Xưa kia, những bậc hiền nhân thường nói rằng: “Một cái nhẫn chính diễu lã nhẫn, hay chữ Nhẫn là chữ tương vợng ngăi, ai mà nhẫn được thì cũng sống lâu.” Lời nói này chứa đựng sâu sắc những triết lý về nhân sinh. Trong Phật giáo, chữ Nhẫn luôn được nhắc đến như một đức tính cao quý nhất trong đạo tu, là chìa khóa mở cánh cửa giải thoát khỏi những phiền não và khổ đau.
Chữ Nhẫn là một pháp tu quan trọng của Bồ Tát, được Đức Phật dạy để giúp chúng sinh vượt qua những hiểm nguy, xây dựng lòng từ bi vô lượng. Nó không chỉ là một đức hạnh mà còn là nền tảng để tu hành tiến tới giác ngộ, nhằm mục đích là tu và độ chúng sinh (lợi mình lợi người).
Nghĩa Lý Sâu Xa Của Chữ Nhẫn
Chữ Nhẫn có nhiều nghĩa trong Phật giáo. Đầu tiên, chữ Nhẫn được hiểu là nhẫn nhục – lòng nhẫn chịu, lòng bao dung với những điều không may. Nó là sự kiên nhẫn, là lòng chịu đựng phần kém về mình, phần thiếu thỏi về mình. Chữ Nhẫn là giáo pháp tu của Bồ Tát nhằm thực hiện tinh thần “bỏ thịt trì giới” – bỏ bỏ những tham muốn, lòng thù hận, để nuôi dưỡng lòng từ bi vô lượng.
Nhiều người lầm tưởng rằng chữ Nhẫn chỉ là nhẫn nhục, chịu đựng một cách thụ động hay suy yếu. Sự hiểu lầm này dẫn đến những hành động không phù hợp. Thực chất, chữ Nhẫn là một thái độ hòa hợp, là sự hòa giải những phiền não do sự sân giận đem lại. Nó là một trạng thái tâm linh – khi sân giận mang lại những kết quả khó lường như câu nói “giận quá mặt khôn”, người tu phải hiểu rằng nhẫn chịu đúng là con đường duy nhất để xây dựng hòa bình bên trong và bên ngoài.
Chữ Nhẫn là đức tính cao quý giúp tâm linh vượt thoát những phiền não
Những Trường Hợp Cần Áp Dụng Chữ Nhẫn Trong Cuộc Sống
Chữ Nhẫn cần được thực hành trong vô vàn tình huống của cuộc sống. Khi bị người khác xúc phạm, dù là vô ý hay có ý, chúng ta cần bồi đắp lòng nhẫn nhục. Những người có địa vị hơn hoặc quyền lực lớn hơn, nếu không biết nhẫn nhục thì dễ dàng áp đặt quyền lực của mình. Ngược lại, những người yếu thế hơn cần nhẫn chịu để bảo vệ bản thân.
Khi ở nhà, chúng ta có thể bị con em vô ý làm phiền. Nếu không biết nhẫn nhục thì chúng ta sẽ phiền lây, từ đó hành động hung hăng. Tuy nhiên, với người tu Phật, chúng ta cần nhận thức rằng những sự phiền này là cơ hội để tu tập. Nếu chúng ta không biết nhẫn nhục, việc tu tập sẽ chưa đạt được ý nghĩa thực sự.
Nhẫn chịu trong gia đình là bước đầu để tu tập chữ Nhẫn
Chúng ta sống trong một xã hội độc lập, tự do, hạnh phúc. Những mục tiêu của đất nước là xây dựng một xã hội dân chủ, nước mạnh, xã hội công bằng. Tuy nhiên, trên con đường tiến tới, có khi chúng ta gặp những xúc phạm hay bất công. Đối với những người có trách nhiệm, chúng ta phải nhẫn nhục để quản chiếu, để hòa giải, để tìm hướng giải quyết. Chúng ta không thể để hành động tiêu cực dẫn đến những hậu quả không tốt cho cộng đồng.
Sân Giận – Đối Lập Với Chữ Nhẫn
Đối lập với chữ Nhẫn là sân giận. Sân giận là một trong ba món độc của thế gian. “Một niệm sinh tâm khởi, bá vạn chướng môn khai.” Khi sân giận phát sinh, nó khiến cho những người sống chung với chúng ta đau khổ. Trong gia đình, nếu chồng hay vợ hay con cái nổi giận, đó là nguồn khổ đau cho mọi người. Xã hội cũng bị ảnh hưởng từ những sân giận cá nhân.
Có một dạng “phẫn” ở bên ngoài không thấy biểu hiện gì, nhưng bên trong tâm hồn đang dồn nên để tìm trả thù, đạo Phật không chấp nhận cách nhẫn nhục này. Vì nó là sân giận đang biến tướng, dạng tâm lý này rất tai hại.
