Người con Phật luôn nỗ lực phấn đấu để tự hoàn thiện mình, tỏa ngát hương đức hạnh. Phải hướng về nương tựa Tam Bảo để được soi đường, chỉ lối và dẫn dắt nhằm tránh xa những điều xấu ác, bất thiện, không làm ô danh cho mình và cho đời, hôm nay và mai sau.
Một thời, Thế Tôn trú tại Vesali. Rồi tôn giả Ananda đi đánh lá rơi, báo cáo Thế Tôn: “Có ba loại cây hương này, bạch Thế Tôn, hương của chúng bay theo chiều gió. Thế nào là ba? Cây hương rễ, cây hương lõi và cây hương hoa.”
Thế Tôn đáp: “Này Ananda, có loại cây hương mà hương bay thuận gió, bay ngược gió và bay thuận gió ngược gió. Bạch Thế Tôn, loại cây hương ấy là gì?”
Thế Tôn giải thích: “Ở đây, này Ananda, có nữ hay nam nhân quy y Phật, Pháp, Tăng, từ bỏ sát sanh, từ bỏ trộm cắp, từ bỏ sống tà hạnh, từ bỏ nói láo, từ bỏ uống rượu, giữ giới, tâm tính hiền lương, không xan tham, ưa thích bỏ thí… Người như vậy, được các Sa môn, Bà la môn tán thán khắp bốn phương.”
Câu kệ trong kinh Pali nguyên văn đã ca ngợi:
“Chỉ hương người đức hạnh
Bay ngược chiều gió thổi
Dầu là hoa Chiên Đàn
Gia la hay Mật lệ
Chỉ hương ngưỡng mộ Phật
Bay ngược chiều gió thổi”
Hương Thơm Của Đức Hạnh
Hương đức hạnh không phải là mùi hương vật chất mà chúng ta cảm nhận được bằng khứu giác. Đây là hương của tâm tính, hành động và tinh thần. Khi một người có lòng tốt, hành động thiện lành, tự hoàn thiện đạo đức, họ tỏa ra một loại hương thơm tinh tế mà có thể xuyên qua không gian và thời gian.
Câu chuyện về tôn giả Ananda cảm nhận hương của các loại cây được Thế Tôn dùng để dạy rằng hương đức hạnh vượt trội hơn bất kỳ hương vật chất nào. Hương của người có đức hạnh không chỉ bay theo chiều gió mà còn bay ngược chiều gió, tức là nó không phụ thuộc vào điều kiện bên ngoài. Hương này tỏa sáng mạnh mẽ và lâu dài, ảnh hưởng đến tất cả những người xung quanh.
Hương đức hạnh của người tu hành được ghi nhận trong kinh Phật
Người con Phật thường kể lại rằng có những ngày đẹp trời, gió mang đến những mùi hương tinh khiết của các loại cây hoa. Tuy nhiên, khi chia sẻ kinh nghiệm với Thế Tôn, họ nhận ra rằng hương đức hạnh của một bậc tu hành còn tinh tế, thâm ngâm hơn cả hương của hoa lá. Đây là loại hương không bao giờ bị tiêu tan, không bị thời gian làm mờ nhạt, luôn tỏa sáng qua hành động và lời nói của người tu hành.
Giữ Gìn Giới Hạnh Để Tỏa Sáng Hương Đức
Giới hạnh là nền tảng cơ bản trong thực hành Phật pháp. Thế Tôn dạy rằng những người quy y Tam Bảo và tuân thủ năm giới cơ bản—tránh sát sanh, trộm cắp, tà hạnh, nói dối, và uống rượu—sẽ tỏa ra hương đức hạnh rõ rệt.
Giới hạnh không chỉ là những quy tắc ngoài mà còn là sự tự giác trong tâm. Khi người tu hành giữ gìn từng giới, không phải vì sợ hành động mà vì hiểu rõ hậu quả và lợi ích của việc tu tập, họ dần dần rút ngắn khoảng cách giữa hành động và thiện pháp.
Người có tâm tính hiền lương, không xan tham, thích bỏ thí và giúp đỡ người khác, sẽ được mọi người tôn kính. Hương của những hành động thiện lành này không bao giờ biến mất. Nó lan tỏa từ người này sang người khác, tạo ra một môi trường đạo đức tốt lành.
