Đi chùa lễ Phật không chỉ là một hoạt động tôn giáo, mà là một hành trình tâm linh nhằm tìm kiếm sự hiểu biết về giáo pháp Phật đà và rèn luyện tâm tính. Trước khi bước chân vào cửa chùa, mỗi Phật tử nên nhận thức rằng Phật không phải là một vị thần qui ẩn để “ban phát” phước lộc, mà là một vị Bậc Giác Ngộ đã chứng đạt Nirvana và dạy cho chúng ta con đường giải thoát khỏi khổ đau. Giáo pháp Phật là một hệ thống triết học sâu sắc, toàn diện và thiết thực, giúp mỗi con người tìm ra chân lý của cuộc sống. Với tâm niệm này, hãy cùng tìm hiểu bốn điều thiết yếu mà mỗi Phật tử cần phải nắm rõ khi đi chùa lễ Phật.
Thứ Nhất: Tự Bỏ Tham Ưu Đặt Niềm Tin Vào Tâm Mình
Phiền não nào của con người cũng phát sinh từ tâm. Vì thế, Phật dạy rằng “Tri túc tâm thường lạc” – khi biết đủ thì lòng ta sẽ thường được vui vẻ. Khi đi chùa, nhiều người có xu hướng “xin” Phật quá nhiều thứ – xin phước, xin lộc, xin cho công việc suôn sẻ, xin cho gia đình bình an. Tuy nhiên, cách tiếp cận này không hề sai, nhưng nó chỉ là một khía cạnh bề ngoài của việc tu học.
Phật tử thực hành cung kinh và lễ Phật tại chùa để rèn luyện tâm tính
Điểm quan trọng là phải chuyển hướng sự tập trung từ những lời cầu bề ngoài sang việc tu luyện tâm. “Niệm Phật một câu, phước sinh vô lượng” và “Lễ Phật một lạy, tội diệt hà sa” – những lời Phật dạy này không phải để kích thích lòng tham, mà để khuyến khích chúng ta thực hành thiền định, niệm Phật và tu tập nghiêm túc. Khi tâm thực sự an định, khi lòng thực sự có niềm tin, thì phước lộc tự nhiên sẽ theo sau. Công việc tu học là phần chính, còn những điều bên ngoài chỉ là hệ quả tự nhiên.
Thứ Hai: Phát Tâm Từ Bi Hộ Xạ Vô Biên
Từ bi là bản chất của tâm Phật, là lòng thương yêu sâu sắc dành cho tất cả chúng sinh. Không phải chỉ thương những người tốt, những người yêu mình, mà từ bi còn bao hàm cả sự thương xót cho những kẻ gây tổn hại cho mình. Theo luật nhân quả của đạo Phật – “Nếu bạn gieo lòng tốt, bạn sẽ gặp thân thiện; nếu bạn gieo tha thứ, bạn sẽ gặt hòa giải”.
Hộ xạ là vui mừng và buông bỏ. Đây là hai trạng thái tâm linh có mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau. Muốn được vui mừng (hộ) thì phải biết buông bỏ (xạ). Khi đi chùa, thay vì lấy tâm sợ hãi, tâm tham lam mà đến, hãy đến với tâm từ bi, với lòng vui mừng khi có cơ hội học Phật. Thương yêu chúng sinh, buông bỏ những hiềm khích và tham muốn, là cách thực hành từ bi hộ xạ tốt nhất.
Thứ Ba: Hiểu Rõ Tác Dụng Của Việc Bỏ Thí và Cúng Dường
Một sai lầm phổ biến là nhiều người Phật tử nghĩ rằng việc đi chùa là để dâng lạy Phật lớn, dâng nhiều vàng mã, mang theo những lạy to lớn, chi tiêu nhiều tiền bạc để được Phật độc cho nhiều việc, ban cho nhiều tài lộc. Quan niệm này là hoàn toàn sai lầm với giáo pháp Phật.
Phật đã dạy: “Phước bảu nhiều hay ít là do tâm bỏ thí nhiều hay ít, chứ không phải của bỏ thí nhiều hay ít”. Điều này có nghĩa là phước lộc lớn nhỏ không phụ thuộc vào số tiền bạn quyên góp hay số lạy bạn dâng lên, mà hoàn toàn phụ thuộc vào tâm bỏ thí của bạn – liệu tâm có thành, có tình nguyện, có dũng cảm hay không. Chỉ cần tâm thành tình, dù bỏ thí rất ít, nhưng nếu tâm tinh chế, thanh tịnh, thì phước đó vô cùng lớn lao.
