Trong Phật giáo, niệm Phật không chỉ là hành động lặp lại một danh hiệu, mà còn là một phương pháp tu tập sâu sắc nhằm rèn luyện tâm, tu đức và hướng tâm về ánh sáng chánh pháp. Khi chúng ta niệm Phật với tâm thành kính, chúng ta đang học hỏi và noi theo gương Phật – người đã giác ngộ, người có trí sáng như mặt nhật mà không bao giờ che khuất. Phương pháp tu tập này không chỉ giúp ta xóa bỏ những phiền não, mà còn giúp ta hình thành nhân lành cho tương lai. Hiểu rõ về niệm Phật theo gương Phật sẽ giúp người học Phật có định hướng tu tập đúng đắn và đạt được sự an lạc thực sự trong cuộc sống.
Tâm Thương Phật Bao La Vô Biên
Tình thương của Phật là tình thương bao la rộng lớn hơn cả biển cả. Đó là một tâm từ bi, vô điều kiện, luôn hướng đến sự giải thoát của mọi chúng sinh. Khi niệm Phật, chúng ta cần hình dung và cảm thụ rõ ràng tâm từ bi của Ngài – một tâm luôn tha thứ, luôn yêu thương và tôn trọng mọi người, dù họ là ai.
Gương mặt Phật luôn tươi vui, vừa mỉm cười, nên khi chúng ta niệm Phật, chúng ta cũng cần phát triển tâm lạc, tâm từ bi theo Ngài. Lời dạy của Phật về tình thương không giới hạn là: “Người học Phật phải yêu thương mọi chúng sinh như yêu thương chính mình. Hãy tha thứ cho kẻ khác, như nước tẩy rửa lửa hận, như mặt mỉm cười xóa tan sầu muộn.” Điều này có nghĩa là niệm Phật không phải là một hành động riêng lẻ, mà là một cách sống – sống với từ bi, sống với tha thứ.
Hành Trạng Phật Trong Tứ Oai Nghi
Phật dạy về tứ oai nghi – bốn cách hành động: đi, nằm, đứng, ngồi. Trong mỗi hành động này, Phật đều thể hiện sự tỉnh thức, sự chánh niệm và sự thuần khiết. Khi niệm Phật noi gương Phật, chúng ta cần noi theo những hành trạng này trong đời sống hàng ngày.
Khi chúng ta đi, cần đi một cách chánh niệm, không bộn bề, không vội vã, như Phật đi thiện hành khắp nơi để cứu độ chúng sinh. Khi ngồi, cần ngồi vững chắc, thẳng dáng, tập trung vào thiền định, giống như Phật ngồi thiền dưới cây Bồ Đề. Khi nằm, cũng cần giữ tâm chánh niệm, không phút nào buông lơi. Khi đứng, cần đứng thẳng, uy nghi, thể hiện được tính cách cao quý của một người tu Phật.
Tứ oai nghi này không phải chỉ là những hành động hình thức, mà là những biểu hiện của sự tu tập nội tâm. Chúng thể hiện rõ rệt một người học Phật có ý thức về hành động, lời nói và tư tưởng của mình.
Lời Nói Tròn Đủ Theo Chánh Pháp
Lời nói của Phật luôn tròn đủ, chân thật, có ích, không bao giờ nói dối, nói lừa dối hay nói lời dữ gây tổn hại. Đó là bốn điều về lời nói tốt: không nói lời ác, không nói lời dối gạt người, không nói lời lưu manh chiếu lệch, không nói lời ô uế hay vô ích.
Miệng của người học Phật phải là hoa sen. Hoa sen nở trong bùn mà vẫn giữ được hương thơm tinh khiết, không bị nhiễm bẩn. Tương tự như vậy, dù sống trong thế gian, miệng chúng ta phải nói những lời tốt lành, nói những lời tươi vui, nói những lời khích lệ mọi người tu tập theo Phật pháp. Lời nói của ta phải như cơn mưa nhẹ nhàng tưới vào tâm người khác, khiến họ cảm thấy mát mẻ, yên tĩnh và có niềm tin vào Phật pháp.
Khi niệm Phật noi gương Phật, mỗi lời nói của ta cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng. Phật dạy rằng lời nói có sức mạnh lớn, có thể tạo nhân lành hoặc tạo nhân ác. Vì vậy, hãy nói sao cho nghe được lòng người, nói sao cho ôn hòa dễ chịu, ghi nhớ mãi không quên, khiến người nghe cảm mến, không nên nói lời ác, không nói dối gạt người, không nói lưu manh, không nói điều ô uế.
Niệm Phật noi gương Phật qua lời nói tốt lành và hành động thanh tịnh
Tâm Từ Bi Xóa Tan Phiền Não
Theo lời dạy của Phật, tâm từ bi có sức mạnh vô hạn. Tâm từ bi như nước tinh khiết lọc sạch tham, sân, si – ba độc của tâm. Khi tâm ta được lọc sạch bởi tâm từ bi, những phiền não như tham lam, sân hận, và sự lầm lẫn sẽ dần biến mất.
Những người tu theo Phật pháp phải biết suy nhĩ rằng: “Khi tôi sử dụng tiền bạc, danh vọng hay sức khỏe để làm hại người khác, điều đó sẽ tạo ra những hậu quả khắc nghiệt cho tương lai.” Vì vậy, hãy tha thứ cho người khác bằng nụ cười hoan hỷ, như tình thương của mẹ với con em bé. Sán hận như lửa dữ, nó sẽ thiêu rụi cả tâm can và công đức của ta.