Hương Của Danh Tiếng Không Phai
Một khía cạnh quan trọng mà Thế Tôn muốn nhấn mạnh là danh tiếng của người tu hành. Danh tiếng tốt là kết quả của việc tu hành chân chính và hành động thiện lành. Danh tiếng này được các Tăng sĩ, các bạn tu lành tán thán và nôn nả tờ khắp bốn phương.
Kinh Pali ghi chép: “Chỉ hương người đức hạnh bay ngược chiều gió thổi.” Điều này có nghĩa là danh tiếng của người có đức hạnh không theo quy luật tự nhiên mà vẫn lan tỏa rộng khắp. Hương đức hạnh của Phật tử Tu Đất không chỉ ngát hương khắp toàn cõi Âm Độ thời bây giờ mà dự âm của hương xưa còn vang vọng đến tận hôm nay và mãi ngàn sau.
Ví dụ, danh tiếng của các vị Tôn Điển Tu trong lịch sử Phật giáo vẫn được người đời tôn kính hơn nghìn năm sau. Đó là vì hương đức hạnh của họ không bao giờ tiêu tán. Những người này không những tu tập cho bản thân mà còn cống hiến cho cộng đồng, truyền tải Phật pháp cho thế hệ sau.
Sẽ Chế Lời Nói Và Hành Động
Ngược lại, danh tiếng xấu cũng lan truyền nhanh chóng như “rắn chẹt đá, người chẹt lời.” Bất kỳ lời nói hay tiếng xấu đều bay khắp muôn nơi. Vì thế, người con Phật phải cẩn thận trong mỗi lời nói, mỗi hành động.
Thế Tôn dạy: “Trăm năm bia đá cũng mòn, nghìn năm bia miệng vẫn còn tro trơ.” Câu nói này nhắc nhở chúng ta rằng lời nói có sức mạnh lâu dài hơn cả những vật thể cứng cỏi. Một lời nói thiện lành hay ác độc có thể ảnh hưởng đến cuộc đời của người khác và thậm chí ảnh hưởng qua nhiều thế hệ.
Người tu hành phải luôn cảnh tỉnh với những lời nói của mình. Mỗi câu nói thiện lành là một hương đức hạnh được tỏa ra. Ngược lại, mỗi câu nói sỉ nhục, dối trá, hay chê bai sẽ là một mùi hôi thối của tâm địa không tốt lành.
Con Đường Tu Tập Để Tỏa Sáng Hương Đức
Để tỏa ra hương đức hạnh rõ rệt trong cuộc sống, người con Phật cần thực hiện những bước tu tập cơ bản. Thứ nhất, quy y Tam Bảo một cách chân thành, không phải chỉ là hành thức mà là sự quyết tâm thay đổi bản thân.
Thứ hai, giữ gìn ngũ giới cơ bản và các giới hạnh tương ứng với vị trí trong xã hội. Thứ ba, rèn luyện tâm tính hiền lương, từ bỏ sự tham lam, sân hận và si mê. Thứ tư, thực hành hạnh bỏ thí, từ bi, hỷ xả và những hành động thiện lành mỗi ngày.
Khi người tu hành kiên trì thực hành các điều này, hương đức hạnh sẽ tự nhiên tỏa ra. Không cần cố ý khoe khoang hay tìm kiếm danh tiếng, mà chỉ cần hành động phù hợp với Phật pháp, danh tiếng tốt sẽ tự động theo sau.
Kết Luận: Hướng Về Ánh Sáng Đức Hạnh
Lời dạy của Thế Tôn về hương đức hạnh là một bài học sâu sắc về giá trị của hành động thiện lành và tu tập. Hương đức hạnh không phải là thứ gì quý hiếm hay khó đạt được, mà là kết quả tự nhiên của việc tu hành chân chính.
Người con Phật luôn nỗ lực phấn đấu để tự hoàn thiện mình, tỏa ngát hương đức hạnh. Phải hướng về nương tựa Tam Bảo để được soi đường, chỉ lối và dẫn dắt nhằm tránh xa những điều xấu ác, bất thiện, không làm ô danh cho mình và cho đời, hôm nay và mai sau. Mỗi người đều có tiềm năng tỏa sáng hương đức hạnh—chỉ cần quyết tâm, kiên trì và nỗ lực tu tập theo Phật pháp.
Khi chúng ta sống đúng cách, hành động thiện lành và giữ gìn lẽ phải, danh tiếng tốt sẽ tự động theo sau. Đó chính là hương của bậc chân nhân mà Thế Tôn muốn dạy cho tất cả chúng ta.
