Trong lịch sử Phật giáo Tây Tạng, có những vị Đại Sư nổi tiếng không chỉ vì đức hạnh sâu sắc mà còn vì những dấu hiệu kỳ lạ xuất hiện ngay từ khi sinh ra. Đại Sư Chodrak Gyatso, người sinh năm 1454 ở Chida, miền bắc Tây Tạng, chính là một trong những nhân vật tiêu biểu cho sự tái sinh của các bậc Thầy lớn trong truyền thống Phật giáo. Sinh ra trong gia đình tu tập pháp môn Tantra, Đại Sư Chodrak Gyatso từ lúc mới sinh đã bộc lộ những dấu hiệu phi thường, báo hiệu một tâm linh đặc biệt và mối liên hệ sâu sắc với giáo pháp Phật đà.
Những Dấu Hiệu Kỳ Diệu Từ Tuổi Thơ
Khi mang thai Đại Sư, người mẹ đã nghe tiếng gọi “Ama-la” (Mẹ) từ trong bụng. Khoảnh khắc ra đời của Đại Sư Chodrak Gyatso được ghi nhận là không bình thường. Ngay khi sinh ra, đứa bé đã lên cầu chúc bằng tiếng Sanskrit với hai âm là “Ah Hung”, câu chúc này biểu hiện tính chất không tuyệt đối bao trùm khắp vạn vật – một trong những khái niệm sâu sắc nhất trong Phật học. Chỉ khi mới 5 tháng tuổi, Đại Sư đã có thể nói rõ ràng: “Thế giới này không có gì khác ngoài tính chất không”, một tuyên bố thể hiện sự hiểu biết về một trong ba pháp ấn cơ bản của Phật giáo.
Đại Sư Chodrak Gyatso – nhân vật tiêu biểu của truyền thống tái sinh Phật giáo Tây Tạng
Những dấu hiệu này không bị xem nhẹ. Khi Đại Sư mới 9 tháng tuổi, cha mẹ đã đưa cháu đến gặp Đại Sư Paljor Dhundup. Vị thầy này, sau khi kiểm chứng chi tiết so với di chúc của Đức Karmapa đời thứ sáu, xác nhận rằng đứa bé này chính là tái sinh của người thầy mình. Quyết định này dẫn đến việc Đại Sư Paljor Dhundup xin được giữ Đại Sư Chodrak Gyatso trong tu viện để nuôi dạy và truyền thụ giáo pháp.
Hành Trình Tu Tập Và Học Hành
Từ năm 4 tuổi, Đại Sư Chodrak Gyatso bắt đầu nhận các nghi lễ truyền pháp với Đại Sư Paljor Dhundup. Khi mười tuổi, Người được truyền Năm giới và Bồ Tát giới – những cam kết tu hành cơ bản trong Phật giáo. Từ đó, Đại Sư bắt tay vào học tập giáo pháp sâu sắc của dòng Karma Kagyu dưới hướng dẫn của các vị Thầy nổi tiếng như Bengar Jampal Zangpo và Goshir Paljor Dhundup tại tu viện Karma Gön.
Năm 1465, khi còn trẻ tuổi, Đại Sư Chodrak Gyatso đã thực hiện một chuyến đi quan trọng đến vùng biên giới phía đông bắc Tây Tạng. Mục đích của chuyến hành động này là hòa giải những xung đột sâu sắc giữa cộng đồng Phật tử với những người tin theo đạo Bön – tôn giáo bản địa của Tây Tạng. Trong thời gian này, Đại Sư không chỉ truyền dạy giáo pháp cơ bản của Phật giáo mà còn hướng dẫn cư dân địa phương về đạo hạnh. Những người dân địa phương đã dâng hiến cho Đại Sư nhiều vàng bạc, tuy nhiên Người lại phân phát hết cho những người nghèo khó trong vùng, thể hiện tinh thần từ bi và bồ tát hành.
