Trong Kinh Địa Tạng có dạy: “Chúng sinh ở cõi này khởi tâm động niệm không gì mà không tạo nghiệp, không gì mà không tạo tội”. Bởi những kẻ sống trong cõi dục này, dù nhiều hay ít đều có tập tính tham, sân, si—ba độc tử của tâm người.
Có một cô gái khoảng 27-28 tuổi, gần đây tai cô vừa nghe vừa khó nghe. Đi khám bệnh viện, bác sĩ nói không có bệnh lý, nhưng khiếu giác vẫn không rõ. Cô rất lo lắng, không hiểu tại sao lại bị như vậy. Thầy phụ hỏi cô về công việc, và khi tìm hiểu sâu hơn, sự thật mới dần hiện ra—đó chính là kết quả của những tấm lòng tham lam, vô tưởng của cô.
Những Xu Hướng Tham Tài Từ Những Việc Nhỏ
Cô làm thu ngân tại một trạm bán xăng. Công việc hàng ngày là tính sổ, thu tiền từ khách hàng. Cô kể với thầy rằng, mỗi ngày có rất nhiều tiền lẻ bị khách hàng bỏ lại vì quên không nhận. Ban đầu, chỉ vài xu vài đồng, nhưng dần dần, những chiếc tiền này được cô để riêng.
Hôm nào rảnh, cô cũng thường đi công sở, khi đó thường thấy tiền bị bỏ lại. Cô tự nhủ rằng, những tiền này khách hàng không cần nữa, nên lấy để trả tiền xe buýt cũng không sao. Cô cho rằng đó không phải là tham ô, chỉ là việc nhỏ, xương xẩu thôi.
Thầy phụ nghe xong, hỏi: “Con lấy những tiền này mà dùng vào chỗ gì?”
Cô trả lời: “Dùng để mua thịt dăm bông, trái cây, nước uống cho bữa dùng trưa, tiết kiệm được thời gian.”
Thầy phụ giải thích rõ ràng: “Tiền này không phải của con. Vì tiền này là tài sản công quốc, và thời gian công tác của con cũng là của cơ quan, nên khi con lấy những tiền này không nên lấy, con đã phạm lỗi—lấy cái không nên lấy, và lại dùng thời gian công để cầm tiền này. Đó là tham.”
Cô gái khi nghe xong, lúc đầu có vẻ ngoan ngỏ, hoang mang, không hiểu sao thầy lại nhìn thấu những điều tế nhị như vậy. Nhưng rồi, cô bắt đầu nhận ra rằng, hành động của mình không đơn giản như cô nghĩ.
Thầy phụ tiếp tục nói: “Đây không phải là tham ô, nhưng là tham tâm. Chính lòng tham này đã khiến tai con bị bệnh. Thầy không thấy tiền lẻ trong tai con, nhưng thầy thấy những ‘thịt dăm bông, trái cây nước giải khát’—đó chính là những bóng ma của lòng tham con.”
Tham lam là gốc rễ của khổ đau trong cuộc sống con người
Cô gái hoang mang hỏi: “Thầy nói thế, tai con sao mà khỏi được?”
Thầy phụ mỉm cười trả lời: “Khi con sám hối, khi con nhận ra lỗi lầm, khi con quyết tâm không tái phạm, thì tai con sẽ khỏi. Đây là kết quả của uy lực phát sinh từ quyết tâm không phạm lỗi nữa.”
Nghe lời thầy, cô hoàn toàn thay đổi. Cô sám hối sâu xa những việc làm sai quá khứ, quyết tâm không tái phạm. Tự đó về sau, cô tuyệt đối không dám lấy những tiền lẻ còn sót lại, và kỳ lạ thay, tai cô dần dần khỏi bệnh.
Lòng Tham—Nguồn Gốc Của Bệnh Tật
Thầy phụ giảng thêm về một chuyện khác. Cô còn kể rằng, trong những năm gần đây, đôi mắt cô hay cảm thấy xốn, mỏi. Bác sĩ kiểm tra không thấy bệnh gì, nhưng mắt vẫn luôn bị đỏ, khó chịu.
Nhận thức sai lầm trong những việc tưởng như nhỏ bé cũng tạo ra hậu quả lớn lao
Thầy phụ hỏi: “Con làm việc gì mà mắt hay bị đỏ?”
Cô trả lời: “Chúng con làm ở tiệm giặt là, phải dùng xà phòng, bột giặt mỗi ngày. Vì công việc ở tiệm không bận lắm, nên các cô gái thường tranh thủ giặt quần áo của mình. Sau đó còn đem quần áo, các vật dụng ở nhà đến tiệm, dùng xà bông, bột giặt này giặt giúp—vừa tiết kiệm được thời gian làm việc nhà, vừa tiết kiệm bột giặt và nước.”
Thầy phụ nghe xong, nói: “Các cô làm như vậy là tham, vì đã trưng dụng lần chiếm tài sản quốc gia lần thứ hai—thời gian công tác, và lại dùng xà phòng, bột giặt của cơ quan. Như vậy là phạm lỗi, vì đã lấy những ‘của công’ không nên lấy. Đúng không?”
Cô gái lúc ấy thực sự hối hận: “Thược giờ con chưa tưởng tượng ra rằng làm như vậy là phạm tội. Thế chẳng phải con đã thành người xấu rồi sao?” Nước mắt cô lưng trông.
