TT. Thích Chân Quang từng khẳng định rằng: người tu một thời gian mà lung tung là không được chấp nhận. Lễ phật mình lấy Phật phải lấy cho nghiêm trang đúng hoàng, đẹp đẽ, thanh tịnh và với lòng tôn kính đúng cách. Đây là nguyên tắc cơ bản mà mỗi Phật tử Việt Nam cần nắm vững để hành động tu tập có hiệu quả và xây dựng nền tảng tin tưởng vào Tam Bảo.
Lễ phật tại chùa Việt Nam với những thực hành tôn kính truyền thống
Tâm Tôn Kính Là Nền Tảng của Lễ Phật
Tâm tôn kính Phật luôn luôn biểu lộ ra hành động thì cái lòng tôn kính đó mới là sự thật và mới được cứng cỏi. Từ tâm phát ra hành động và hành động cũng cứng cỏi trở lại tâm niệm của mình. Giáo lý bắt đầu từ lòng tôn kính Phật, mình phát ra hành động lễ lạy. Thì chính cái lễ lạy đó cũng cứng cỏi lại lòng tôn kính Phật của mình. Nên hai cái tâm hành động và lễ lạy nó hỗ tương, nó bổ sung và tạo thành, cứng cỏi là làm vững chắc cho nhau. Do đó mình rất cần lấy Phật với nghi thức đúng hoàng, nghiêm túc chứ không có hờ hả.
Lòng tôn kính không phải là một thái độ bề ngoài mà là sự thể hiện chân thật của nhân tâm tu hành. Khi chúng ta lễ phật bằng cả tâm và hành động, chúng ta không chỉ tôn trọng Phật mà còn xây dựng tâm niệm thanh tịnh cho chính mình. Lễ phật đúng cách là sự kết hợp hoàn hảo giữa ngoại hình (tư thế, điểm sáng) và nội tâm (lòng tôn kính, tâm niệm).
Hành Động Lễ Phật Phản Ánh Tâm Tư của Người Tu
Người tu phải hiểu rằng mỗi hành động của mình đều phản ánh tâm tư bên trong. Nếu tâm không kính thì dù làm cử chỉ lễ phật cũng không có ý nghĩa. Ngược lại, khi tâm kính thì mỗi lần lễ lạy, mỗi lần quỳ rồi đều mang đặc tính linh thiêng và tạo ra năng lượng tâm linh mạnh mẽ.
Cho nên chúng ta không được phép tu một thời gian rồi tự tại, mình phóng khoảng không chấp hình thức, không cần lấy Phật hay lấy Phật hờ hả thì đó là sai lầm, là tà kiến. Người công tu thì cũng phải nghiêm trang đâu đó kỹ lưỡng chu đáo, mặc dù hễ rất rộng lượng, rất tha thứ, không có cố chấp, thanh thản sống bình an. Đối với con người thì độ lượng.
Tư thế lễ phật chuẩn mực với tâm niệm thanh tịnh
Cân Bằng Giữa Nghiêm Túc và Không Cố Chấp
Đối với bản thân mình thì có cái nghiêm túc nhưng không cố chấp, thì mới là người tu đúng theo con đường của đạo Phật. Còn người tu một thời gian mà lung tung bừa bãi là không phải đạo Phật. Nên nghi thức mình lấy Phật thì phải lấy cho nghiêm trang đúng hoàng, đẹp đẽ, thanh tịnh và với lòng tôn kính đúng cách.
Sự cân bằng này rất quan trọng trong tu hành Phật giáo. Mặt một bên, chúng ta phải có kỷ luật và nghiêm túc trong từng nghi thức tu tập. Mặt khác, chúng ta không được để cố chấp, tham dính vào hình thức bên ngoài mà quên đi bản chất tu tâm. Đây chính là lẽ phải của đạo Phật – vừa có quy tắc, vừa có linh hoạt; vừa tôn trọng truyền thống, vừa không bị cột buộc bởi hình thức.
Áp Dụng Nghi Thức Phật Trong Cuộc Sống Hàng Ngày
Để tu hành Phật pháp một cách hiệu quả, mỗi Phật tử cần rèn luyện thói quen lễ phật với lòng tôn kính. Điều này không chỉ giới hạn trong nhà chùa mà còn cần thực hành trong cuộc sống hàng ngày. Khi ta lễ phật mỗi sáng, mỗi chiều với tâm niệm thanh tịnh, chúng ta đang xây dựng một nền tảng tinh thần vững chắc cho cả ngày hoạt động của mình.
Lễ phật không phải là công việc cơ học mà là sự giao tiếp linh thiêng giữa con người và Phật. Mỗi lần quỳ xuống, mỗi lần chắp tay với tâm tôn kính, chúng ta đều được Phật pháp tiếp rước, hướng dẫn con đường giải thoát. Do đó, việc thực hành nghi thức lễ phật đúng cách là một phần không thể thiếu của hành trình tu tập Phật pháp của mỗi cá nhân.
Kết Luận: Lễ Phật Là Cơ Duyên tu Tâm
Tóm lại, lễ Phật với lòng tôn kính được thể hiện qua hành động và hình thức đúng cách là cơ sở cho sự tiến bộ trên con đường tu hành. Không nên coi nghi thức lễ phật là chuyện tầm thường hay không cần thiết mà phải nhận thức rằng mỗi lễ lạy, mỗi tư thế, mỗi từ kinh chú đều mang giá trị trí tuệ và năng lượng tu tập vô cùng quý báu.
Hãy luôn ghi nhớ lời dạy của TT. Thích Chân Quang: người tu phải tu với cả tâm lẫn hành động, không được lung tung, phải lấy Phật một cách nghiêm trang, đúng hoàng, đẹp đẽ, thanh tịnh và với lòng tôn kính đúng cách. Đó chính là tinh thần Phật giáo Việt Nam – kết hợp truyền thống với hiện đại, linh hoạt nhưng vẫn giữ vững đạo tâm. Khi thực hành như vậy, chúng ta không chỉ tôn kính Phật mà còn làm tròn trách nhiệm của một Phật tử thực thụ.
