TS. Thích Hạnh Tuệ
Trong lịch sử Phật giáo, Tháng Man Phụ Nhân được xem là một trong những bậc nữ cư sĩ xuất sắc nhất, gương sáng cho tất cả các cô Ba đang trên con đường tu học. Cô là vợ của Vua Hậu Xương, nhưng lại lựa chọn con đường tu tập Bồ Tát, cứu giúp chúng sinh vượt thoát khổ đau. Tháng Man Phụ Nhân không chỉ là một cô Ba tại gia, mà còn là bậc Bồ Tát hạng Thánh Địa, được các Phật tử Việt Nam tôn kính và coi là hình mẫu đạo đức trong cuộc sống hiện đại.
Hành trình tu học của Tháng Man Phụ Nhân ghi lại mười điều cam kết liêm chính mà cô thực hành hàng ngày. Đây không phải những lệnh ràng buộc khó khăn, mà là những điều hạnh nguyện giúp người học Phật xây dựng nên một đời sống thanh cao, có ý nghĩa và đem lại hạnh phúc thực sự cho bản thân và những người xung quanh.
Nền Tảng Của Giới Luật Phật Giáo
Trong Phật giáo, việc tuân giữ giới luật không phải để hạn chế tự do cá nhân, mà để giải phóng tâm trí khỏi những ái dục, sân hận và ngu si. Tháng Man Phụ Nhân hiểu rõ điều này, nên cô đã trình bày mười điều hạnh nguyện không phải dưới áp lực, mà từ tâm tự nguyện, với sự hiểu biết sâu sắc về lợi ích to lớn mà chúng mang lại.
Lời Phật dạy rằng: “Giới luật là nền tảng của tất cả các phước đức và thành tựu tu học.” Khi một người tuân giữ giới luật một cách thường xuyên, tâm trí sẽ trở nên yên tĩnh, an lành và có khả năng quán chiếu sâu sắc hơn. Đây chính là điều kiện cần thiết để con đường tu học trở nên hiệu quả và đạt được những thành quả cao siêu.
Tháng Man Phụ Nhân tuân giữ giới luật trong sự yên tĩnh và kính trọng đạo Phật
Mười Điều Hạnh Nguyện Của Tháng Man Phụ Nhân
Thứ Nhất: Không Phạm Giới Lưới
Từ nay về sau, nhất là những giới luật của Phật đã thọ, con không bao giờ khỏi tâm vi phạm. Nhất là con không bao giờ làm tổn thương mọi người, mọi loài. Đây là nền tảng đầu tiên, bởi vì mọi hành động đều phát sinh từ tâm. Khi tâm đã hướng tới sự tôn trọng tính mạng của mọi loài sinh vật, thì tất cả những vi phạm không thể xảy ra. Đây cũng là cách thể hiện tâm từ bi của người học Phật, bởi vì không gây hại cũng là một hình thức cứu độ chúng sinh.
Thứ Hai: Kính Trọng Những Bậc Đạo Hạnh
Kể từ nay về sau, đối với các bậc Tôn trưởng có đạo đức và trí tuệ, con không bao giờ sinh tâm kiêu mạn, mà luôn hết lòng kính trọng các bậc này. Đây là lối sống thực tế mà Phật dạy dành cho người tại gia. Khi chúng ta biết cách kính trọng những bậc cao hơn, chúng ta không chỉ nuôi dưỡng tâm khiêm nhượng, mà còn tạo cơ hội để học hỏi những kinh nghiệm quý báu trong con đường tu tập.
Thứ Ba: Từ Bi Vô Biên Với Chúng Sinh
Kể từ nay về sau, đối với tất cả chúng sinh, con không bao giờ sinh tâm nóng nảy, sân hận, mà luôn học hành nhẫn nại từ bi. Đây là lõi trung tâm của đạo Phật – sự từ bi không kỳ thị. Khi Tháng Man Phụ Nhân thực hành nguyện này, cô đang chứng tỏ rằng tâm từ bi không phải là một cảm xúc nhất thời, mà là một thực hành hàng ngày, sâu sắc và bền vững.
