Mặc dù cả đời niệm Phật ăn chay, nhưng nếu cứ nói lời tà kiến, ôm mãi tâm bất chính không buông thi cuộc kỳ nguy hiểm cho giây phút cận tử và bản thân sẽ phải đơn trả cho ác niệm của mình. Đó là một bài học sâu sắc về luật nhân quả và tác động của tâm niệm lúc giây phút cuối cùng trong đời người—một giáo lý mà Phật giáo nhấn mạnh hàng ngàn năm qua.
Có một vị cơ sở thờ Bồ-tát giới là bà X, trên 30 năm tuổi. Nửa đời sau của bà toàn là ăn chay, lễ Phật. Sau khi bà qua đời, người nhà đến chuỗi môi sư Nhân Ba Thiết tụng kinh, hướng công đức cho bà. Đương nhiên người sư rất vui vẻ nhận lời. Tới đó sư Nhân Ba Thiết bằng tháy một cảnh tượng rất lạ: có một con heo nái, để muốn mấy heo con, lông toàn màu trắng. Trong số đó có duy nhất một con heo giữa lưng có một khoảnh đen. Dù thấy vậy nhưng Nhân Ba Thiết không đề ý lắm.
Hôm sau người nhà bà X lại đến bái kiến Nhân Ba Thiết thưa rằng:
“Mẹ con ăn chay nhiều năm nay, đã thờ Bồ-tát giới, tâm lại rất tốt, vậy sau khi mẹ mất rồi, sẽ sinh về đâu? Chẳng biết có về cõi cực lạc của Phật A Di Đà không?”
Sư Nhân Ba Thiết đáp:
“Để tôi nay ta xem cảnh mộng ra sao đã.”
Báo Ứng Hiện Đời: Cận Tử Nghiệp Đáng Sợ 1
Một Đời Niệm Phật Ăn Chay, Do Không Buông Tà Kiến, Mà Bị Đọa
Đêm đó, Nhân Ba Thiết cũng thấy y hệt hôm trước, “Con heo đó” ở trong cái chuồng xây gạch nơi làng Ngũ Ôn gần đây, thấy rất rõ ràng. Ngày thứ ba anh con trai bà X đến hỏi thăm, Nhân Ba Thiết không tiền nói rõ, chỉ hỏi: “Mẹ người trước khi mất, có điểm gì không?” Con trai bà thưa: “Dạ không, lúc gần đi thì mẹ hôn mê, không có trời trăn gì.” Nhân Ba Thiết nói: “Thế thì không tốt lắm.”
Rồi sư này tư tưởng tư lự sâu: “Thông thường đệ tử Phật tu tinh tấn luôn có dự liệu, hiểu biết sáng suốt. Một người cả đời ăn chay như bà X, tâm tính tốt, ưa giúp người, lại siêng cúng dưỡng chùa. Giây phút qua đời vì sao lại có thể đầu thai làm súc sinh chủ? Lý nào như vậy?” Sư Nhân Ba Thiết không tiền nói gì với con trai bà X. Chỉ căn dặn: “Anh hãy quay về điều tra, hỏi thăm cả nhà xem mẹ anh có nói gì trước khi mất không? Bởi vì trước lúc mất, mẹ vẫn còn thời gian tỉnh, chắc chắn đã từng nói ra, từng nhắc đến điều gì đó, chẳng hạn như những gì mẹ mong muốn thực hiện mà chưa làm được nên cứ ôm áp mãi trong lòng. Anh hãy về nhà hỏi thử xem?”
Báo Ứng Hiện Đời: Cận Tử Nghiệp Đáng Sợ 2
Anh con trai vâng lời về nhà điều tra. Mới biết buổi tối trước khi mất ba ngày, vợ anh đến chăm sóc mẹ, nghe mẹ cứ nói mãi: “Đem con heo đó làm thịt đi, nhanh lên!” Mẹ cứ nói tới nói lui như vậy hoài. Sau đó mới mất. Nghe quyển thuộc kể lại, sư Nhân Ba Thiết nói: “Như vậy thì rõ rồi, ta có thể xác định, mẹ ấy hôm nay rơi vào cảnh giới này, hoàn toàn là do lòng cứ ôm giữ mãi tà niệm.”
