Người vào đời bình thường, như vẫn lầm lem trong bùn ngũ dục của cuộc đời như bao nhiêu người khác. Nhưng một khi đã quyết chí tu hành thì Người dứt khoát, kiên quyết và tu hành thành được đạo quả. Cho chúng ta một niềm tin rằng, không luận người ngu hay kẻ trí, người giàu kẻ nghèo, ai ai cũng có khả năng tu hành giác ngộ thành Phật. Đây là một điểm vô cùng đặc biệt, như hoa sen mọc từ trong bùn, vươn lên khỏi bùn lầy, tỏa hương thơm ngát.
Lễ Phật Đản – Kỷ Niệm Ngày Đức Phật Ra Đời
Lễ Phật Đản là lễ kính mừng ngày Đức Phật ra đời. Cụ thể là hàng năm, vào ngày trăng tròn của tháng Tư, mỗi người con Phật đều làm lễ kỷ niệm mừng ngày chào đời của thái tử Siddhartha. Sau này lớn lên, thái tử đã xuất gia tu hành chứng đắc đạo quả, trở thành một vị Phật hiệu là Thích Ca Mâu Ni. Ai ai cũng có ngày sinh, nhưng tại sao ngày sinh của vị thái tử này lại được nhân loại chủ trọng và biến thành cả tuần lễ hội trọng đại? Sự kiện này đã hơn 2.560 năm, nhưng tại sao cho đến nay mỗi người vẫn còn tôn vinh?
Bởi đây là sự xuất hiện của một Đấng Giác Ngộ, đem ánh sáng giác ngộ soi sáng cơi mê lầm. Cái khổ của đời cơm rác áo chưa gọi là khổ. Cái khổ là làm thân trâu ngựa kéo cây kéo xe chưa phải là cái khổ lớn. Chính sự vô minh tâm tối, lầm đường lạc lối để phải chịu khổ mãi trong luân hồi sanh tử không biết ngày ra, mới là nơi khổ lớn nhất của tất cả chúng sanh.
Đức Phật ra đời – Ngày Phật Đản
Đức Phật ra đời đã chỉ cho chúng ta một con đường xác lạn, nâu về giác ngộ, chấm dứt hết mọi khổ đau. Cảm tạ từ ân sâu đắm vĩ lớn áy của Đức Tháy Tôn, vì tôn trọng sự giác ngộ lớn lao nơi mỗi chúng ta đã phần nào cảm nhận được cho nên mỗi người trên thế giới, ai nấy đều hướng về ngày trọng đại này.
Sự Giác Ngộ Vốn Có Trong Mỗi Người
Tá Lâm Tế dạy: “Các ông nếu hay bắt được tâm luôn luôn chạy tìm, liền cùng Phật Tổ chẳng khác.” Hoặc là: “Quý vị một niệm không sanh thì lên cây Bồ-Đề (giác ngộ), thần thông biến hóa trong ba cơi, được ý sanh thân, được thiền duyệt Pháp hư, thân thể sáng suốt tự soi.” Tức là Tổ dạy, nếu chúng ta một niệm không sanh, ngay đó Đức Phật nơi chính mỗi người ra đời.
Tất cả chúng ta bị khổ là do nghiệp chi phối. Nghiệp từ ba nơi là thân, miệng và ý tạo tác mà có ra. Trong ba chủ này, ý là chủ đạo. Nếu ý không khởi thì miệng không nói, thân không làm, nghiệp từ đâu mà tồn tại? Cho nên, tịnh ngay ý thì vọng niệm không còn, các nghiệp đều được thanh tịnh, dứt trừ mê lầm, vô minh phiền nào liền đó dứt sạch, tâm tánh rộng lớn thành thang trùm khắp, trong ngắn, sáng ngời không có gì sánh được, tánh Phật hiện hiện rõ ràng.
Ngay đó Đức Phật nơi mỗi chúng ta ra đời. Mỗi biết, Đức Phật thị hiện đản sanh không chỉ là dưới cội Vô Ưu ở đất nước Ấn Độ xưa nữa, mà còn là ngay nơi nguồn tâm mỗi một chúng ta. Tá Lâm Tế đã nêu lên một sự thật, một chân lý tuyệt đối, nhắc lại thâm ý của Phật muốn chỉ bày để chúng ta biết và thực hành mang lại kết quả như nguyện.
Bởi lẽ Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thị hiện nơi đời chỉ vì một điều trọng đại duy nhất là chỉ bày cho chúng sanh, nhận ra và sống cho bằng “trí tuệ thấy biết Phật” nơi chính mỗi người. Bằng chứng Ngài đã khẳng định: “Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh”. Hoặc: “Ta là Phật đã thành, các ông là Phật sẽ thành”. Hay là: “Tất cả chúng sanh đều sẽ thành Phật”. Vì vậy, nếu khéo dưỡng tâm tu tập, lòng lắng tập niệm, tánh Phật hiện tiền; ngay đó Đức Phật nơi chúng ta đản sanh, ra đời.
