Thích Tự Liễu soạn
Kinh Pháp Cú dạy: “Trong số những người mình gặp sáng nay, có người chiều nay sẽ chết và không thể gặp lại nữa. Trong số những người mình gặp chiều nay, có người sáng hôm sau sẽ không gặp lại nữa.” Cuộc đời vô cùng mong manh, giống như bọt nước, có thể bị tan bất cứ lúc nào. Chúng ta thấy con nít chơi trò thổi bong bóng nước. Dù cái bong bóng nước có thể an toàn bay lên không trung, nhưng không biết bao giờ nó sẽ đụng phải vật chướng ngại và bị bể tan. Tình hình của chúng ta hiện nay cũng vậy. Người xưa có nêu một thí dụ: Thí dụ từ đỉnh núi cao chúng ta rơi xuống đất. Trong khi còn lơ lửng trong không trung chưa chạm xuống đất, chúng ta vẫn vui sướng, cảm thấy đường như chẳng có chuyện gì, chẳng biết phải mau niệm Phật, chẳng biết bao giờ sẽ chạm mặt đất và bị tan xương nát thịt. Kể từ sau khi chúng ta thọ sanh, cũng giống như con dê đang bị dẫn đến lò sát sanh, chuẩn bị làm thịt, trong từng sát-na bị dẫn đến chỗ chết chóc. So với tháng trước, tháng này gần kỳ cái chết hơn một chút. So với hôm qua, hôm nay cũng gần cái chết một chút. So với ban ngày, ban đêm gần cái chết hơn một chút. So với sát-na trước, sát-na này cũng gần cái chết hơn một chút.
Cái chết sẽ chẳng đến chậm rãi và có đủ quy luật như bạn tưởng tượng. Phương thức, nhân duyên và thời gian nó xuất hiện chẳng có cách nào xác định được! Do vì kỳ hạn chết bất định, bạn làm sao bảo đảm năm nay, ngày mai, hoặc một thời kháck sau, chính mình không chết đi và đưa vào trong ác đạo rèn xiết chịu khổ hay sao? Cho nên cái chết sẽ chẳng chờ đợi ai lãng phí một thời gian dài, hoặc thong thả chuẩn bị nghinh tiếp rồi nó mới từ từ đến trấn. Trên thực tế, quý vị thấy cái chết xảy đến rất nhanh chóng, mãnh liệt.
Tính Bất Định Của Cái Chết
Sau khi hiểu rõ về sự chết, chúng ta sẽ buông xuống hết thảy những sự truy cầu và chấp trước trong thế gian, nỗ lực tu hành hôm nay sửa đổi vận mạng. Ngày nay, tai nạn xe cộ xảy ra với mức độ rất cao. Chúng ta có thể bảo đảm khi ra khỏi cửa chính mình chẳng gặp phải tai nạn xe cộ hay không? Chẳng có cách gì bảo đảm! Mấy năm trước, có một người đi đón con tan học về nhà. Đứa con vừa ra khỏi cổng trường, nhìn thấy cha mình liền vui mừng chạy tới. Ngay lúc đó, có một chiếc xe hàng chạy qua tông vào rồi cán đứa con chết tươi. Người cha chứng kiến cảnh tượng thảm khóc đó, kinh hoàng, ngã dài, vừa khóc vừa chạy về phía đứa con. Ngay lúc đó, một chiếc xe tự phía sau chạy tới đụng ông ta chết luôn tại chỗ.
Đường đời con người luôn chứa đựng sự bất định và nguy hiểm tiềm tàng mỗi lúc mỗi phút
Vợ ông nghe tin cả chồng lẫn con đều bị chết thảm ngoài đường như vậy, chẳng thể nào chịu đựng nổi, hết sức tuyệt vọng, uống thuốc độc tự sát. Bà mẹ ở nhà, trong một ngày mất đi đứa con trai, con dâu và đứa cháu, bệnh tim bộc phát, khi đưa đến bệnh viện, chẳng cấp cứu được nên cũng chết theo. Lại nghĩ thêm, ta có thể bảo đảm khi ta ở trong tư thế nào, oai nghi nào sẽ chẳng chết không? Khi đang đi bộ cũng có thể chết, khi đứng cũng có thể chết, ngồi cũng có thể chết, ngủ cũng có thể chết, miệng đang ăn cũng có thể chết, đang cười cũng có thể chết.
Cái Chết Đến Bất Ngờ, Con Người Chưa Chuẩn Bị
Có người đang đi bộ, đột nhiên ngã quỵ xuống đất rồi chẳng đứng dậy được nữa. Có người đang đứng ở trạm đợi xe lửa, vì quá đông người ở đó nên bị người ta chen lấn bị đẩy lên đường rẫy xe lửa rồi bị xe lửa đề chết. Có người đang ăn rồi bị thức ăn ngắn ở cổ họng mà chết. Có một người làm quan vào đời Thanh, gạt lấy hết tiền cứu tế dân chúng đang bị thiên tai. Một hôm ông ta đang nằm ngủ đột nhiên ngồi dậy, miệng ọc máu rồi chết. Trong những kiếp trước, chúng ta đã tạo ra quá nhiều nghiệp ác, làm sao có thể bảo đảm một khoảnh khắc sau chắc chắn sẽ không chết?
Hoằng Bá thiện sư nói: “Ta hỏi ông, nếu giờ phút lâm chung đến một cách thình lình, lúc đó làm sao ông chỗng chủi với sanh tử? Phải chuẩn bị trong lúc nhân hạ thì lúc cần gấp mới dùng được, đạo tồn sức. Đường đời khát nước mới đi đào giếng, lúc lâm chung sẽ tay chân cuồng quẫy, đoạn đường trước mặt mở một, quái quàng, khổ lắm, khổ lắm!”