Sự Linh Hoạt Trong Con Đường Tu Tập
Khác với nhiều Thầy tu khác, Đại Sư Chodrak Gyatso không giới hạn sự tu tập của mình chỉ trong một truyền thống duy nhất. Bên cạnh những giáo pháp máy truyền của dòng Karma Kagyu, Người còn học hỏi và thực hành giáo pháp của nhiều tông phái Phật giáo khác nhau tại Tây Tạng. Khi tu tập Chưd (Đoạn Giáo – một loại hình tu tập Tantra), Đại Sư đạt đến t境 界 cao: Người diệt trừ hoàn toàn bản ngã và cảm nhận thân thể của mình như một bộ xương – biểu tượng của việc vượt qua sự gắn bó với hình thể.
Đặc điểm tu tập Tantra của các Đại Sư Tây Tạng trong truyền thống Karma Kagyu
Phần lớn cuộc đời Đại Sư Chodrak Gyatso đã dành cho các giai đoạn tu tập ẩn cư. Năm 1477, Người đến Kawa Karpo để bắt đầu một giai đoạn tu thiền định kéo dài 7 năm liên tiếp. Sự cam kết này phản ánh tâm nguyện sâu sắc của Đại Sư trong việc thực hành pháp tu: không chỉ học lý thuyết mà còn đi vào thực tập sâu sắc để đạt được sự chứng ngộ thực sự. Hầu như toàn bộ giai đoạn cuối của cuộc đời, Đại Sư hoặc ẩn cư hoàn toàn hoặc bán ẩn cư, tập trung vào công phu tu hành nội tâm.
Những Đóng Góp Trong Lĩnh Vực Học Vấn
Mặc dù dành nhiều thời gian cho tu tập ẩn cư, Đại Sư Chodrak Gyatso vẫn được công nhận rộng rãi là một trong những học giả vĩ đại, đã biên soạn nhiều tác phẩm quý báu về giáo lý Phật học. Một trong những công trình nổi tiếng nhất là bộ “Tam Giới Minh Đăng” (Ngọn đèn sáng trong ba cõi) – giải thích toàn diện về Hiện Quán Trang Nghiêm Luận, một kinh điển quan trọng. Tác phẩm được xem là có giá trị cao nhất của Đại Sư là quyển “Nhân Minh Đại Hải” – một công trình luận giải sâu sắc về Nhân Minh Luận của hai vị Trần-na (Dignaga) và Pháp Xứng (Dharmakirti). Những tác phẩm này không chỉ dành cho các học giả mà còn có ý nghĩa thực tiễn trong việc tu tập logic và cách suy luận chính đáng.
Trong một lần trú tại chùa Rawa Gang, Đại Sư Chodrak Gyatso đã tham gia vào một cuộc tranh biện về giáo pháp với năm vị học giả nổi tiếng đương thời. Mặc dù còn trẻ tuổi hơn nhiều so với các đối thủ, Đại Sư đã thể hiện phong thái chắc chắn và uy quyền của một vị Thầy thực sự. Người lắng nghe cặn kẽ và chỉ ra những điểm yếu kém trong lập luận của từng đối tác một cách khéo léo, chứng minh trí tuệ sắc bén và hiểu biết sâu sắc về giáo lý.
Các Công trình Giáo dục Và Phát Triển Tổ Chức
Đức Karmapa đời thứ sáu (vị thầy của Đại Sư Chodrak Gyatso) đã thành lập nhiều trung tâm đào tạo Phật học chuyên sâu, tương đương với các trường đại học hiện đại, tại Tsurphu và nhiều nơi khác. Phật học viện mà Đại Sư Chodrak Gyatso sáng lập tại Tsurphu trở thành một trường đào tạo lãnh đạo tăng sĩ cực kỳ nổi tiếng. Ngoài ra, còn có Phật học viện khác được điều hành bởi Karma Thinleypa, một trong các đệ tử chính của Đại Sư, cũng có những đóng góp quan trọng trong việc truyền bá giáo pháp đến thế hệ tiếp theo.
