Sau sáu giờ hộ niệm, khi khám nghiệm thân thể, mọi người đều chứng kiến một điều kỳ diệu: định đầu vẫn còn ấm, trong khi các nơi khác đã lạnh hắn. Đặc biệt, gương mặt cụ ông tươi vui, sáng đẹp lạ thường, các khớp xương mềm dẻo. Rất nhiều người trong thân chúng kiến chứng sự vãng sanh của cụ mà phát tâm trường chay tu hành rất đông.
Cuộc Đời Tu Hành của Cụ Ông Trần Văn Côn
Cụ Trần Văn Côn sinh năm 1923 tại vùng Cần Thơ. Thân phụ là cụ Trần Văn Ba, thân mẫu là cụ bà Hồ Thị Bảy. Cụ ông đứng thứ sáu trong gia đình có sáu anh chị em. Chỗ ở của cụ đã di dời nhiều lần trước khi định cư tại Kinh Mới thuộc ấp Thánh Hương I, xã Trung Hương, huyện Thốt Nốt, tỉnh Cần Thơ.
Khi mười chín tuổi, cụ kết hôn với bà Nguyễn Thị Tháp và sinh được hai con trai, năm con gái. Nghề nghiệp chính của gia đình là canh tác ruộng vườn. Tính tình cụ ông chất phác, hiền từ, cần mẫn, nhân nhượng, chưa từng nóng giận. Khi con chắu trong nhà có lỗi lầm, cụ khuyên nhắc bằng lời lẽ dịu ngọt tự hòa, đối với xóm riêng cũng chưa hề mất lòng mặt với ai. Vì thế, cụ được mọi người kính mến.
Cụ biết đến Phật Pháp rất sớm. Từ khi còn trẻ, cụ đã ăn chay mười ngày tháng sáu mỗi năm, mỗi tháng ba ngày, và ngồi niệm Phật ba mươi phút sau mỗi thời lễ bái sáng chiều. Lối sống đạo đức, giữ gìn giới luật trở thành nét đặc trưng của cuộc đời cụ, khác biệt so với lối sống thế tục chung quanh.
Cụ ông Trần Văn Côn tu hành với tâm niệm trong lành suốt đời
Quyết Tâm Trường Chay và Niệm Phật Cầu Vãng Sanh
Tháng 6 năm 1987, cụ ông trải qua một cơn bệnh nặng. Nhân ngày mùng hai, tuy không phải ngày chay theo lịch, cụ vẫn cơm chay. Bà vợ liền hỏi tại sao. Cụ trả lời kiên định: “Tui đã quyết định dùng trường chay rồi!” Từ ngày đó trở đi, cụ trao hết tin tưởng vào bốn nguyện của Đức Phật A Di Đà, một lòng niệm Phật cầu sanh Tây Phương Tịnh Độ. Cụ thường niệm:
“Chỉ một kiếp Tây Phương hồi hương,
Thoát mê đề dứt cuộc luân hồi.”
Từ lúc phát tâm trường chay, công phu niệm Phật của cụ tăng lên ba thời trong ngày, thời gian ngồi niệm Phật cũng gấp đôi. Cụ rất thường đọc hai quyển sách chuyên nhất: “Khuyến Thiện” và “Cách Tu Hiền và Sự An Ở Của Một Người Bộn Đạo”. Đặc biệt, cụ đọc tới đâu là làm tới đó và khuyên bảo mọi người cũng làm như vậy.
Cụ ông thường khuyên nhủ mọi người cố gắng làm lành lẽ dạy, chăm lo niệm Phật trong mỗi oai nghi: “Đi đứng nằm ngồi không đợi gì thời khác”. Thêm vào đó, cụ nhận định rằng phải:
“Gìn giới cấm sửa tâm ô tạp,
Niệm Phật thì phải dập lòng tà.
Nhớ từ bi hai chữ ngâm nga,
Dâu là làm lành cũng là trí chí.”
Quả thật, hành nhân như vậy kiên trì đều lui sút sẽ đạt kết quả chắc chắn sẽ vãng sanh. Cụ Đức đã từng báo:
“Lửa trong tâm chẳng đốt mà lưng.
Nơi lời đình đầu có định chủng,
Cho ta biết mà toan giữ trước.
Tánh sân nộ thường là làm báo ngược,
Nên loài người ở cõi thế gian.
Giận họ nhau thù oán dây trần,
Mỗi có cuộc tranh tài đầu lực.
Hơn tự đắc, khoe khoang dùng sức,
Phải bị người hiểm khích ghét ganh.