Đoạn trên nói lúc gần kỳ cái chết, chúng ta có nắm chắc được gì hay không? Dựa trên tình huống của phần đông người ta hiện nay để nói, sau khi chết đi chẳng nắm chắc rằng mình không đưa vào ba đường ác! Nhưng chỉ cần chúng ta nhất tâm nương dựa A Di Đà Phật, phát nguyện tha thiết, chân thành niệm Phật, lâm chung sẽ có thể vãng sanh Tịnh Độ, triệt để thoát ly biển khổ luân hồi. Cho nên niệm Phật sớm một ngày, lúc chết sẽ có thêm một phần nắm chắc không đưa ba đường ác.
Nương Dựa Niệm Phật Để Xây Dựng Lối Thoát Ly
Nhận thức rõ ràng tính bất định của cái chết là bước khởi đầu quan trọng trên con đường tu hành. Khi chúng ta hiểu rằng mỗi một giây phút đều là cơ hội cuối cùng, chúng ta sẽ không còn lãng phí thời gian với những điều vô nghĩa. Những sự truy cầu hư ảo trong thế gian—danh lợi, quyền lực, sắc dục—đều sẽ mất đi khi cái chết đến. Chỉ có tu hành về Phật, tu tập giới luật, nuôi dưỡng định lực và tuệ số mới là những gì có thể theo chúng ta khi chúng ta rời khỏi cái thân này.
Niệm Phật là phương pháp tu hành giúp chúng ta an tâm và chuẩn bị cho thời khoảnh khắc trọng yếu ở cuối đời
A Di Đà Phật đã phát Bốn Tứ Nguyện Lớn, hứa rằng bất kỳ chúng sinh nào nương dựa vào Ngài với lòng tin tâm thành, phát tâm cầu sinh Tịnh Độ, khi lâm chung sẽ được Phật cùng các Bồ Tát đến tiếp dẫn vãng sanh Cực Lạc Thế Giới. Ở đó, không còn đau khổ, bệnh tật, lão già chết mất, mà chỉ có an lạc và tự do tu tập trong vô lượng kiếp. Đó là lý do tại sao các bậc Phật sư lớn, các Tăng lão đều khuyến khích chúng ta nên bắt đầu niệm Phật từ hôm nay, từ giây phút hiện tại.
Niệm Phật không phải là hành động dễ dàng, nó đòi hỏi sự kiên trì và quyết tâm. Mỗi lần chúng ta niệm “Nam mô A Di Đà Phật”, chúng ta đang tạo ra một sợi dây liên kết với A Di Đà Phật. Mỗi lần niệm là một lần trồng hạt giống giải thoát. Khi cuối đời đến gần, những sợi dây liên kết này sẽ trở thành ánh sáng vàng chiếu rọi chúng ta, dẫn dắt chúng ta đến cõi Tịnh Độ. Đó là sự che chở của Phật đối với những người tu hành chân thành.
Hành Động Thực Hành Niệm Phật Hôm Nay
Chúng ta không thể dự đoán được cái chết sẽ đến khi nào, nhưng chúng ta có thể quyết định bắt đầu niệm Phật ngay hôm nay. Không cần phải chờ đợi, không cần phải tìm những điều kiện hoàn hảo. Bất kỳ lúc nào, ở bất kỳ đâu, chúng ta đều có thể gọi danh hiệu Phật, khấp khều niệm “Nam mô A Di Đà Phật” với tâm chân thành. Từ hôm nay, hãy dành thời gian mỗi ngày để niệm Phật, tối thiểu là một lần, nhưng nếu có thể thì hãy làm nhiều hơn. Hãy chuyển hóa những lúc rảnh rỗi, những lúc lo âu, những lúc sợ hãi thành những phút niệm Phật tịnh tâm.
Khi chúng ta nuôi dưỡng một tâm niệm Phật quy một, ba ngàn lầu, ba ngàn thế giới cũng sẽ rung động. A Di Đà Phật sẽ biết được và sẽ ghi nhận. Chúng ta không cần phải lo lắng rằng Phật không nghe thấy, Phật sẽ biết một cách rõ ràng và sâu sắc. Niệm Phật là cách ngắn nhất để thoát ly khổ đau. Nó không đòi hỏi những điều kiện phức tạp, không cần những kiến thức sâu rộng, chỉ cần một tâm chân thành và một lời gọi. Đó chính là phương pháp đặc biệt mà Phật Tổ Thích Ca Mâu Ni dạy cho loài người.
Lời Kết: Chuẩn Bị Ngay Hôm Nay Để An Tâm Ngày Mai
Cuối cùng, hãy nhớ rằng cái chết không phải là sự kết thúc, mà là một sự chuyển biến. Nếu như chúng ta đã chuẩn bị tốt trong lúc còn sống, niệm Phật một cách chân thành, thì khi lâm chung đến, chúng ta sẽ không phải hoảng sợ. Những sợi dây liên kết mà chúng ta đã tạo ra qua niệm Phật sẽ trở thành những ánh sáng dẫn đường trong thời khắc quan trọng nhất. A Di Đà Phật sẽ tiếp dẫn chúng ta vãng sanh Cực Lạc Thế Giới, nơi chúng ta có thể tiếp tục tu hành và cuối cùng đạt được Niết Bàn.
Vì vậy, từ hôm nay, hãy bắt đầu niệm Phật. Đừng chờ đợi ngày mai, đừng trì hoãn thêm nữa. Mỗi giây phút trôi qua là một giây phút gần chết hơn. Nhưng mỗi giây phút niệm Phật cũng là một giây phút chuẩn bị để thoát ly, một giây phút xây dựng nền tảng cho tương lai. Nam mô A Di Đà Phật!
