pháp rồi, vấn đề cuối cùng là chính mình phải nỗ lực thực hành. Đây chính là con đường thành Phật nhanh chóng! Nếu bạn hỏi: “Trong xã hội ngày nay làm theo cách này thì chỗ nào tôi cũng chịu thiệt thòi, bị gạt rồi sao? Người ta ai cũng vì chính mình, nhưng tôi lại vì họ, họ lại chẳng chịu vì tôi, làm sao tôi phải làm việc khó dài này!”
Nếu bạn nghĩ như vậy thì bạn mới thực sự là người ngu si, chẳng phải người khác ngu. Nhưng nếu bạn chịu làm thì bạn sẽ được Đại từ tại! Bạn thực sự có thể đạt được những quả báo mà Phật nói trong kinh. Phải tin Phật, phải mạnh dạn làm. Hoà Thượng Tịnh Không nói những lời này với mỗi người khẳng định chắc chắn như đinh đóng cột, chẳng có một tờ hào hoài nghi gì hết. Tại sao vậy? Vì tôi đã làm được rồi.
Tâm niệm vì chúng sinh mang lại hạnh phúc và giải thoát thực sự
Những gì Phật nói trong kinh, những gì thầy tôi dạy cho tôi, trong vòng mấy chục năm nay những gì tôi làm bây giờ đã có kết quả, hiện nay tôi đã đạt được nhất định là Đại từ tại. Tôi thường nói: “Trên thế giới này tôi sung sướng nhất”. Nếu bạn hỏi: “Sung sướng ở chỗ nào?” Tôi trả lời: “Trong tâm tôi chẳng có lo lắng, ái sâu, phiền não nào, thì làm sao chẳng sung sướng, chẳng tự tại được? Trong tâm các bạn có lo ái, nhớ nhung, phiền não thì dù bạn có nhiều tiền, có địa vị cao, bạn cũng chẳng tự tại. Bạn sống rất khổ sở, tôi sống rất thong dong, rất vui sướng, rất tự tại.”
Tin Tưởng Và Hành Động Quyết Định Thành Công
Cho nên những gì Đức Phật nói trong kinh câu nào cũng chân thật, chẳng có câu nào giả dối. Tại sao bạn chẳng chịu làm? Tại sao lại hoài nghi? Chẳng chịu làm là vì chẳng giác. Dùng một thuật ngữ trong Phật pháp: đây là nghiệp chướng sâu nặng! Nghiệp chướng nặng phải tự mình tiêu trừ, người khác chẳng có cách chi tiêu trừ dùm bạn, Phật, Bồ Tát cũng chẳng có cách gì hết. Phật, Bồ Tát chỉ có thể nói rõ những lý luận và phương pháp này cho bạn biết, bạn phải tự mình giải quyết vấn đề của bạn.
Đây là sự khác biệt giữa người có đức tin và người còn hoài nghi. Người có đức tin vào Phật pháp sẽ mạnh dạn hành động, sẽ không bao giờ hối tiếc. Bởi vì thành quả của việc tu tập theo đạo lý này là hoàn toàn chắc chắn. Phật không bao giờ nói dối, Phật chỉ nói những điều chân thật và có thể được chứng minh qua thực hành. Hành động quyết định mọi thứ – hành động là lực lượng thúc đẩy bạn tiến về phía trước, hành động là cách duy nhất để chứng minh sự chân thật của Phật pháp.
Kết Luận: Giác Là Phật Pháp
Lối sống vì chúng sinh, vì tập thể hơn là vì bản thân, chính là con đường dẫn tới giác ngộ. Khi bạn giác ngộ, bạn nhận ra rằng hết thảy pháp đều là Phật pháp. Không cần tìm kiếm những pháp đặc biệt hay bí mật nào, ngay những hoạt động hàng ngày của bạn cũng có thể trở thành Phật pháp miễn là tâm niệm của bạn chính xác. Giác ngộ không phải là một điều xa xôi hay khó đạt, nó nằm ngay trong từng khoảnh khắc của cuộc sống hiện tại. Hãy bắt đầu từ bây giờ, khởi tâm đồng niệm vì chúng sinh, thực hành những lời dạy của Phật, và bạn sẽ dần dần đi vào con đường giác ngộ. Đó là con đường dẫn tới hạnh phúc thực sự, tự tại chân thật và Phật quả viên mãn.