Thua họ người là làm chuyện bận lành,
Gây nghiệp dư oan oan tương báo.”
Niệm Phật cầu vãng sanh là quyết tâm của cụ ông suốt những năm cuối đời
Cụ có một cô con gái thứ năm, sống độc thân chuyên tu ở gần bên nhà. Mỗi tối cô hay qua ngồi gần chiếc vòng ở nhà trước hàng ba mà cụ đang nằm. Cụ thường nói: “Con rằng lo tu hiện, niệm Phật quyết định chắc chắn được vãng sanh. Cả đời ba lo làm ăn xem kinh sách ít hơn con… Ba thấy con cái gì con cũng được, chỉ còn một chút xấu chưa được!” Cô năm hỏi: “Con cái gì chưa được, thưa Ba?” Cụ đáp: “Con nóng quá! Con rằng người lạnh lại. Nóng giận dễ thất bại lắm con ơi!”
Cô nói: “Mình tu thì mình phải rằng khắc phục! Trời sanh bản tánh con như vậy, để con sửa từ tại, chứ dứt một lần một, con làm hỏng có nơi!” Quả thật, tai hại của sân giận là vô cùng ghê gớm, được diễn tả trong câu “Đốn cõi ba năm đốt một giờ”. Từ lúc phát tâm trường chay, công phu của cụ ông trở nên ngày một tăng tiến, tâm hướng về Tây Phương Tịnh Độ ngày một sâu sắc.
Thời Kỳ Nằm Bệnh và Các Dấu Hiệu Vãng Sanh
Vào tháng chạp năm 1996, cụ ông bệnh nặng. Các bác sĩ Bệnh Viện Đa Khoa An Giang chẩn đoán “ung thư gan” và không cho nhập viện, nói rằng chỉ còn sống được một tuần lễ. Gia đình đã đưa cụ về nhà để đặt bàn cầu nguyện. Trong lúc cầu nguyện, có người đề nghị đưa cụ đi Bệnh Viện Thanh Bình ở Bắc Nằng Gù vì nơi đó chuyên trị về gan. Gia đình theo dõi và đưa cụ đi.
Chiều ngày 15 tháng 12 năm 1996, sau khi các bác sĩ khám bệnh xong, họ cũng xác định là ung thư gan và khuyên không nên nằm viện. Người rể thứ tư của cụ ông nằn niu yêu cầu xin nghỉ tạm ở đây qua đêm vì đường xa xôi, trời đã tối không còn về kịp. Sáng hôm sau, bệnh cụ có phần thuyên giảm, thế là cụ được nằm viện. Mười ngày sau, thấy dùng thuốc có hiệu quả, các bác sĩ cho về nhà để tiếp tục dùng thuốc.
Trong thời gian này, công phu của cụ ông cũng thêm khẩn thiết. Đau ít thì cụ niệm Phật thầm, đau nhiều thì cụ niệm ra tiếng, cũng đau dữ dội chống nào thì cụ cũng niệm lớn chống nấy. Vì thế, ngưỡi nhà muốn biết cụ đau nhiều hay đau ít thì chỉ cần theo dõi tiếng niệm Phật của cụ là biết ngay. Mãi uống thuốc cảm cứ dần dần khỏe ra, lúc này cụ có thể đi thăm ruộng được. Đặc biệt là cụ cứ chăm hâm lo niệm Phật, ít nói chuyện, trừ nhưng lúc khuyên nhắc các con cố gắng tu hành, hoặc khi bàn luận Phật Pháp với chư bạn đạo.
Đến cuối tháng 7 năm 1997 bệnh trở nặng, uống thuốc không còn hiệu quả nữa. Sức khỏe suy sụp rõ rệt, không còn ăn được chỉ uống một ít sữa, các con cụ bắt đầu túc trực lo hộ niệm. Ngày 29 tháng 7 năm 1997, cụ báo con đi mời đông đạo đến cầu an và hộ niệm cho cụ ba đêm.
Cụ ông vãng sanh với dấu hiệu trang nghiêm cho thấy thành tựu tu hành
Lời Thuyết Về Sự Vãng Sanh Cụ Ông
Sau ba đêm cầu an và hộ niệm đã xong xuôi. Sáng ngày mùng 2 tháng 8 năm 1997, tất cả thân nhân ở xa và bạn đạo từ giả ra về. Vẫn chưa bao lâu, cụ ông mở mắt ra hỏi cô Năm, biết được sự tình, cụ liền báo: “Thôi! Con chạy theo mấy anh em đông đạo trở lại đây đi, cho Ba nói đối lời từ giã, chiều nay Ba theo Phật!”