Thế là sư Nhân Ba Thiết báo thân quyến bà X: “Cách nhà các ngươi khá xa có một làng tên Ngũ Ôn, có một gia đình nuôi heo. Tại đó có con heo nái vừa mới sinh một lứa heo, khoảng mười mấy con. Các ngươi tới sẽ thấy có một heo con rất đặc biệt khác hơn. Hãy mau mua nó về, ta sẽ quy y cho nó.”
Ông chưa dám nói thẳng ra đó chính là hậu thân của mẹ họ. Bọn họ đi tìm ba ngày thì đến Ngũ Ôn, và gặp heo con mà màu lông y như sư Nhân Ba Thiết tả. Kỳ lạ hơn nữa là heo con vừa nhìn thấy họ thì chạy tới tó vé về mừng rỡ thân thiện. Thấy thái độ con heo, thân quyến bà X không ai bảo ai đều tự hiểu và thẩm đoán đây chắc là mẹ mình. Dù không nói ra nhưng họ rất buồn. Họ nhanh chóng mua con heo đem về chùa, thỉnh Nhân Ba Thiết quy y cho nó.
Quy y xong, các con bà ban bạc muốn đem nó về nuôi. Nhân Ba Thiết báo: “Không được, đã quy y rồi, cần phải đem nó đến thẩm sơn phóng sinh.” Các quyến thuộc đều lo sau khi phóng sinh, nó sẽ bị các loài thú hung dữ khác ăn thịt. Nhân Ba Thiết nói: “Không lẽ các ngươi muốn nó ở trong súc đạo hoài sao?”
Người nhà bà đem nó đi phóng sinh, phóng sinh rồi chẳng mấy chốc thì nó chết. Heo mất xong, thì sinh vào con người.
Báo Ứng Hiện Đời: Cận Tử Nghiệp Đáng Sợ 3
Tâm Niệm Áp Đảo Công Đức: Khi Ác Tư Tuyệt Diệt Thiện Giới
Nhân Ba Thiết nói: “Đây là một bài học cho các ngươi cảnh giác, mặc dù cả đời niệm Phật ăn chay, nhưng nếu cứ nói lời tà kiến, ôm mãi tâm bất chính không buông thi cuộc kỳ nguy hiểm cho giây phút cận tử và bản thân sẽ phải đơn trả cho ác niệm của mình. Tà niệm có thể khiến đương sự bị quả báo dỡi ngược, khởi niệm muốn hại người hay vật như thế nào, thì bản thân sẽ bị hại trước tiên. Vì sao mẹ các ngươi trước khi chết, cứ đòi đem heo đi giết? Bởi trong tâm bà cứ ôm mãi một điều, mong rằng lúc cháu trai trưởng kỹ kết hôn, bà sẽ làm y theo tập tục của dân Đài Loan là giết heo mẻ để dâng, tự chức tiệc cưới linh đình. Đây chính là tâm nguyện bà luôn ôm áp, đeo mang và muốn thực hiện cho hôn lễ của cháu ngoại.”
Do nguyện vọng này vẫn chưa thực hiện được, vì cháu ngoại chưa kết hôn mà bà đã chết, nên ý tà còn lưu trong lòng mãi. Vì vậy mà phút hấp hối khi ý tưởng nào trong đầu có mạnh nhất sẽ dẫn bà đi thọ sinh vào cảnh tương ứng với tâm. Khi gần chết lòng bà toàn sát niệm hưng thịnh, bà không hề tha thiết niệm Phật A Di Đà mong Ngài tiếp dẫn, trong đầu toàn là tâm hão sát, khao khát muốn giết heo. Niệm này ôm áp đến chín mùi, tà niệm này đã ăn hết công đức và thiện niệm cả đời của bà, dẫn đến kết quả bà phải đầu thai làm heo và phải trả báo cho ý niệm hão sát của mình.