Thầy phụ tử tế an ủi cô: “Điều quan trọng là con đã nhận ra sai lầm của mình. Khi con biết được sai lầm, khi con sám hối chân thành, khi con quyết tâm sửa đổi, thì con không phải là người xấu. Con là người đang tỉnh thức, bước trên con đường đúng.”
Lời Dạy Từ Kinh Điển Phật Giáo
Cô gái hỏi thêm: “Thầy nói con phạm tội vì tham, những điều con làm tưởng là nhỏ bé thôi, sao mà lại là tội lỗi?”
Thầy phụ giải thích: “Trong Kinh Địa Tạng, Phật dạy: ‘Chúng sinh ở cõi này khởi tâm động niệm không gì mà không tạo nghiệp, không gì mà không tạo tội’. Tức là, những gì chúng sinh làm, dù lớn hay nhỏ, đều tạo ra nghiệp lực. Lòng tham, dù tưởng như chỉ là chuyện nhỏ, cũng tạo ra nghiệp tham—một trong ba độc tử gây ra khổ đau cho con người.”
Cô tiếp tục hỏi: “Vậy làm sao để thoát khỏi lòng tham này?”
Thầy phụ trả lời: “Trước hết, con phải nhận thức rõ ràng rằng, mọi thứ con lấy không nên lấy, đều không phải của con, và sớm hay muộn nó cũng sẽ có hậu quả. Đó là quy luật nhân quả. Khi con hiểu được điều này, con sẽ tự giác không tham. Khi tâm con không còn tham, bệnh tật cũng sẽ tan biến.”
Sám Hối Chân Thành—Con Đường Thoát Khỏi Tham Lam
Sau cuộc nói chuyện với thầy phụ, cô gái có sự thay đổi rất lớn. Cô bắt đầu sám hối những gì mình đã làm sai. Cô không còn lấy những tiền lẻ bỏ lại. Cô cũng ngừng việc dùng xà phòng, bột giặt của tiệm để giặt đồ cá nhân.
Điều kỳ diệu là, sau khi quyết tâm sửa đổi, tai cô hoàn toàn khỏi bệnh. Mắt cô cũng không còn bị đỏ, xốn như trước. Cô cảm thấy toàn thân sảng khoái, tâm trí cũng yên tĩnh hơn nhiều.
Qua câu chuyện của cô gái này, thầy phụ dạy thêm: “Khi con nhận ra sai lầm, khi con sám hối chân thành từ tâm sâu, khi con quyết tâm không tái phạm, đó chính là sức mạnh của uy lực phát sinh từ quyết tâm. Uy lực này có thể chữa lành bệnh tật, xóa bỏ tội lỗi, đưa con trở lại con đường chánh pháp.”
Cô hỏi tiếp: “Vậy thầy, những gì con làm sai trước đây sẽ thế nào?”
Thầy phụ trả lời: “Nhân quả không bao giờ tiêu mất. Tuy nhiên, khi con sám hối chân thành, quyết tâm sửa đổi, Phật pháp sẽ giảm nhẹ những hậu quả ấy. Con sẽ được thông suốt, được giải thoát dần dần từ những ràng buộc của lòng tham.”
Những Bài Học Quý Báu
Câu chuyện của cô gái này mang lại những bài học quý báu cho tất cả mọi người:
Thứ nhất: Lòng tham, dù nhỏ bé đến đâu, cũng tạo ra nghiệp quả. Không có việc gì là quá nhỏ để không có hậu quả. Phật pháp dạy rằng, mọi hành động đều tuân theo quy luật nhân quả vô cùng chính xác.
Thứ hai: Những bệnh tật, khổ đau của con người không phải lúc nào cũng có nguyên nhân vật chất. Nhiều lúc, chúng xuất phát từ những thiếu sót trong tâm lý, từ những sai lầm về đạo đức, từ lòng tham, sân, si.
Thứ ba: Sám hối chân thành có sức mạnh tuyệt vời. Khi con người nhận ra sai lầm, chân thành sám hối, quyết tâm sửa đổi, những bệnh tật và khổ đau sẽ dần dần tan biến.
Thứ tư: Tu học Phật pháp không phải là việc của những người có rất nhiều thời gian hay điều kiện tốt. Nó có thể thực hiện ở bất kỳ nơi nào, trong bất kỳ công việc nào, miễn là chúng ta có tâm niệm chính, biết phân biệt cái tốt và cái xấu.
Kết Luận
Lòng tham, dù là tham tiền tài nhỏ bé hay tham những lợi ích lớn lao, đều là gốc rễ của khổ đau. Đó là lý do tại sao, trong Tam Độc—tham, sân, si—tham luôn được xếp hàng đầu.
Nếu chúng ta muốn sống một đời bình yên, khỏe mạnh, cần phải hạn chế lòng tham. Chúng ta cần biết rằng, mọi thứ không của mình, không nên lấy. Mỗi hành động đều có hậu quả. Khi tâm chúng ta không còn tham, tất cả bệnh tật, khổ đau sẽ tan biến.
Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ bé trong cuộc sống hàng ngày. Hãy giữ gìn những điều không phải của mình. Hãy chân thành với đồng nghiệp, gia đình, xã hội. Hãy nhớ lời dạy của Phật trong Kinh Địa Tạng: “Chúng sinh ở cõi này khởi tâm động niệm không gì mà không tạo nghiệp, không gì mà không tạo tội”.
Khi chúng ta hiểu được điều này, chúng ta sẽ tự giác giữ mình, tránh xa lòng tham, và bước trên con đường chánh pháp, dẫn đến giải thoát khổ đau.
