Lá»… Vu Lan trong Triết Há»c Phật Giáo và Truyá»n Thá»’ng Đạo Hiếu của Ngƣ€ời Việt Nam

Ngƣ€ời Việt tiếp nhâ€n Äạo Phật không chỉ ở triết lý sâu sắc trong hệ thá»’ng giáo lý, mà còn tiếp nhâ€n những nguyên tắc, hà nh vi Äạo Äức mang tính nhâ€n văn cao cả. Triết lý Äạo Äức của lá»… Vu Lan Ä‘ã hòa quyến với Äạo hiếu của dâ€n tá»™c, tạo nên nét Ä‘ặc Äạo của Äạo Äức, văn hóa ngƣ€ời Việt Nam. Mây© Vu Lan là Äại lễ truyá»n thá»’ng Phật giáo được tổ chức vào rằm tháng bảy hàng năm, mang ý nghĩa bẢo hiếu sâu sắc. Lá»… Vu Lan không chỉ dừng lại là ngày lễ của tín Ä‘ồ Phật giáo mà còn trở thành ngày hội của tình thƣ€ơng yêu con ngƣ€ời dành cho tất cả mọi ngƣ€ời dâ€n Việt Nam.

Nội Dung Cơ Bản của Lá»… Vu Lan trong Triết Há»c Phật Giáo

Vu Lan (盂 蘭), là từ viết tắt của chữ Vu – Lan – Bôn (盂 蘭 盆). Theo phép nƣ€ớc Tây Trúc vào ngày tứ tứ của các tăng, Ä‘ặt cỗ bàn linh Ä‘ình, dâng cúng Phật, Tăng Ä‘ể cứu cái khổ treo ngƣ€ợc (đảo huyễn) của ngƣ€ời Ä‘ã mất. Kinh “Vu – Lan – Bôn” tức là bữa tiệc cúng Phật và chỉ tăng Ä‘ể cứu phúc cho ông bà cha mẹ, cứu cho hôn ngƣ€ời thác ở nơi âm cảnh khổ bị treo ngƣ€ợc.

Xuất phát từ ý nghĩa Ä‘ó cho thấy Kinh Vu – Lan – Bôn là kinh bẢo hiếu Ä‘ƣ€ợc tổ chức vào ngày Rằm tháng bảy hàng năm. Kinh nói về ngài Mục Kiên Liên là Ä‘ệ tử của đức Phật vừa Ä‘ắc đạo liên nhớ tới công ơn cha mẹ. Ngài ngồi xuống cõi âm thấy cha mẹ mình Ä‘ang bị treo ngƣ€ợc và vô cùng cực khổ. Ngài Ä‘em cơm xuống cho mẹ nhƣng bà chẳng Ä‘ắc Ä‘ƣ€ợc.

Bởi: Lòng bớn xanh tiến căn chƣa dứt, Sợ chứng ma cƣớp dứt của bà. Cơm Ä‘ƣa chƣa tới miệng Ä‘á»…

Mục Kiên Liên hỏi đức Phật cách cứu gộp. Phật mới bậo rõ ràng cần cội, rằng mẹ ông gốc tội rất sâu. Dầu ông thần lá»±c nhiễm máu, một mình không thể ai cứu Ä‘ƣ€ợc Ä‘ấu. Do vậy, “đức Phật dạy ngài muốn cứu vƣ€ợt mẹ phải Ä‘ến ngày Rằm tháng bảy, khi có đủ chỉ tăng Ä‘ại đức họp về làm tiệc mà cúng Phật và khoái Ä‘ãi chỉ tăng. Dựa vào sức lânh của các ngài mà siêu Ä‘ộ Ä‘ƣ€ợc vong linh, làm cho cha mẹ bên còn sống Ä‘ƣ€ợc thêm phúc đức.”

Mỗi năm Ä‘ến Rằm tháng bảy, “Ä‘em trăm thức phẩm vật dâng cúng Tam Bảo thì sẽ cứu Ä‘ƣ€ợc cha mẹ của bảy Ä‘ời.” đức Phật khuyên các Ä‘ệ tử về sau nên giữ lễ cúng Phật, Tăng trong ngày Rằm tháng bảy Ä‘ể bẢo hiếu cha mẹ. Nên ta thấy:

Ngày Rằm tháng bảy mỗi năm,

Vì lòng hiếu thảo ơn thâm phải Ä‘ến.

Làm theo lời Phật dạy

Lá»… cứu tế chỉ thành sắp Ä‘ặt,

Ngũ cúng dƣ€ỡng chỉ Phật chỉ Tăng.

