Trong cuộc sống, mọi người đều mong muốn sở hữu tài sản, xây dựng gia tài để trao cho con em và đảm bảo cuộc sống ấm no. Tuy nhiên, theo giáo pháp Phật giáo, không phải tài sản hữu hình nào cũng có thể lưu giữ vĩnh viễn. Có bảy trường hợp chính sẽ phá hoại và làm tan biến gia tài của chúng ta một cách nhanh chóng, dù ta có kiếm được bao nhiêu. Nhưng thay vì chỉ lo lắng về tài sản vật chất, Phật giáo lại hướng dẫn chúng ta tập trung vào một loại tài sản quý giá hơn, không bao giờ mất đi—đó là tài sản vô hình của phước đức và trí tuệ.
Bảy Nguyên Nhân Làm Tan Biến Tài Sản Vật Chất
Theo giáo lý Phật giáo, có bảy trường hợp chính sẽ làm cho gia tài tiêu tán nhanh chóng, bất kể chúng ta có lao tâm khổ tứ tích lũy được bao nhiêu. Những nguyên nhân này có thể từ thiên tai, thảm họa tự nhiên, hay từ những sai lầm của con người trong cách quản lý tài sản của mình.
Trước hết là bị lửa cháy, khi một đám cháy bất ngờ xảy ra có thể thiêu rụi toàn bộ tài sản hữu hình mà chúng ta đã tích lũy suốt đời. Tiếp theo là bị nước trôi, những trận lũ lụt, bão lũ có thể cuốn trôi nhà cửa, đất đai, vật nuôi và mọi thứ chúng ta sở hữu trong tích tắc. Thứ ba là bị trộm cắp, khi những kẻ bất lương lợi dụng sơ hở để ăn cướp, lấy đi những gì chúng ta đã tích tụ bằng mồ hôi nước mắt.
Thứ tư là bị tịch thu bởi quyền lực nhà nước hoặc những người có uy quyền lớn. Thứ năm là bị con cái bất hiếu phá cửa, khi những người thừa kế không biết quý trọng mà tiêu xài vô độ, đàn áp cha mẹ để lấy tài sản. Thứ sáu là bị bệnh tật tiêu hao cả cái, khi bệnh hoạn kéo dài đòi hỏi những khoản chữa trị khổng lồ, làm cạn kiệt gia tài. Và cuối cùng là làm ăn thất bại, thua lỗ trong kinh doanh, gặp sự cố hay những quyết định sai lầm dẫn đến phá sản.
Con Đường Phá Sản: Khi Thiếu Phước Đức Và Trí Tuệ
Một người bàng hoàng nhìn vào tờ giấy tờ kinh doanh với tổn thất lớn trên bàn làm việc
Ngoài những trường hợp trên, còn rất nhiều nguyên nhân khác sẽ làm cho tài sản tiêu tán nhanh chóng. Điểm chung của những con người này là gì? Đó chính là họ thiếu phước đức, thiếu trí tuệ, không biết bổ thí làm phước, không biết tích đức mà chỉ biết tích tụ tài sản vật chất. Dù một người có kiếm được rất nhiều tài sản, nhưng nếu không có phước đức và trí tuệ để quản lý, thì dù sao đi nữa họ cũng không thể giữ lâu được.
Phước đức và trí tuệ là những khí lực vô hình, không ai có thể lấy đi được, không bao giờ bị trôi, bị cháy, bị mất. Một người có phước đức thì sẽ không bao giờ thật sự nghèo khó. Một người có trí tuệ thì sẽ biết cách kiếm sống, biết cách quản lý tài sản, biết cách tránh những sai lầm dẫn đến phá sản. Người có cả phước đức và trí tuệ thì không chỉ lo được cho mình mà còn có khả năng cứu giúp những người khác thoát khỏi khổ đau.
Tài Sản Vô Hình: Của Báu Lớn Hơn Vàng Bạc
Theo giáo pháp Phật giáo, tài sản vô hình là những thứ không có hình hài, không thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng lại có giá trị vô cùng to lớn. Loại tài sản vô hình nhất là phước đức và trí tuệ. Những thứ này sẽ không bao giờ mất đi, ngược lại còn ngày càng tăng trưởng, dần dần dẫn con người tới viên mãn, tới an lạc và giác ngộ.
Phật dạy rằng, người có trí tuệ, có phước đức, người hiểu được cách sống, biết bổ thí giúp bầy chúng sinh, biết thực hành Phật pháp, thì không bao giờ có thể khiếp khổ hay gặp cảnh cùng cực. Ngay cả khi tài sản vật chất bị mất, nhưng nhờ phước đức và trí tuệ, họ vẫn có thể khôi phục lại, xây dựng lại cuộc sống mới, thậm chí còn tốt hơn lần trước.
