Niệm Phật là một trong những phương pháp tu tập căn bản và phổ biến nhất trong Phật giáo Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người niệm Phật hàng ngày nhưng vẫn cảm thấy thiếu hiệu quả, bởi họ chỉ niệm bằng miệng mà tâm không thực sự hướng về Phật. Đây chính là vấn đề mà Đại sư Âm Quang đã chỉ ra trong giáo pháp của ngài: chân tâm niệm Phật sẽ tương ứng với Phật, còn vọng tâm niệm chỉ là lãng phí công phu tu tập.
Phật Thích Ca Mâu Ni muốn chúng ta dùng chân tâm để tu hành, chứ không phải vọng tâm – tâm sanh diệt, tâm luôn hồi luân. Dùng vọng tâm niệm Phật, dù có niệm cả trăm năm cũng không thể siêu việt được luân hồi. Vì vậy, niệm Phật phải dùng chân tâm, nhuận nhất chân nhất thiết chân, dùng chân tâm để sống, dùng chân tâm để đối xử với người tiếp vật. Đây là nền tảng của tu học Phật pháp.
Tư thế cầu nguyện, tâm tập trung vào A Di Đà Phật trong ngôi chùa truyền thống
Chân Tâm và Vọng Tâm: Hai Con Đường Tu Tập Khác Nhau
Sự khác biệt giữa chân tâm và vọng tâm tạo ra hai kết quả hoàn toàn khác nhau trên con đường tu học. Nếu khởi tâm để tự lợi lợi mình, tự độ tự lợi – đây đều là nhân của lục đạo luân hồi tam ác đạo, kiếp sau chắc chắn sẽ sanh ba đường ác. Ngược lại, nếu lúc nào cũng nghĩ là làm sao lợi cho người, làm sao giúp đỡ người khác, làm sao thành tựu người khác, đây chính là tâm thiện, dùng tâm thiện sẽ sanh ba đường thiện.
Để hiểu rõ hơn về sự tương ứng giữa tâm và pháp, chúng ta hãy xem xét ví dụ về Hòa thượng Lão Đức. Khi mọi người chỉ trích, xúc phạm hay bắt nạt ngài, người khác có thể dùng vọng tâm để phản ứng lại. Nhưng Hòa thượng Lão Đức lại hoàn toàn dùng chân tâm. Người khác chỉ chửi rủa ngài, sợ hãi ngài, còn ngài đều tiếp nhận. Khi thấy Phật thì lấy, người khác chỉ vào phân trâu nói: “Bên trong này có Phật.” Ngài thắng đầu xuống lấy phân trâu, vì tâm của ngài thực sự có Phật, tâm của ngài chính là Phật. Đa số người đều xem ngài là người ngốc, nhưng ngài thực sự không ngốc chút nào. Ngài hoàn toàn dùng chân tâm, vì vậy ngài đã được lợi ích thực sự.
Kinh Cảnh Giới: Nơi Kiểm Chứng Chân Tâm Tu Tập
Niệm Phật kiêng kỵ nhất chính là dùng tâm tán loạn niệm. Vọng niệm trong tâm quá nhiều, tạp niệm quá nhiều thì tâm lực sẽ không tập trung. Tâm tán loạn niệm Phật không có công đức, chỉ là trồng hạt giống trong a-lai-ya thức, trong đời này không thể thụ dụng. Đại sư Âm Quang từ bi nói cho chúng ta biết, dùng phương pháp mười niệm, từ câu thứ nhất đến câu thứ mười, niệm thật rõ ràng, nhớ thật rõ ràng, nghe thật rõ ràng, phương pháp này có thể nhiếp tâm, không để tạp niệm xen vào.
Tại sao lại có tạp niệm? Bởi vì không buông xả, rất nhiều việc để lo lắng không yên. Thực sự buông xả thì tạp niệm không còn nửa; thực sự buông xả thì niệm Phật thấy Phật. Đây là sự kiểm chứng của chân tâm. Khi chúng ta buông xả hết những ràng buộc của thế gian, tâm sẽ tự nhiên trở nên sáng suốt và có thể tiếp xúc được với ánh sáng của A Di Đà Phật.
Ánh nắng chiều tỏa qua cửa chùa, biểu tượng sự thanh tịnh và bình yên của tâm
Tâm Thanh Tịnh, Tâm Bình Đẳng, Tâm Giác Ngộ
Tâm thanh tịnh, tâm bình đẳng, tâm giác ngộ đều là chân tâm. Buông xả chấp trước thì được tâm thanh tịnh. Với thế gian, xuất thế gian tất cả pháp không còn chấp trước nữa, có thể tùy duyên, được tâm thanh tịnh là cảnh giới của A La Hán. Lại buông xả phân biệt, được tâm bình đẳng là cảnh giới Bồ Tát. Cuối cùng là khởi tâm đương niệm đều buông xả, chính là đại triệt đại ngộ, minh tâm kiến tính thì thành Phật rồi.