Từ bi là cốt lõi của giáo lý Phật – nuôi dưỡng tâm từ bi vì chúng sinh
Thứ Tư: Không Tham Lam Ganh Tỵ
Kể từ nay về sau, đối với thân sắc và các thứ đồ dùng bên ngoài của người khác, con không bao giờ sinh tâm tham lam, ganh tỵ. Tham lam là một trong ba độc tố cơ bản của tâm con người (cùng với sân hận và ngu si). Khi con người không biết kiềm chế tâm tham, cuộc sống sẽ luôn bị dẫn dắt bởi những ham muốn vô tận. Nguyện thứ tư này giúp chúng ta nhận thức rõ về bản chất tạm bợ của những sự vật bên ngoài.
Thứ Năm: Không Dị Định Với Tài Sản
Kể từ nay về sau, đối với các pháp bản ngã cũng như những thứ thuộc về con, con không bao giờ sinh tâm dị định hay lầm tiếc. Dị định là sự chấp thủ cứng nhắc vào những gì mình có. Tháng Man Phụ Nhân cam kết không để tài sản trở thành của cải quý giá, mà coi chúng là những công cụ để giúp đỡ chúng sinh. Sự không chấp thủ này là bước khởi đầu để bước vào con đường giác ngộ.
Thứ Sáu: Hộ Trì Các Bất Hạnh
Kể từ nay về sau, con không bao giờ vì mình mà thu nhận tích trữ tiền của. Tất cả những gì có được đều đem bỏ thí, giúp đỡ chúng sinh nghèo khổ. Đây là thực hành bố thí, một trong những phương tiện tu tập quan trọng nhất trong Phật giáo. Bố thí không chỉ là cho đi những vật chất, mà còn là vấy bỏ những phiền não khiến tâm trí bị ràng buộc. Khi chúng ta bỏ thí, chúng ta đang thực hành sự từ bi và nuôi dưỡng tâm Bồ Tát.
Bố thí là phương tiện tu tập giúp giải phóng tâm khỏi sự chấp thủ vào tài sản
Thứ Bảy: Tu Hành Vì Chúng Sinh
Kể từ nay về sau, con không vì bản thân mình mà tu hành bồn nhiếp pháp, mà vì tất cả chúng sinh, đem tâm không áy náy, tâm không nhàm chán, tâm không quái ngại để nhiếp thụ, làm lợi ích cho chúng sinh, nhân loại. Đây là sự chuyển biến nội tâm từ động lực tự lợi sang động lực vị tha. Khi người học Phật nhận thức được rằng tu học không phải chỉ vì chính mình, mà vì toàn thể chúng sinh, thì hành trình tu tập sẽ trở nên rộng mở và đầy ý nghĩa.
Thứ Tám: Cứu Độ Chúng Sinh Trong Khổ Đau
Kể từ nay về sau, nếu gặp chúng sinh có đức ưu phiên, táy bệnh, tai nạn, khổn khổ, con sẽ không bỏ rơi họ, quyết là làm cho họ được an ổn, lợi ích, thoát được mỗi nơi khổn khổ mỗi thôi. Con sẽ tận tâm cứu giúp mỗi người, mỗi loài. Đây là hành động từ bi cụ thể của Bồ Tát. Tháng Man Phụ Nhân không chỉ nói lời từ bi, mà thực sự sẵn sàng hành động để giúp đỡ những ai đang gặp khó khăn.
Thứ Chín: Giáo hóa Những Kẻ Tật Xấu
Kể từ nay về sau, nếu gặp những kẻ sắn bạn, chăn nuôi, những kẻ làm các nghề ác và người phạm giới, con sẽ không bỏ lơ. Tuỳ theo sức của con, nơi đâu gặp các chúng sinh ấy, những kế cần khuất phục, con sẽ tận tâm làm cho phải khuất phục, những kẻ cần điều phục, con sẽ làm cho điều phục. Bởi vì sao? Vì nhờ khuất phục, điều phục được họ mà đạo pháp được tồn tại lâu dài. Đạo pháp tồn tại lâu dài thì cõi trời, cõi người sung mãn, ác đạo giảm đi, có thể vận chuyển bánh xe pháp mà Như Lai đã chuyển. Vì thấy lợi ích như vậy nên con luôn cứu độ nhiếp thụ không bao giờ ngừng nghỉ.