Từ Trong Bùn Lầy Vươn Lên
Khi vào đời, thái tử đã bị vua cha Tịnh Phàn áp lập gia đình, hậu sanh La-hầu-la… Tức là Ngài cũng đã có gia đình rồi mới xuất gia, tu hành và thành đạo. Đã là thị hiện, tại sao Ngài không ngồi thiền kiết-giả, phóng hào quang từ hư không bay xuống mà phải sanh ra đời và lập gia đình như mỗi người rồi mới đi tầm đạo, khổ nhọc tu hành, sau đó mới thành được đạo quả?
Nếu Ngài xuất hiện trong trường hợp thánh thiện thanh cao vi diệu như thế thì bây giờ con người chúng ta không ai đủ niềm tin để tu hành được. Bởi mỗi người nghĩ rằng, Ngài cao siêu như vậy mới tu hành thành đạo được. Còn như mình thì phàm phu quá làm sao tu hành thành được gì.
Đặc biệt Ngài vào đời bình thường, như vẫn lầm lem trong bùn ngũ dục của cuộc đời như bao nhiêu người khác. Nhưng một khi đã quyết chí tu hành thì Người dứt khoát, kiên quyết và tu hành thành được đạo quả. Cho chúng ta một niềm tin rằng, không luận người ngu hay kẻ trí, người giàu kẻ nghèo, ai ai cũng có khả năng tu hành giác ngộ thành Phật. Đây là một điểm vô cùng đặc biệt, như hoa sen mọc từ trong bùn, vươn lên khỏi bùn lầy, tỏa hương thơm ngát.
Đời Tông ở Trung Hoa có hai vị Thượng tọa Thẩm và Thượng tọa Minh có duyên sự cùng sang đó qua sông Hoài. Đang trên sông, thấy người bẩu lưới đang kéo, có con cá to nhảy khỏi lưới ra ngoài. Thượng tọa Thẩm vỗ tay khen: “Hay thay! Như thiện sư”. Thượng tọa Minh không đồng ý báo: “Phải ở ngoài lưới mới hay, đợi vào lưới rồi mới nhảy là muốn”. Thượng tọa Thẩm nói: “Huynh Minh chưa hiểu”. Đi hơn dặm đường, Thượng tọa Minh bỗng nhận ra chỗ sai, liền sám hối.
Không kể đến các bậc Thánh nhân thị hiện nơi đời, phát nguyện vào đời cứu độ chúng sanh, các Ngài không còn bị nghiệp chi phối. Còn lại tất cả chúng ta đều vì nghiệp thúc đẩy mà ra đời thì có ai là người sanh ra đã ở ngoài lưới, không vướng vào lưới nghiệp? Cho nên, nếu nói “phải ở ngoài lưới mới hay”, trong khi không ai trong chúng ta sanh ra đã ở sẵn ngoài lưới nghiệp cả thì lời nói này không thực tiễn. Hơn nữa, người đã ở sẵn ngoài lưới rồi thì còn gì cần nhảy ra, là chuyện đã hẳn nhiên rồi, đâu cần phải bàn nói thêm làm gì cho dư thừa?
Tất cả mỗi người đều đang còn trong lưới nghiệp, nhưng nếu vị nào phát chí xuất trần, nhảy tung ra được khỏi lưới thì mới là người có đại sức mạnh, đáng tán thán khen ngợi như một thiện sư. Từ sự kiện Đức Phật vào đời bình thường như bao nhiêu người khác rồi phát tâm xuất gia tu hành thành đạo, cho đến câu chuyện chỉ dạy đạo lý của chúng tôi thiện sư, các ngài luôn vì chúng sanh, muốn cho tất cả chúng ta phải khéo tu hành để không còn mê lầm, không còn bị mỗi thứ trong đời chi phối để phải khổ đau một cách oan uổng nữa.
Xuất Gia – Không Nương Tựa
Sau khi đi ra bốn cửa thành chứng kiến cảnh đời đau khổ bởi sanh giá bệnh chết, Ngài đã phát tâm xuất gia tu hành. Trải thời gian tám năm học với các vị tiên nhân, tu khổ hạ hành; cuối cùng tựa thiền và thành chính quả. Tại sao Đức Phật phải thị hiện xuất gia để thành đạo mà không ở hình thức cơ sở tại gia? Không phải chỉ riêng Đức Phật Thích Ca Mâu Ni mà ba đời chư Phật, chưa có vị nào không thị hiện xuất gia để thành đạo. Tức là vị Phật nào cũng thị hiện hành xuất gia để thành đạo cả.
Ý nghĩa của việc xuất gia thì Đức Phật và chư vị Tổ sư đã chỉ dạy trong Kinh Luận. Ở đây, chúng tôi chỉ muốn đề cập đến một ý nghĩa thực tế là “không còn nương tựa”. Xuất gia là ra khỏi nhà thế tục, không còn nương tựa bà con thân thích, quan hệ bạn bè… Ra khỏi nhà phiền não, không còn nương tựa bất cứ những thứ lợi danh gì trong đời làm cho chúng ta phiền não, khổ đau.
