Sư Ông Làng Mai
Trong đời sống tu tập hàng ngày, chúng ta phải cố gắng thực tập để các hoạt động như đi, đứng, nằm, ngồi và thở đều thể hiện được chất lượng an lạc, thành thật, hiểu biết, thương yêu và bao dung. Đây là ba bài thực tập cơ bản giúp nuôi dưỡng tình thương trong tâm, giúp chúng ta sống hòa hợp với chính mình và với tất cả mọi người xung quanh.
Bài Thực Tập Thứ Nhất: Gốc Từ Bi
Bài thực tập đầu tiên đặt trọng tâm vào Bi—tình thương mến, mong muốn mọi sự vật được an lạc:
-
Mong sao cho thân tâm tôi được an lạc và nhẹ nhàng
- May I be peaceful, happy and light in body and spirit
-
Mong sao cho tôi được sống an toàn không vướng vào tai nạn
- May I be free from injury—May I live in safety
-
Mong sao cho trong tâm tôi không có giận hờn, phiền nã nào, sợ hãi và lo lắng
- May I be free from disturbance, fear, anxiety and worry
Bài này đặt trọng tâm ở Bi và Xả. Những lời lễ này không chỉ là những lời nói mà còn là biểu hiện của tấm lòng chân thành, muốn mọi người xung quanh—bao gồm cả chính mình—được an lạc, hạnh phúc và tự do khỏi khổ đau. Khi thực tập bài này, chúng ta nên tập trung hoàn toàn vào ý nghĩa sâu sắc của mỗi lời lễ, để tình thương từ bi từ đáy lòng bật lên.
Ba bài thực tập về tình thương
Bài Thực Tập Thứ Hai: Gốc Từ Tự và Hỷ
Bài thực tập thứ hai hướng vào việc nhìn nhận bản thân bằng con mắt hiểu biết và thương yêu, đồng thời nuôi dưỡng niệm vui:
-
Mong sao cho tôi biết nhìn tôi bằng con mắt hiểu biết và thương yêu
- May I learn to look at myself with the eyes of understanding and love
-
Mong sao cho tôi nhận diện và tiếp xúc được với những hạt giống của niệm vui và hạnh phúc
- May I be able to recognize and touch the seeds of joy and happiness in myself
-
Mong sao cho tôi nhận diện và thấy được cội nguồn của những giận hờn, tham đắm và si mê trong tôi
- May I learn to identify and see the sources of anger, craving and delusion in myself
Bài này đặt trọng tâm ở Tự, Bi và Hỷ. Đây là bài tu tập sâu sắc về tự nhận thức và tự chữa lành. Thông qua việc nhìn nhận bản thân với con mắt lành mến, chúng ta có thể tiếp xúc với những hạt giống tích cực—niệm vui, hạnh phúc—đồng thời nhận diện được những uế nhiễm như giận hờn, tham ái, si mê để từ từ chuyển hóa chúng. Đây là con đường tu tập thực tế, dựa trên tự thương yêu bản thân.
Bài Thực Tập Thứ Ba: Toàn Diện Tứ Vô Lượng Tâm
Bài thực tập thứ ba tổng hợp toàn bộ Tứ Vô Lượng Tâm—Từ, Bi, Hỷ và Xả:
-
Mong sao cho tôi biết nuôi dưỡng tôi mỗi ngày bằng những niệm vui
- May I know how to nourish the seeds of joy in myself everyday
-
Mong sao cho tôi được sống mắt máy, vững chắc, và thành thật
- May I be to live fresh, solid and free
-
Mong sao cho tôi không rơi vào thái độ dừng dừng và không kết vào hai mặt vương mắc và ghét bỏ
- May I be free from attachment and aversion but not be indifferent
Bài này thực tập về cả Tự, Bi, Hỷ và Xả. Đây là bài toàn diện nhất, hướng dẫn chúng ta cách nuôi dưỡng những hạt giống lành trong mình hàng ngày—niệm vui, mắt máy, sự vững chắc. Đồng thời, chúng ta học cách tránh hai cực đoan: né tránh sự bám chấp vào các cảm xúc dương tính (tham ái) và cũng tránh rơi vào thái độ lạnh lùng, vô cảm hay sợ hãi. Xả chân thật ở đây không phải là sự bàng quan mà là sự cân bằng, có khả năng yêu thương mọi sự vật mà không bị nôn nóng hoặc tập từng.
Ứng Dụng Thực Tiễn trong Đời Sống
Để ba bài thực tập này có hiệu quả thực sự, chúng ta cần thực tập chúng thường xuyên—không chỉ khi ngồi thiền mà cả trong đi, đứng, nằm, ngồi hàng ngày. Khi sáng sớm thức dậy, hãy thực tập bài thứ nhất để bắt đầu ngày mới với tâm an lạc và lành mến. Khi gặp khó khăn hay chán nản, hãy thực tập bài thứ hai để nhìn lại bản thân và những hạt giống tích cực trong tâm. Trước khi đi ngủ, hãy thực tập bài thứ ba để kết thúc ngày với sự cân bằng và hòa hợp.
Những lời lễ này có nguồn gốc từ truyền thống Phật giáo Mahayana, đặc biệt là từ phương pháp tu tập của thiền sư Thích Nhất Hạnh. Chúng được dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt để phù hợp hơn với tâm linh của người Việt, giúp chúng ta dễ dàng thực tập và hấp thụ giáo pháp Phật.
Kết Luận
Ba bài thực tập về tình thương là công cụ đắc lực để chuyển hóa tâm, nuôi dưỡng Tứ Vô Lượng Tâm trong đời sống hàng ngày. Khi chúng ta thực tập một cách chân thành và kiên trì, những lợi ích sẽ lần lần hiện ra: tâm thanh tịnh hơn, mối quan hệ với người khác được cải thiện, và cuộc sống trở nên có ý nghĩa hơn. Hãy bắt đầu thực tập từ hôm nay, để từng ngày chúng ta đều nuôi dưỡng được tình thương, hiểu biết và sự bao dung trong tâm mình.
Trích “Thương yêu theo phương pháp Bụt dạy”—Lời chỉ dạy của thiền sư Thích Nhất Hạnh