Cô Năm ngạn ngừ, cụ ông hỏi thúc thêm một lần nữa cô mới chạy đi, lòng thì luôn pháp phòng lo lắng, vì thấy rằng Ba mình tu hành bình thường quá mà… đâu có điểm gì nổi bật đâu. Hơn nữa, cụ ông còn tỉnh táo và khỏe quá, ai cũng nhận định như vậy cả, vậy thì làm sao chết được!
Khi đuổi theo kịp nhóm liên hữu Hai Bộn, Ba Long… cô lặp lại lời Ba mình và nói thêm: “Ba tui đã nói như vậy. Thôi! Các anh quay lại ngồi chơi với Ba tui một chút, cho ông vui!” Lúc mỗi người tự tìu đông đạo dủ con chắu thân thuộc và đông đạo, có cả hai ông sui trai, đông đạo Hai Bộn dùng tay nhấn nút chiếc máy ghi âm vừa mới mượn được, rồi cắt tiếng hỏi: “Chú Sáu! Chú nói chiều nay chú về Phật, chú kêu mấy đứa con trở lại đây để cho chú nói lời từ giã! Mà có thiệt như vậy không?”
Cụ ông đáp: “Ừ! Đúng như vậy!” Hai Bộn lại hỏi: “Chú nói chiều nay chú về Phật! Mà lý do làm sao chú biết chú về Phật? Được Phật, Được Thầy báo cho chú biết ha gì?” Cụ ông đáp: “Được Phật, Được Thầy không có báo cho chú trực tiếp, mà chú tin tưởng vào sự liều đạo của mình! Thành ra chú nói chú về Phật. Là 4, 5 giờ chiều nay chú sẽ về Phật!”
Cô con gái thứ Năm đến khẽ nhường Hai Bộn nói nhỏ: “Thôi! Anh Hai ơi! Đừng có thầu! Ba tui nói vậy mà lỡ hỏng có, người ta cười chết!” Hai Bộn đáp: “Có hay không gì thì tính sau! Tui giữ mà. Hỏng sao đâu!” Anh liền quay sang qua bên cụ ông, hỏi tiếp: “Thông thường, người ta trước khi ra đi thường quyến luyến nhà của, vợ con… Còn chú trước khi ra đi thì như thế nào? Chú nói cho mấy đứa cháu biết coi!”
Cụ ông liền mỉm cười rồi đáp: “Muốn sự vận hành không! Chú ra đi không còn quyến luyến gia đình vợ con gì hết, chắu ơi!” Hai Bộn hỏi thêm: “Vậy chú có nhắc nhở gì với vợ con thân quyến ở lại để diễu gì không?” Cụ ông đáp: “Có! Chú nhắc nhở vợ con, thân quyến và mấy cháu ở lại rằng lo tu hiện, chăm chỉ niệm Phật, để nửa mình sẽ gặp nhau ở Tây Phương Cực Lạc. Mấy cháu hãng ngày rằng gìn giữ giới luật và rằng khuyến khích rộng ra cho mỗi người biết thức tỉnh tu hành nghen mấy cháu!”
Hai Bộn nói: “Chú nói 4, 5 giờ chú mới đi! Thì thôi, dác nay tạu con về! Chiều còn đi đắm làm tuần, khoảng 2 giờ tạu con và với chú!” Cụ ông đáp: “Ừ!”
Khi đông đạo lần lượt ra về hết, lúc áy gần 10 giờ trưa, cô Năm mới nói với cụ: “Thôi! Bây giờ, con náu nước tắm gội và thay quần áo cho Ba sạch sẽ nghen!” Cụ ông chấp thuận: “Ừ! Con tắm gội và thay quần áo cho Ba đi! Đúng 2 giờ chiều nay là Ba đi đó!”
Con cụ ông giật mình, liền hỏi: “Hồi nãy sao Ba hỏa với mấy anh lần là 4, 5 giờ chiều kia mà?” Cụ ông đáp: “Nói thì nói vậy! Chứ đúng 2 giờ là Ba đi! Chứ hỏng có 4, 5 giờ đâu!” Sau khi tắm rửa xong, các con đứng xung quanh niệm Phật với cụ ông. Đến 1 giờ 55 chiều, cụ báo con đặ dậy để trình ngồi Cứu Huyền. Người con gái thứ Bảy và người con trai Út đồng đặ cụ dậy. Cụ ông nhìn lên bàn thờ Cứu Huyền, rồi chậm chạp đưa mặt chuyển lên ngồi Tam Bảo, luôn nhép môi niệm Phật, giãy lát khép hai mắt lại, hai tay xuôi theo thân mình, hơi thở chấm lại. Các con đặ cụ nằm xuống, cụ tự sửa tay chân, rồi an tường trút hơi thở cuối cùng, không lỡ một nét gì là thông khoáng cả.