Ra khỏi sự rằng buộc của tam giới: Dục giới, sắc giới và vô sắc giới. Tóm lại, xuất gia có nghĩa là không còn nương tựa hay dựa vào bất cứ gì trong ba cơi này để phải bị rằng buộc, khiến chúng ta phải khổ một cách vô lý nữa. Cụ thể là phải hướng tiến giác ngộ để giải thoát mỗi khổ đau.
Cho nên, điều muốn nhắc đến ở đây chỉ nằm trong phạm vi của ý nghĩa “không còn nương tựa”. Bởi người biết sống không nương tựa một cách đúng nghĩa, từ đương vững bằng đôi chân của mình, sẽ có đầy đủ trí tuệ, năng lực, nguồn an lạc và lòng từ bi. Cụ thể, tự mình mạnh mẽ, có trí tuệ thanh tịnh rộng suốt, có niềm an lạc vô biên, như thế mới có được tâm thái thành thang rộng lớn để cảm thông; có đầy đủ năng lực để cứu giúp mỗi người.
Khi nghe nói, ai cũng hiểu và gật gù. Nhà của cúc ở cạnh bên mình, nhưng không hiểu gì cả. Bởi nó không có khả năng tự hiểu cho nên không thể hiểu như chúng ta. Còn con người thì có khả năng tự hiểu áy, cho nên khi tiếp xúc mỗi thứ, chúng ta hiểu được. Như vậy, trước khi muốn hiểu những thứ bên ngoài, con người ta đã có sẵn khả năng tự hiểu, nhưng lại bán lao ra hiểu theo mỗi thứ bên ngoài mà bỏ sót khả năng, tiềm năng hiểu nơi chính mình.
Khả năng tiềm tàng này chính là trí tuệ căn bản, là con người chân thật của tất cả chúng ta. Nó rất quan trọng đối với con người mà mình lại bỏ sót. Nếu ai khéo dưỡng các duyên bên ngoài, khéo nhận ra và sống trở về bằng trí tuệ chân thật đó để sinh hoạt, để học hành, để làm mỗi thứ cần thiết, chúng ta sẽ nhận ra một điều kỳ diệu là cuộc sống này vốn không động mặc dù nó vẫn đang vận hành.
Ai từng nhận lại khả năng tiềm tàng này mới biết được chân lý tối thường mà Đức Phật muốn chỉ bày nơi mỗi chúng ta. Ngược lại, nếu bỏ quên trí tánh thanh tịnh này là lý do đánh mất đi nguồn sống chính yếu, mất đi sức mạnh quan trọng để phải chìm trong trầm luân, chịu các khổ não một cách oan uổng, không đáng có.
Nương Gương Hành Đức Phật
Noi gương hành Đức Tháy Tôn, người con Phật chúng ta tu tập, trước tiên buông bỏ các duyên, không nương tựa, chuyên tâm hạ thủ công phu tu tập. Theo thời gian, được thuần thục, công phu được độc lực, trí tánh hiện tiền, trí này xác lạn, riêng còn, tất cả đều không chạm đến được. Lúc này, hình giả không còn dính mắc, không nương tựa bên ngoài mà hay vào đời giáo hóa độ sanh.
Diễu lực của tâm này cho chúng ta tự vượt thoát, tự tại. Tóm lại, hình giả đã khéo sống về bằng con người vị vợi không nương tựa, sẽ tự vượt thoát mà không phải đợi lửa mỗi thứ. Chỉ là một tâm thể rõ rạo, rõ ràng, tự có sức sống mạnh mẽ.
Đây là con người chân thật nơi mỗi người, luôn “thấy biết Phật” (luôn thấy biết bằng sức giác sáng của chân tâm). Lúc này, thấy, nghe, nhận biết bằng tánh Phật của chính mình. Từ tánh Phật đó mà sinh hoạt, làm việc, vận hành tất cả. Sống được như vậy là chúng ta đã biết học Phật một cách rất rạo, nhận ra “tri kiến Phật”.
Đây là điều chính yếu và cũng là điều tối yếu duy nhất mà Đức Phật muốn chỉ bày cho tất cả chúng sanh; phải bằng mỗi cách để khéo nhận ra và sống về bằng “trí tuệ thấy biết Phật”, tức là “thấy biết bằng tánh giác” nơi mỗi người. Nhận hiểu, tu tập và sống được như vậy là chúng ta đang tưng phút, từng giây chào đón vị Phật nơi mỗi người ra đời.
Mỗi hay ra, lễ Phật Đản, kỷ niệm ngày Đức Phật đản sanh không chỉ là ngày trăng tròn của tháng Tư nữa, mà sức sống này sẽ sống đương mãi trong bất cứ ai khéo sống về bằng tâm Phật không sanh không diệt này.
Cùng Nhau Xây Dựng Đạo Phật
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyền góp một lần hoặc hàng tháng.