Khi niệm Phật theo gương Phật, chúng ta đang rèn luyện khả năng xóa bỏ những cặn dơ bẩn trong tâm. Phật nói rằng: “Người học Phật khéo tu dù ở ngoài những cảnh quay rầy, các ma chương bao vây, cứ kiên nhẫn niệm Phật, dù cho được hay mất, ca tụng hay khiếm trách, hạnh phúc hay đau khổ, danh thơm hay tiếng dơ, lòng ta chẳng bao giờ xon xao hoặc lay chuyển, chỉ chuyên tâm niệm Phật.”
Nhân Quả Không Sai – Nền Tảng Tu Tập
Phật dạy rằng luật nhân quả không bao giờ sai lệch, không có bất công hay không công bằng. Tất cả những hành động của ta hôm nay sẽ tạo ra những quả báo trong tương lai. Đây là luật tự nhiên của vũ trụ, không có bất kỳ lực lượng nào có thể thay đổi được.
Những người sống một đời nhân hậu, tâm từ bi, hành động lành, lời nói tốt sẽ được nhân sinh trong tương lai với những điều kiện may mắn, sức khỏe, trí tuệ và sự an lạc. Ngược lại, những người sống lầm lũi, tâm độc ác, hành động ác, lời nói xấu sẽ phải gánh chịu những hậu quả khắc nghiệt.
Vì vậy, khi niệm Phật noi gương Phật, chúng ta cần hiểu rõ luật nhân quả. Mỗi thớt ăn phải chắc chắn phải suy nghĩ: “Người nào giết hại sinh linh, sẽ phải gánh chịu quả báo khắc nghiệt. Chúng sinh như tôi cũng sợ chết, cũng yêu sống, vì vậy tôi không nên giết hại bất kỳ sinh linh nào.”
Phần thưởng của người tu Phật không phải là những vật chất hay danh vọng tạm bợ, mà là sự thanh lịch của tâm, sự an lạc sâu thẳm, sự tự do khỏi phiền não, và cuối cùng là sự giác ngộ như Phật.
Chánh Niệm Trong Sinh Hoạt Hàng Ngày
Niệm Phật theo gương Phật không phải chỉ khi đang ngồi thiền hay đọc kinh, mà cần phải có chánh niệm ở mọi lúc, mọi nơi trong đời sống hàng ngày. Khi làm việc, khi ăn uống, khi nói chuyện với mọi người, chúng ta luôn giữ tâm chánh niệm, luôn nhớ đến gương Phật.
Nguyên tắc cơ bản là: người thường xuyên niệm Phật cần phải có chánh niệm về tình cảm và suy nghĩ của mình. Mở rộng lòng từ bi ra, chia sẻ phúc báu với mọi người, giúp đỡ những người khốn khó, sắc đẹp là để tạo thân lành cho tương lai chứ không phải để phục vụ cho tham vọng.
Phúc báu từ hành động ác sẽ bị hỏng mau, lợi danh là để làm mê hoặc tâm trí người tu hành. Vì danh mà khỏe cực, nên dứt bỏ sống an nhân, ngủ nhiều thêm si tâm. Làm giảm mất công phu. Người niệm Phật thật tu cần phải ngủ có giờ giác, tham thực thì cực thân vì miệng ăn tạo nghiệp, giết hại bao chúng sinh, thỏa mãn khẩu vị mình, cực hình ai cũng sợ, mặt mang ai cũng kinh.
Thành Phật Qua Lợi Tha
Cuối cùng, mục đích tối hậu của việc niệm Phật theo gương Phật là hướng tới sự thành Phật. Nhưng sự thành Phật không phải chỉ riêng mình mình được giác ngộ, mà cần phải giúp tất cả chúng sinh được giải thoát. Đó là tâm Bồ Tát – một tâm vô ngại, vô biên, luôn hướng tới sự cứu độ của tất cả mọi người.
Phật dạy rằng: “Người cả đời nhất tâm niệm Phật noi gương Phật, thân khẩu ý tịnh thanh, chắc chắn sẽ thành Phật.” Điều này có nghĩa là nếu chúng ta kiên định tu tập, luôn giữ tâm chánh niệm, luôn noi theo gương Phật trong mỗi hành động, mỗi lời nói, mỗi tư tưởng, thì chúng ta chắc chắn sẽ đạt được sự giác ngộ.
Nguyện đất nước thái bình, nhân sinh được hạnh phúc, chấm dứt khổ chiến tranh, thế gian thành Tịnh Độ. Luật nhân quả không sai, trồng chi thì hưởng nấy. Đã gieo nhân giáo ngộ, sẽ trở quả Bồ-đề. Nguyện mọi người cả đời nhất tâm niệm Phật noi gương Phật, thân khẩu ý tịnh thanh, chắc chắn sẽ thành Phật.
Hướng dẫn tu tập: Hãy bắt đầu mỗi ngày bằng việc nhắc nhở bản thân về những gương Phật, rồi từng bước noi theo từ tâm lòng. Niệm Phật không phải là một hành động cơ khí, mà là một sự thức tỉnh liên tục, một hành trình trở về với bản chất tốt lành của mình.