Nhìn lại đồng hồ vừa đứng đúng 2 giờ chiều, nhắm ngày mùng 2 tháng 8 năm 1997. Cụ ông hưởng thọ 74 tuổi. Sau sáu giờ hộ niệm, khi khám nghiệm thân thể thì thấy định đầu hãy còn ấm trong khi các nơi đều lạnh hắn. Đặc biệt là gương mặt hết sức tươi vui, sáng đẹp lạ thường, các khớp xương mềm dẻo. Rất nhiều người trong thân chúng kiến chứng sự vãng sanh của cụ mà phát tâm trường chay tu hành rất đông.
Bài Học Tu Hành Từ Cuộc Đời Cụ Ông
Cuộc đời của cụ Trần Văn Côn là minh chứng sống động cho lời Phật dạy về sức mạnh của niệm Phật và quyết tâm tu hành. Từ những năm trẻ dã bắt đầu ăn chay, niệm Phật, cho đến năm cuối đời quyết tâm trường chay tu hành, cụ ông đã chứng tỏ sự kiên định trong con đường tu học của mình. Điều đáng lưu ý là cụ không những tu hành một mình mà còn luôn khuyên bảo gia đình và mọi người xung quanh cùng tu tập.
Lời khuyên của cụ ông về việc khắc phục sân giận, gìn giữ giới luật và chuyên tâm niệm Phật là vô cùng giá trị. Cụ nhận rằng con đường tu hành đòi hỏi sự kiên trì, quyết tâm sửa đổi bản tánh, và tin tưởng vào lực cầu nguyện. Trong những năm cuối đời khi bệnh nặng, cụ vẫn giữ được sự tỉnh táo, an tĩnh, và công phu niệm Phật không lúc tám dừng.
Các dấu hiệu trang nghiêm khi cụ ông vãng sanh – định đầu còn ấm, gương mặt tươi vui sáng đẹp, các khớp xương mềm dẻo – là những chứng tích rõ ràng cho thấy thành tựu tu hành và lòng tin cụ đối với Phật Pháp. Những người chứng kiến sự vãng sanh trang nghiêm này đã phát tâm trường chay tu hành, cho thấy rằng hành động chân thành của một người có thể truyền cảm hứng cho những người xung quanh.
Hướng Dẫn Tu Hành Theo Gương Cụ Ông
Từ gương sáng của cụ Trần Văn Côn, chúng ta có thể rút ra những bài học quý báu cho con đường tu hành của mình. Trước tiên, cần có quyết tâm rõ ràng về lý tưởng tu hành, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải kiên định. Thứ hai, tu hành không chỉ là việc riêng của mình mà còn là sự khuyến khích cho gia đình và những người thân. Thứ ba, cần chuyên tâm vào niệm Phật, không để cho bất kỳ khó khăn hay bệnh tật nào che khuất tâm nguyện cầu vãng sanh.
Đặc biệt quan trọng là việc gìn giữ giới luật và khắc phục các bản năng tiêu cực như sân giận. Cụ ông đã chỉ rõ rằng sân giận là chướng ngại lớn nhất trong tu hành, và chỉ có nhân nhượng, khoan dung mới là con đường để đạt được tâm an tĩnh. Lời khuyên của cụ “Gìn giới cấm sửa tâm ô tạp, Niệm Phật thì phải dập lòng tà” là chỉ dẫn rõ ràng cho tất cả những ai muốn theo đuổi con đường tu hành Tịnh Độ.
Cuộc đời cụ ông còn cho chúng ta thấy rằng sự tin tưởng vào Phật Pháp, cùng với công phu niệm Phật kiên định, sẽ đưa tâm hồn ta tới chốn An Lạc Tây Phương. Dù tuổi tác bao lâu, bệnh tật nặng như thế nào, nếu có quyết tâm thực sự, thì vãng sanh Tịnh Độ là điều hoàn toàn có thể đạt được.
Tài liệu tham khảo:
- Sách “Chuyện Vãng Sanh” – Nhóm Liên Hữu Miền Nam Đất Việt
- Lời khai thuật của Nguyễn Văn Mạnh (rể thứ tư), cô Năm Phúc (con gái của cụ ông)