Dâng cúng tại chùa với tâm thành tín là cách thực hành bỏ thí đúng theo giáo pháp
Vậy nên, khi cúng dường, cung kinh tại chùa, chúng ta chỉ cần cúng với những gì có khả năng, nhưng điều quan trọng nhất là tâm bỏ thí phải thành tín, không được lẫn vào những ý định bảo hộ hay đánh đổi. Hành động bỏ thí được thực hành với lòng thanh tịnh, không hy vọng, không lưỡng lự, là cách Phật tử thực hành bỏ thí đúng đắn.
Thứ Tư: Nắm Vững Nguyên Lý Nghiệp, Duyên và Luật Nhân Quả
Triết lý Phật giáo về nhân quả là nền tảng để hiểu rõ tất cả hiện tượng trong vũ trụ. Ác giáo ác báo, thiện giáo thiện báo – những nguyên lý này không phải do một vị Chúa nào quyết định, mà là luật tự nhiên vận hành theo đạo lý của Phật pháp. Vì thế, khi đi chùa, chúng ta cần hiểu rằng vinh hay suy, giàu hay nghèo, khoẻ hay bệnh tật, tất cả đều xuất phát từ những nhân hạt mà ta đã gieo trồng trong quá khứ.
Khi một người nhận thức rõ được điều này, họ sẽ không phàn nàn hay tuyệt vọng trước những hoàn cảnh bất hạnh. Thay vào đó, họ sẽ tìm cách tu tập, sám hối những điều xấu mà mình đã làm, bỏ thí và làm thiện để tích lũy phước đức mới. Người làm việc xấu mà sau này nhận thức ra lỗi lầm, đi chùa sám hối, và tích cực làm những việc tốt, thì chắc chắn sẽ được Phật chứng giám và độ cho đủ để chuyển hóa nghiệp từ xấu sang tốt, từ nặng thành nhẹ.
Hành giả thực hành sám hối trước Tam Bảo để thanh tịnh nghiệp chướng
Phật tử hay người bình thường có thể cầu Phật độ cho bản thân và gia đình được bình an, tâm thần an lạc, phước đức đủ đầy, công việc hanh thông viên mãn, hoặc sám hối lỗi lầm trước Tam Bảo để xin chuyển hóa nghiệp từ xấu sang tốt. Tuy nhiên, để những điều này trở thành hiện thực, chúng ta phải hiểu rõ rằng Phật không thể thay ta chịu chung, mà Phật chỉ có thể chỉ dạy con đường tu học. Chính ta mới là người quyết định số phận của mình.
Kết Luận: Đi Chùa Lễ Phật Với Tâm Hiểu Biết
Hiểu được đạo Phật từ bi, công bằng, minh triết và nhân văn như vậy, để có thể làm theo lời Phật dạy, thì việc đi chùa lễ Phật mới thực sự có ý nghĩa sâu sắc và mang lại tác dụng thiết thực. Không phải chỉ một hành động tôn giáo bề ngoài, mà là một hành trình tu tập nội tâm, một quá trình rèn luyện tâm tính để dần dần khám phá chân lý.
Mỗi lần đi chùa, hãy nhớ rằng bạn không chỉ đi để “xin” hay “cầu”, mà đi để học, để tu, để rèn luyện tâm mình thành từ bi, công bằng và minh triết như Phật. Khi tâm được tu tập đúng cách, khi hiểu biết được giáo pháp Phật, phước lộc tự nhiên sẽ theo sau mà không cần phải xin cầu. Đó chính là bản chất thực của việc đi chùa lễ Phật theo đúng giáo pháp Phật dạy.
Hãy cùng nhau tu tập và thực hành những điều thiết yếu này, để cuộc sống của chúng ta ngày một thêm tỉnh thức, bình an và có ý nghĩa. Cùng nhau xây dựng cộng đồng Phật tử giác ngộ, quyết tâm đi trên con đường chánh pháp mà Phật đã chỉ dạy cho chúng ta.