Sân giận là con đường dẫn đến đau khổ và phiền não
Lợi Ích Của Việc Thực Hành Chữ Nhẫn
Khi thực hiện được chữ Nhẫn, bản thân chúng ta nhận được nhiều lợi ích. Trước tiên, Nhẫn giúp chúng ta được nhiều người thương mến, dễ gần. Gia đình sẽ hạnh phúc hơn, xã hội được tốt đẹp hơn. Trong xã hội Việt Nam, mối quan hệ giữa mẹ chồng và nàng dâu luôn được nhắc đến. Khi nàng dâu biết cách áp dụng chữ Nhẫn, biết sống tốt, biết tôn trọng các bà mẹ chồng, thì mọi điều sẽ tốt đẹp hơn.
Hơn nữa, thực hiện được chữ Nhẫn cũng là giữ sức khỏe cho bản thân. Khi chúng ta nhẫn chịu, tâm tĩnh, huyết áp ổn định, tim đập đều đặn. Ngược lại, nếu thường xuyên nổi giận, cơ thể sẽ chịu tác động xấu từ những cơn tức giận.
Thực hành chữ Nhẫn là giữ sức khỏe tâm thân cho bản thân
Để tránh hết nghiệp, theo đạo Phật, chúng ta có mặt trong thế giới này là do chúng ta tạo nghiệp – hoặc thiện hoặc chẳng thiện. Chúng ta sống ở đây là để trả nghiệp, để chúng ta mau hết để có được an vui. Vừa trả nghiệp mà vừa là làm sạch nghiệp, cũng giống như vừa tu mà chỉ người khác tu. Vừa nhẫn mà vừa tìm phương tiện khéo léo để họ cũng nhẫn như mình, cũng tự bi nhân từ như mình. Khi đã hiểu rõ thì sạch nghiệp với nhau, và sống an vui hạnh phúc đời này và đời sau.
Phương Pháp Tu Tập Chữ Nhẫn
Để tu tập chữ Nhẫn, đạo Phật cung cấp vô số cách mà Đức Phật đã dạy cho chúng sinh. Tuy nhiên, chúng ta có thể đưa ra một số phương pháp quan trọng:
Niệm Phật: Luôn thường xuyên niệm Phật suốt ngày, chúng ta tập niệm Phật, Bồ Tát. Lúc đó, nhất tâm niệm Phật sẽ mang đến sự tập trung vào chính pháp, khỏi để ý đến những sự việc bên ngoài gây chứng tương.
Quán tưởng: Trong đời sống, cái gì cũng có mặt tốt và xấu. Khi gặp cảnh chúng ta chia làm hai phần: phần xấu thì mình quán, đây là nghiệp của họ, không nên hận thù phần này. Bên cạnh đó còn có cái tốt thì giữ cái tốt để giao lưu với họ. Quán xem trong sự việc này có lỗi của mình hay không, không để ý đến cái đám tang bất thường (vô thường) vừa đi tiếp.
Tâm an trong nghịch cảnh là chìa khóa hạnh phúc thật sự
Không chấp: Coi như trình độ nghiệp lực ngay cỡi đó thì họ ăn nó, hành động cỡi đó, và mình là người gặp phải nghiệp. Chuyển sang từ thiện, tụng kinh, làm một việc gì đó, nhằm là đường đi nhiều, hay tự văn.
Nuôi dưỡng từ bi và quyết tâm hành trì: Khi một đứa trẻ khóc ríc tức giận, thì đầu tiếp máng mở, mặc mà thương nó, và tìm hiểu xem nó đang cần gì, để có thể đáp ứng cho nó. Và nếu không đáp ứng được thì thương cho nó, nó khóc riết rồi sẽ không tốt cho sức khỏe hay bản tính của nó. Cũng vậy, khi ai đó hành động không tốt với ai đó hay với chính mình, thì khởi lòng thương họ vì họ đang tạo nhân ác, và quả của họ sẽ khổ đau. Và chết bị rơi vào địa ngục.
Kết Luận
Chữ Nhẫn là một đức tính cao quý, là con đường dẫn chúng ta đến với sự bình yên, hạnh phúc. Kinh Phật dạy: “Học pháp nhẫn chẳng sanh oan trái, giữ tâm không khởi phải lây phiền, sống cõi đời thông thái bình yên, hướng nào đạo diễu huyền trực chỉ.” Chữ Nhẫn không phải là yếu đuối, mà là biểu hiện của lòng từ bi, của sự thông tuệ và trưởng thành tâm linh.
Khi chúng ta thực hành chữ Nhẫn, chúng ta không chỉ giúp bản thân vượt qua những khó khăn mà còn giúp người xung quanh sống trong hòa bình. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ trong cuộc sống hàng ngày: nhẫn nhục với gia đình, nhẫn chịu với công việc, nhẫn từ với những người khác nhau. Dần dần, chữ Nhẫn sẽ trở thành một phần của tâm linh chúng ta, dẫn chúng ta tiến tới giải thoát và giác ngộ.
Theo truyền thống Phật giáo, chúng ta cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng ta hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng ta hữu ích, hãy cân nhắc quyền góp một lần hoặc hàng tháng để giáo pháp được lan tỏa rộng rãi hơn.