Đại Sư Chodrak Gyatso cũng tôn tạo lại pho tượng Phật Thích-ca do Đức Karmapa đời thứ hai là Karma Pakshi dựng lên tại Tsurphu từ cuối thế kỷ 13. Đó là một công trình phục dựng có ý nghĩa tôn giáo sâu sắc, tuyên bố lòng kính trọng đối với Phật giáo và các thế hệ Thầy của mình. Trong khoảng thời gian này, Đại Sư cũng chỉnh chỉnh lại hoạt động của tăng chúng tại một số tu viện quanh vùng Tsurphu, nhằm duy trì kỷ luật tu hành và sự trong sáng của Giáo Hội.
Hoạt Động Xã Hội Và Nhân Đạo
Năm 1498, Đại Sư Chodrak Gyatso đến khu vực Kongpo để hoằng hóa giáo pháp. Sau đó, Người tiếp tục hành trình đến Lhasa, thủ đô của Tây Tạng, để tham gia vào một hội nghị quan trọng gồm các lãnh đạo của nhiều tông phái Phật giáo khác nhau. Vị trí của Đại Sư tại hội nghị này là người chủ tọa, phản ánh uy tín và sự kính trọng mà Người nhận được từ các tông phái. Trong dịp này, Đại Sư truyền dạy cho những người tham gia những phần giáo pháp rộng lớn từ kinh luận. Sự uyên bác và sâu sắc của các bài giảng được tất cả các tông phái khác công nhân và tiếp nhận một cách tôn trọng.
Đại Sư cũng là một nhà hoạt động xã hội tích cực. Người sử dụng uy tín và sự kính phục để hòa giải nhiều cuộc tranh cãi, trong đó có cả những xung đột lâu dài giữa hai bộ tộc Nga và Bhutan ở vùng cực nam Tây Tạng. Ngoài ra, Đại Sư còn tích cực hoạt động để bảo vệ súc vật, xây dựng cầu công, và gửi nhiều vàng đến Thành tích Bồ-Đề Đạo Trường (Bodh Gaya) ở Ấn Độ nhằm tu sửa lại pho tượng Phật nơi Đức Phật Thích-ca đã thành đạo. Những hành động này thể hiện lòng từ bi vô biên và cam kết giúp đỡ tất cả chúng sinh, từ những sinh vật nhỏ bé cho đến những công trình tu trang lớn lao.
Tính Cách Và Phong Thái Của Một Vị Thầy Lớn
Mặc dù nhận được sự tôn kính hầu như tuyệt đối từ tất cả những người xung quanh, Đức Karmapa đời thứ sáu vẫn sống một cuộc đời cực kỳ đơn giản và thậm chí có thể nói là khổ hạnh. Người ít ngủ, luôn ở trong trạng thái tỉnh thức, ngay cả trong những chuyến đi hoằng hóa ở những nơi xa xôi. Dù rất uyên bác về mọi vấn đề, Đại Sư không bao giờ nói ra bất cứ câu nào mà không có mục đích giáo hóa cụ thể. Những gì Người trích dẫn từ kinh điển trong các bài giảng hoặc bài viết đều hoàn toàn dựa vào trí nhớ, nhưng vẫn đạt một sự chính xác hầu như tuyệt đối. Khi đang đọc sách hay kinh điển, nếu vì lý do nào đó phải giãn đoạn, Đại Sư luôn có khả năng ghi nhớ chính xác vị trí và có thể trở lại sau đó mà không cần ghi chú hay đánh dấu nào.
Đại Sư cũng là một nhà tư tưởng có tầm nhìn xa. Người thường khuyên dạy các đệ tử đừng bao giờ để những câu chuyện vô nghĩa của thế tục xen vào đời sống tu hành. Điều này phản ánh một nguyên tắc cơ bản trong Phật giáo: tập trung vào giáo pháp thực sự thay vì chi phí thời gian cho những vấn đề không liên quan đến giải thoát.