Các vị vua Phật tử như Lý Thái Tổ, Lý Thánh Tông, Trần Thái Tông, Trần Thần Tông, Trần Nhân Tông… họ đều là những người có hùng vĩ quyền thế, tài sản vô tận, nhưng lại không bao giờ dính mắc tham đắm vào những thứ hữu hình mà. Họ luôn biết chuyên tâm vun đắp tài sản vô hình, nên công đức tiếng thơm của họ còn mãi với thời gian, được muôn thế muôn đời kính phục và tôn sùng.
Công Thức Để Bảo Vệ Và Phát Triển Tài Sản
Với bao nhiêu tài sản hữu hình, quyền thế vô hạn mà chưa biết tu, chưa biết bổ thí, chưa biết tạo phước, cứu giúp bầy chúng sinh, đâu đó sẽ có một nguyên nhân dẫn đến mất tất cả. Ngược lại, một con người có ít tài sản nhưng lại biết tu, biết bổ thí, biết tạo phước, thì tài sản sẽ không bao giờ cạn kiệt, mà còn ngày càng dồi dào.
Bổ thí là một hình thức tạo phước quý báu. Khi chúng ta bổ thí cho những người nghèo khó, bệnh tật, hoặc ủng hộ các công việc từ thiện, phục vụ xã hội, chúng ta đang tạo ra những “mầm” phước. Những mầm phước này sẽ lớn lên, phát triển, và trong kiếp này hay kiếp sau sẽ mang lại những kết quả phước lành cho chúng ta. Bổ thí không làm chúng ta nghèo đi mà còn làm chúng ta giàu hơn vì phước đức.
Trí tuệ cũng là một tài sản vô hình cực kỳ quý báu. Khi chúng ta học Phật, học kinh điển, tu tập thiền định, chúng ta đang vun đắp trí tuệ. Trí tuệ sẽ giúp chúng ta phân biệt được lợi, hại, đúng, sai, tốt, xấu. Với trí tuệ, chúng ta có thể tránh được những sai lầm dẫn đến phá sản, biết cách quản lý tài sản hợp lý, biết cách kiếm sống bền vững. Quan trọng hơn, trí tuệ sẽ giúp chúng ta hiểu ra được bản chất thật của tài sản và cuộc sống, từ đó giải thoát khỏi những phiền não, khổ đau mang lại bởi sự si mê, tham lam.
Thực Hành Để Bảo Vệ Tài Sản Của Mình
Để bảo vệ tài sản của mình khỏi những nguy hiểm, chúng ta cần hành động thực tế. Đó không chỉ là các biện pháp thế gian như mua bảo hiểm, quản lý tài chính cẩn thận, mà còn phải tu tập theo giáo pháp Phật.
Hàng ngày, chúng ta nên tụng kinh, thiền định, để tĩnh tâm, loại bỏ những tâm niệm tham lam, sân hận, si mê. Hãy học Phật, tìm hiểu giáo lý để có trí tuệ nhận biết đúng, sai. Hãy làm phước, bổ thí, giúp đỡ những người khó khăn, từ thiện cho xã hội. Những hành động này sẽ làm tăng trưởng phước đức của chúng ta, tạo ra một “khí trường” bảo vệ, giúp chúng ta tránh được những rủi ro, phá hoại có thể xảy ra.
Nhất là những người có tài sản lớn, quyền lực cao mà chưa biết tu, chưa biết vun đắp tài sản vô hình, hãy sớm giác ngộ Phật pháp, nếu không sau này sẽ không còn kịp. Hãy bắt đầu từ hôm nay, từ giây phút hiện tại, siêng năng tụng kinh, tu thiền, làm phước, vun đắp tài sản vô hình, để có được một cuộc sống an lạc, hạnh phúc, và tích cực có ý nghĩa.
Kết Luận: Hướng Tới Sự Giàu Có Thực Sự
Tài sản vật chất có thể mất, nhưng tài sản vô hình thì không. Phước đức và trí tuệ là những kho tàng duy nhất mà chúng ta có thể mang theo đi, qua kiếp này sang kiếp khác. Khi chúng ta tập trung vào việc vun đắp những tài sản vô hình này, chúng ta không chỉ đang bảo vệ bản thân mà còn đang giúp ích cho cộng đồng.
Theo lời Phật dạy, người nào có nhiều tài sản mà chưa biết tu, biết bổ thí, không biết làm phước, cứu giúp bầy chúng sinh, thì hãy sớm thức tỉnh. Bởi không ai có thể giữ được tài sản hữu hình mãi mãi, dù nó dường như chắc chắn đến đâu. Nhưng phước đức và trí tuệ, khi một khi đã được vun đắp, sẽ theo chúng ta suốt đời, dẫn chúng ta tới bến bờ giác ngộ, an lạc, tự do và hạnh phúc thực sự.
Tài liệu tham khảo:
- Kinh Tạp A Hàm – Những bài dạy của Phật về tài sản và phước đức
- Kinh Pháp Cú – Những lời dạy về nhân quả và phước báu
- Giáo pháp Phật giáo Việt Nam về bộ thí và tích đức