Lá»… Vu Lan trong Triết Há»c Phật Giáo và Truyá»n Thá»'ng Äạo Hiếu của Ngƣ€ời Việt Nam

Sự Hòa Trộn Giữa Tình Yêu Thƣ€ơng Quê Hƣ€ơng, Yêu Thƣ€ơng Cha Mẹ và Tinh Thần Tôn Sỡ Trá»ng Äạo

Sự hòa trộn giữa tình yêu thƣ€ơng quê hƣ€ơng Ä‘ất nƣ€ớc, yêu thƣ€ơng cha mẹ, tinh thần tôn sỡ trá»ng đạo, của ngƣ€ời Việt Nam với sự từ bi của đạo Phật Ä‘ã góp phần xây dá»±ng nên một xã hội trá»ng tình. Phật giáo truyến vào Việt Nam Ä‘ã hòa quyến vào văn hóa nội chung và đạo hiếu của ngƣ€ời Việt Nam nói riêng. Trong truyến thá»’ng của ngƣ€ời Việt Nam rất Ä‘ề cao đạo hiếu, Ä‘iều Ä‘ó Ä‘ƣ€ợc thể hiện trên nhiều bình diện khác nhau.

Sự tƣ€ơng Ä‘ồng của lá»… Vu Lan trong triết há»c Phật giáo với đạo hiếu của ngƣ€ời Việt Nam Ä‘ƣ€ợc thể hiện ở những nét sau: Thứnhất, Ä‘ối với cha mẹ lúc còn sống phần là làm con phải biết kính trá»ng Ä‘ối với Ä‘ấng sinh thành. Lúc còn nhỏ phải vâng lời cha mẹ, chăm chỉ há»c hành, giúp cha mẹ những công việc vừa sức, lớn lên phải biết phƣng dƣ€ỡng cha mẹ. Thứ hai, khi cha mẹ không còn phải biết nhớ công ơn sinh thành dƣ€ỡng dục bằng cách sống tốt ở Ä‘ời và tƣ€ơng nhớ Ä‘ến cha mẹ bằng cách thá»­ cúng.

Trong cuộc sống mỗi con ngƣ€ời chúng ta không chỉ biết ơn những ngƣ€ời Ä‘ang cứu mang mình mà còn phải tƣ€ơng nhớ công ơn của những ngƣ€ời Ä‘ã khuất, từ những Ä‘ấng sinh thành từ vô lƣ€ợng kiếp Ä‘ến những ngƣ€ời có công và vì nƣ€ớc, vì dân Ä‘ã hy sinh Ä‘ến nợ nƣ€ớc, những Ä‘ồng bào từ nạn, những oan hôn không có ngƣ€ời cúng tế chỉu nhiều Ä‘au khổ nơi Ä‘địa ngục.

Lá»… Vu Lan trong Triết Há»c Phật Giáo và Truyá»n Thá»'ng Äạo Hiếu của Ngƣ€ời Việt Nam

Äạo Hiếu của Con Ngƣ€ời Ä‘ƣ€ợc đã Cao và Trở Thành Chuẩn Mực Äạo Äức trong Xã Há»™i

Khi thá»±c hiện Ä‘úng lời Phật dạy, mẹ của Mục Kiên Liên Ä‘ã Ä‘ƣ€ợc giải thoát. Từ Ä‘ó về sau tín Ä‘ồ Phật giáo Ä‘ã duy trì gá»i Rằm tháng bảy hàng năm là ngày lá»… Vu Lan hay còn gá»i là lá»… bẢo hiếu. Theo quan niệm Phật giáo việc bẢo Ä‘áp đạo hiếu cho Ä‘ấng sinh thành không chỉ lúc cha mẹ còn sống mà còn phải bẢo Ä‘áp ngay cả khi cha mẹ Ä‘ã mất.

đạo hiếu của con ngƣ€ời Ä‘ƣ€ợc Ä‘ã cao và nó trở thành chuẩn mực đạo đức trong xã há»™i. Trƣ€ớc mặt trái của nền kinh tế thị trƣ€ờng, lối sống thá»±c dục chạy theo Ä‘ường tiến và lợi nhuận bằng mọi giá, Ä‘ã và Ä‘ang tác Ä‘ộng tiêu cực Ä‘ến lối sống, đạo đức nói chung và đạo hiếu nói riêng thì ngày lá»… Vu Lan mang lại những ý nghĩa vô cùng to lớn. Ngày lá»… Vu Lan không chỉ dừng lại ở việc hoằng dƣ€ỡng Phật pháp mà còn giảng giải đạo hiếu thông qua những tấm gƣ€ơng Ä‘iển hình trong Ä‘ời sống hiện thá»±c. Việc bẢo hiếu của con cái Ä‘ối với cha mẹ phải Ä‘ƣ€ợc thể hiện bằng những hành Ä‘ộng thiết thá»±c tuỳ theo sức của mình khi cha mẹ còn sống, Ä‘ây là giá trị lớn nhất của ngày lá»… Vu Lan.