Sự Chuẩn Bị Cho Tái Sinh Tiếp Theo
Trước khi viên tịch vào năm 1506, Đại Sư Chodrak Gyatso để lại những chỉ dẫn chi tiết về tái sinh sắp tới. Những thông tin này bao gồm cả tên cha mẹ và nhiều chi tiết khác mà Người tin rằng những người cộng sự sẽ có thể sử dụng để xác định làn sóng tái sinh của Người. Đại Sư giao quyền lãnh đạo tông phái cho vị đệ tử lớn tên là Tashi Paljor, người sẽ trở thành Karmapa đời thứ tám.
Tashi Paljor sinh ra với tên gọi Denma Drubchen vào năm 1457 tại vùng Denma của huyện Derge, miền Đông Tây Tạng. Từ lúc nhỏ, mỗi khi nghe đến danh xưng “Karmapa”, Tashi Paljor đều biểu lộ một sự tôn kính hết mức. Sau khi gặp gỡ Đức Karmapa đời thứ sáu, Tashi Paljor được ban cho tên gọi mới. Người học tập giáo pháp tại Denma dưới hướng dẫn của vị học giả nổi tiếng Sangye Pal. Khi mười sáu tuổi, Tashi Paljor quyết định hoàn toàn cả cuộc sống để theo Đức Karmapa. Trong 7 năm tiếp theo, Người được Đức Karmapa truyền dạy toàn bộ giáo pháp của dòng Karma Kagyu một cách cẩn thận và toàn diện.
Theo chỉ dẫn của Đức Karmapa, Tashi Paljor tìm đến những dãy núi ở huyện Kham trong miền Đông Tây Tạng để thực hành giáo pháp, vượt theo gương của Milarepa – một vị thánh nhân tu tập Tantra vĩ đại. Sau 20 năm tu tập trong điều kiện ẩn cư tuyệt đối, Tashi Paljor đạt được sự giác ngộ hoàn toàn và được tôn xưng là Sangye Nyenpa Rinpoche thứ nhất. Người trở thành vị Thầy dạy chính của Đức Karmapa đời thứ tám, đồng thời cũng là người giữ quyền lãnh đạo dòng Karma Kagyu trong giai đoạn chuyển tiếp, trước khi chuyển giao cho Đức Karmapa đời thứ tám là Mikyo Dorje.
Bài Học Tu Hành Từ Cuộc Đời Đại Sư Chodrak Gyatso
Cuộc đời của Đại Sư Chodrak Gyatso mang đến nhiều bài học quý báu cho những ai theo đạo Phật ngày nay. Trước hết, Người cho thấy rằng sự tu tập không nhất thiết phải giới hạn trong một truyền thống duy nhất. Sự linh hoạt trong học tập và thực hành, kết hợp với sự chuyên tâm sâu sắc, có thể dẫn đến sự chứng ngộ toàn diện. Thứ hai, Đại Sư nhấn mạnh tầm quan trọng của sự cân bằng giữa lý thuyết và thực hành: dù là một học giả xuất sắc, nhưng Người vẫn dành phần lớn thời gian cho tu thiền định. Cuối cùng, Đại Sư Chodrak Gyatso là một tấm gương sáng về cách sử dụng uy tín và tri thức để phục vụ cộng đồng, hòa giải các xung đột, và hướng dẫn mọi người trên con đường tu hành.
Khuyến khích những ai quan tâm đến Phật giáo hãy tiếp tục tìm hiểu những tấm gương như Đại Sư Chodrak Gyatso. Những vị Thầy lớn này không chỉ là biểu tượng của sự tu tập sâu sắc mà còn là những hướng dẫn sáng suốt cho chúng ta trên con đường tìm kiếm giải thoát. Qua những câu chuyện về cuộc đời của các bậc tu sĩ vĩ đại, chúng ta học được cách áp dụng giáo pháp vào cuộc sống hàng ngày một cách thiết thực và hiệu quả.