Rồi sư Nhân Ba Thiết kết luận: “Một đời niệm Phật ăn chay, do không buông tà kiến, mà bị đọa. Cận tử nghiệp rất đáng sợ. Các ngươi phải cẩn thận, cảnh giác!”
Trích: Báo Ứng Hiện Đời – Hành Đoan dịch
Những Bài Học Về Cận Tử Nghiệp Trong Phật Giáo
Câu chuyện về bà X là một minh chứng sống động cho giáo lý mà Đức Phật đã dạy trong kinh điển: tâm niệm lúc cận tử là yếu tố quyết định tiếp theo đầu thai. Tuy cả đời tu chay, lễ Phật, nhưng những ác tư từ lâu dài vẫn tiềm ẩn trong tâm linh sẽ bộc phát vào giây phút chuyển giao.
Trong Pháp Quyết Định Bộ Kinh, Đức Phật dạy rằng những tác tử gây nên cận tử nghiệp không phải chỉ là hành động, mà chủ yếu là tâm niệm chủ đạo lúc linh hồn rời khỏi thân xác. Một người có thể tích lũy nhiều công đức, nhưng nếu cái ý định sau cùng không thanh tịnh, tà tư không từ bỏ, thì các công đức ấy sẽ bị mờ đi, và đầu thai sẽ tuân theo tâm niệm cuối cùng.
Trường hợp bà X chính là ví dụ điển hình. Bà không phải một người ác—suốt cuộc đời bà ăn chay, niệm Phật, tâm tính tốt, ưa giúp người. Những đức hạnh này đã tạo ra quả báo tốt trong quá trình bà sống. Tuy nhiên, bà vẫn ôm giữ một ác niệm sâu thẳm: muốn giết heo để làm đám cưới cho cháu. Ác niệm này không phải thoáng qua, mà là một khao khát dâu buộc trong tâm hành, luôn ôm áp suốt những năm cuối đời.
Lúc cận tử, khi thân xác suy yếu, tâm ý không còn kiểm soát được, những ác niệm tiềm tàng sẽ bộc phát ra với sức mạnh rồi nhất. Giống như lửa bão bở khi gió tăng, tà tư sẽ thắng cường trên các tu tập tốt lành nếu chúng mạnh hơn. Do đó mà bà không thể niệm Phật được, tâm chỉ toàn sát niệm hưng thịnh—và kết quả là linh hồn bà dạt sang cảnh súc sinh, làm con heo.
Luật Nhân Quả Không Bao Giờ Sai
Câu chuyện này cũng làm sáng tỏ một nguyên lý Phật học rất quan trọng: luật nhân quả không bao giờ sai. Không có người nào có thể trốn thoát hoàn toàn khỏi tác động của tâm niệm của mình. Dù bà X có làm bao nhiêu thiện hạnh, nhưng ác tư chủ động, tà kiến không từ bỏ vẫn sẽ mang lại hậu quả.
Phật giáo dạy rằng có ba loại nghiệp (tác tử): thân nghiệp (hành động), khẩu nghiệp (lời nói), và ý nghiệp (tâm niệm). Trong ba loại này, ý nghiệp mạnh nhất—nó là nguồn gốc của cả hai loại kia. Người nào tâm niệm thanh tịnh, thì dù không hành động cũng được phước. Người nào tâm niệm hôi nhuếch, dù làm thiện hạnh cũng không tránh được quả báo xấu.
Bà X chính là trường hợp mà ý nghiệp ác đã ăn hết kết quả của hành động tốt. Đó là lý do tại sao Sư Nhân Ba Thiết nói rằng “cận tử nghiệp rất đáng sợ”—vì nó quyết định tương lai của linh hồn ngay tại giây phút thoái lui cuối cùng.