Giáo hóa chúng sinh là hành động từ bi của các Bồ Tát trong Phật giáo
Thứ Mười: Không Quên Chính Pháp
Kể từ nay về sau, con nhiếp thụ, thực hành chính pháp không bao giờ để quên mất. Bởi vì sao? Vì nếu quên mất chính pháp là quên mất Đại Thừa. Quên mất Đại Thừa là quên mất Ba La Mật. Quên mất Ba La Mật thì không thành tựu trí tuệ giác ngộ giải thoát và Niết Bàn. Đây là lời cảnh báo sâu sắc của Tháng Man Phụ Nhân – chính pháp phải luôn là nền tảng của mọi hoạt động tu tập. Dù bề ngoài có làm được bao nhiêu công việc tốt lành, nếu không ghi nhớ chính pháp, tất cả sẽ trở nên vô ý nghĩa.
Ứng Dụng Thực Tế Trong Cuộc Sống Hiện Đại
Mười nguyện của Tháng Man Phụ Nhân không chỉ là những lời cam kết trừu tượng, mà chúng có thể được áp dụng vào cuộc sống hàng ngày của người Phật tử Việt Nam. Khi bạn bực bội vì công việc, hãy nhớ đến nguyện thứ ba về từ bi. Khi bạn cảm thấy ganh tỵ với người khác, hãy gọi nhớ nguyện thứ tư. Khi bạn bận rộn với công việc kiếm sống, hãy nhớ rằng nguyện thứ bảy nhắc nhở chúng ta rằng tu hành không chỉ có trong chùa chiền, mà trong mỗi hành động hàng ngày.
Con đường Phật học của Tháng Man Phụ Nhân chứng tỏ rằng, người tại gia có thể hoàn toàn thực hành tất cả những nguyện cao cả này, miễn là tâm chí hướng tới Phật pháp, tâm luôn niệm đến lợi ích chúng sinh. Đó chính là bí quyết để một cô Ba tại gia trở thành bậc Bồ Tát, giác ngộ và tối ưu hóa đời sống của mình và những người xung quanh.
Kết Luận: Hành Động Phật Tử Trong Từng Bước Chân
Hành trình tu học của Tháng Man Phụ Nhân là lời gọi nhẹ nhàng nhắc nhở mỗi người Phật tử rằng, giác ngộ không nằm ở những nơi xa xôi, mà đúng ở chính cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Những nguyện của cô không phải là những lệnh ràng buộc không thể hoàn thành, mà là những hướng dẫn thiết thực, giúp chúng ta từng bước xây dựng một đời sống thanh cao, có ý nghĩa và đầy đủ phước đức.
Khi chúng ta thực hành theo mười nguyện này, chúng ta không chỉ tu học cho chính mình, mà đang góp phần truyền lửa chánh pháp, nuôi dưỡng tâm Bồ Tát trong cộng đồng xã hội. Tháng Man Phụ Nhân đã cho chúng ta thấy rằng, một người phụ nữ, một cô Ba tại gia, có thể hoàn toàn vươn tới sự giác ngộ tối cao, chỉ cần tâm chí kiên định và hành động nhất quán theo chánh pháp.
Hôm nay, hãy bắt đầu từ nguyện đầu tiên – không tổn thương chúng sinh. Ngày mai, hãy thực hành nguyện thứ ba – nuôi dưỡng tâm từ bi. Dần dần, khi những nguyện này trở thành thói quen, chúng sẽ biến đổi bản chất tâm trí của bạn, đưa bạn đến với sự an lành thực sự và giác ngộ Phật pháp. Đó chính là con đường Phật học vô cùng quý báu mà Tháng Man Phụ Nhân đã để lại cho chúng ta.