Vì sao phàm phu không thể buông xả? Bởi vì không hiểu rõ chân tướng sự thật, cái gì cũng xem là thật, không biết được hiện tượng trong vũ trụ là giả, là vô thường, chúng ta có thể mất nó bất cứ lúc nào. Mạng người vô thường, ai có thể nắm chắc đảm bảo năm sau chúng ta còn sống? Không thể đảm bảo, một hơi thở không còn thì qua đời này rồi. Vì vậy Đại sư Âm Quang dạy chúng ta đem chữ “Tú” dán lên trên trán, chính là nói với những người không thể buông xả. Thực sự phải có cảnh ngộ cao như vậy, hàng ngày dùng chữ này để nhắc nhở bản thân, người niệm Phật này nhất định vãng sanh.
Làm Thế Nào để Tu Tâm Thanh Tịnh Qua Niệm Phật
Làm sao tu tâm thanh tịnh? Niệm Phật. Trong tâm chỉ có A Di Đà Phật, ngoài trừ A Di Đà Phật không để bắt cứ thứ gì trong tâm, thì tâm thanh tịnh rồi. Chúng ta máy thấy sắc, tai nghe tiếng, khi sáu căn đó là tận tác tác nhân, nhẫn, nhị, tứ, thiết, thân, ý tiếp xúc các cảnh giới sáu trần, đem tất cả ngoài cảnh để vào trong tâm thì phiền phức rồi, tâm của chúng ta động rồi, tâm bị ô nhiễm rồi. Tâm động thì không bình đẳng, tâm ô nhiễm thì không thanh tịnh, như vậy không thể giác ngộ, chỉ bị mê hoặc.
Không phải Phật kêu chúng ta không nhìn, không nghe. Không phải vậy, là muốn chúng ta nhìn thấy, nghe thấy nhưng không để ở trong tâm, luôn luôn gìn giữ thanh tịnh, bình đẳng, giác, khôi phục tâm thanh tịnh, bình đẳng, giác của chúng ta. Thanh tịnh bình đẳng giác chính là chân tâm, chính là tâm Phật, cái tâm này chính là Phật. Làm như vậy, chính là “thị tâm thị Phật” – tấm tâm này chính là Phật.
Tin Nguyện Vãng Sanh: Nhân Của Tu Tập Chân Tâm
Phật và chúng ta không có khoảng cách, không có trước sau; cũng chính là nói, Phật và chúng ta không có cách biệt về không gian và thời gian – sự thật là như vậy. Nhưng vì sao chúng ta không thể thấy Phật? Có chướng ngại, về phía Phật không có chướng ngại, là chính chúng ta có chướng ngại. Nếu như chúng ta thật tin, thật nguyện, đối với vọng tưởng, tạp niệm của thế gian này thật sự đoạn rồi, chúng ta muốn thấy Phật ngài liền hiện tượng, thì chúng ta có thể thấy được.
Đại sư Ngẫu Ích nói với chúng ta, có thể vãng sanh hay không, nhất định nằm trong tâm tin nguyện, có tin có nguyện thì nhất định vãng sanh; phẩm vị cao hay thấp, là ở công phu niệm Phật sâu hay cạn. Công phu sâu khi vãng sanh được thường bởi thường sanh; buông xả một ít, cái công phu đó cạn, hạ hạ phẩm vãng sanh.
Kết Luận: Chân Tâm Là Chìa Khóa Tu Tập
Chúng ta phải hiểu rõ sự thật, lý này, hiểu rõ rồi, thì có thể chọn lựa con đường đời này chúng ta muốn đi. Lão Hòa thượng Hải Hiền làm cho chúng ta thấy rồi, bất kỳ người nào, cho dù giá trẻ lớn béo beo khác nhau, thông minh đến đến khác nhau, bất kỳ là căn tính nhân thế nào, một câu “A Di Đà Phật” có thể viên thành Phật đạo.
Vì vậy, thật sự tin tưởng có Tây phương Cực Lạc, thật sự tin rằng có A Di Đà Phật, phát nguyện cầu sanh Tịnh Độ, lâm mạng chung thời, A Di Đà Phật nhất định sẽ đến tiếp dẫn chúng ta đến Tây phương Cực Lạc, ở Tây phương Cực Lạc một đời thành Phật.
Với chân tâm tin nguyện, dùng chân tâm niệm Phật, chúng ta sẽ tương ứng với Phật, và con đường vãng sanh Tây phương Cực Lạc sẽ mở ra trước mắt.
Trích từ lời dạy của Đại sư Âm Quang và Đại sư Ngẫu Ích
Về việc hỗ trợ Phật Học 247
Theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyền góp một lần hoặc hàng tháng để cùng nhau xuyên dương Đạo Pháp.