Bài Học Cho Người Tu Hôm Nay
Đối với những Phật tử muốn tu tập theo đúng chánh pháp, câu chuyện này mang đến những lời cảnh tỉnh sâu sắc:
Thứ nhất, tu học không phải chỉ về hành động bên ngoài. Ăn chay, lễ Phật, cúng dưỡng chùa là những hành động tốt, nhưng nếu tâm vẫn còn tà tư, giận hờn, tham lam, thì những hành động ấy không có giá trị tu học thực sự.
Thứ hai, cần buông bỏ ác tư từ sớm. Không nên để cho những ác niệm tiềm tàng lùm sâu trong tâm. Mỗi khi có ác tư, ác kiến bộc phát, ta nên sốt sắng mà kiểm điểm, sám hối, và chuyển hóa nó thành tâm niệm tốt lành. Đặc biệt là những tâm niệm được nuôi dưỡng lâu dài—như bà X nuôi ý định giết heo—chúng có sức ám ảnh rất mạnh.
Thứ ba, hãy chuẩn bị tâm niệm cho giây phút cận tử từ bây giờ. Muốn lúc chết tâm niệm thanh tịnh, tâm chỉ toàn niệm Phật A Di Đà, con người cần tu tập ngay từ những ngày tháng sống bình thường. Không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, dù ai cũng khó có thể bình tĩnh niệm Phật lúc sắp qua đời.
Phật A Di Đà có bốn mươi tám lệnh nguyện, trong đó có lệnh nguyện rằng: những ai niệm danh Phật với tâm thanh tịnh, không dao động, sẽ được Phật tiếp dẫn vào cõi Cực Lạc. Nhưng điều kiện là tâm phải thanh tịnh, không dao động. Đó là lý do tại sao các thiền sư xưa kia lúc nào cũng nhắc nhở: hãy lo tu tập tâm đi, đừng chỉ lo hành động bên ngoài.
Câu chuyện bà X cũng ghi nhận rõ ràng một hiện tượng Phật học gọi là “bản lĩnh chứng thực” (reincarnation manifestation)—khi linh hồn được tái sinh, các dấu vết vật chất (như vết đen trên thân heo) vẫn có thể để lại, giúp người sống nhận ra danh tính trước kiếp của chúng. Điều này không chỉ chứng minh rằng luật nhân quả tồn tại, mà còn cho thấy Phật giáo là tôn giáo dựa trên hiện tượng thực tế, không phải chỉ lý thuyết trừu tượng.
Kết Luận: Hành Niệm Lưỡng Tu
Từ câu chuyện này, chúng ta có thể rút ra một bài học tổng quát: Tu Phật phải vừa tu hành động, vừa tu tâm niệm. Không thể chỉ dừng lại ở hình thức—ăn chay mà tâm vẫn sát niệm, lễ Phật mà lòng vẫn giận hờn, cúng dưỡng chùa mà vẫn ôm giữ tà kiến. Như vậy là chưa thực sự tu tập theo chánh pháp.
Pháp tu tập đúng đắn là: giữ sạch tâm niệm, tịnh tâm niệm, thanh tâm niệm. Từng ngày hãy siêng cúng dưỡng, hãy ăn chay, hãy lễ Phật—nhưng hơn hết, hãy chắp tay im lặng để buông bỏ những ác tư trong lòng, để nuôi dưỡng tâm từ bi, tâm bình đẳng, tâm thanh tịnh. Lúc lâm chung, tâm lạc được, thanh tịnh được, thì lúc đó mới có thể niệm Phật thuần tâm, và được Phật tiếp dẫn vào cõi An Lạc.
Bà X đã mất cơ hội này. Nhưng chúng ta còn có thời gian—hãy học bài học từ câu chuyện của bà, hãy buông bỏ ác tư từ bây giờ, để lúc cận tử, chúng ta có thể toàn tâm niệm Phật, và không phải đầu thai làm heo như bà X.
Đây là lời cảnh tỉnh quý báu mà Sư Nhân Ba Thiết muốn truyền đến cho tất cả Phật tử: “Hãy cẩn thận, hãy cảnh giác!”