à Nghĩa của Lá»… Vu Lan trong Triết Há»c Phật Giáo Ä‘ối với Hiện Nay

Lá»… Vu Lan Ä‘ƣ€ợc tổ chức vào ngày Rằm tháng bảy hàng năm không chỉ dừng lại là ngày lá»… của các tín Ä‘ồ đạo Phật mà còn là ngày lá»… của mọi ngƣ€ời dân Việt Nam. Chính vì thế lá»… Vu Lan Ä‘ƣ€ợc tổ chức vào ngày Rằm tháng bảy hàng năm có những ý nghĩa cơ bản sau:

Thứ nhất, lá»… Vu Lan mang ý nghĩa giáo dục lòng nhâ€n ái của con ngƣ€ời, khai mở lòng từ bi độ lƣ€ợng trong mỗi quan hệ giữa con ngƣ€ời với con ngƣ€ời và con ngƣ€ời với các loài vật xung quanh. Cùng với đạo hiếu truyến thá»’ng của dân tộc Việt Nam, “Äức BẢo Ún” cũng Ä‘ã thâm sâu vào Ä‘ời sống xã há»™i Việt Nam, góp phần không nhỏ vào việc cứng cổ đạo đức trong xã há»™i. Sự hòa quyến Ä‘ó Ä‘ã hình thành nên nét Ä‘ặc đạo trong văn hóa đạo đức của ngƣ€ời Việt Nam Ä‘ó là việc hiếu kính Ä‘ối với ông bà và cha mẹ.

Lá»… Vu Lan hàng năm Ä‘ã thá»±c sự trở thành ngày hội của tình thƣ€ơng yêu con ngƣ€ời. Ngày nay, ngày lá»… Vu Lan Ä‘ã có sức lan toả lớn và góp phần không nhỏ trong việc giáo dục đạo đức con ngƣ€ời. Với những ý nghĩa Ä‘ó lá»… Vu Lan Ä‘ƣ€ợc nhiều tầng lớp nhâ€n dân hƣ€ởng ứng, tham gia.

Lá»… Vu Lan trong Triết Há»c Phật Giáo và Truyá»n Thá»'ng Äạo Hiếu của Ngƣ€ời Việt Nam

Thứ hai, lá»… Vu Lan có ý nghĩa nhắc nhở mọi ngƣ€ời bẢo hiếu cho cha mẹ. Trong giáo lý đạo Phật luôn Ä‘ề cao các mỗi quan hệ của con ngƣ€ời trong xã há»™i, nỗi bẢt nhất là mỗi quan hệ cha mẹ và con cái. Trong mỗi quan hệ giữa cha mẹ và con cái thì Phật giáo Ä‘ề cao chữ hiếu, quan Ä‘iểm này tƣ€ơng Ä‘ồng với quan Ä‘iểm của dân tộc Việt Nam. Cũng giống như quan Ä‘iểm đạo hiếu trong truyến thá»’ng dân tộc Việt Nam, Phật giáo cho rằng phần là làm con phải bẢo ân cho cha mẹ khi cha mẹ còn sống.

Thứ ba, lá»… Vu Lan mang ý nghĩa góp phần khắc sâu vào tâm của ngƣ€ời dân Việt Nam đạo lý uống nƣ€ớc nhớ nguồn. Trong những năm gần Ä‘ây ở Việt Nam, lá»… Vu Lan ngày càng Ä‘ƣ€ợc tổ chức quy mô, trá»ng thể. Ngày lá»… Vu Lan Ä‘ã trở thành “ngày hội hiếu” của tín Ä‘ồ Phật tử và của nhâ€n dân. Trong ngày này một số lớn ngƣ€ời dân Ä‘ến chùa Ä‘ể cúng, một số khác cũng ở nhà thá»­ hệ hoặc tại nhà Ä‘ể họp hƣ€ởng công đức cho ông bà, cha mẹ và cho pháp giới chúng sinh. Ở các chùa còn tổ chức chƣ€ơng trình văn hóa, nghệ thuá»­t Phật giáo, làm tôn vinh thêm giá trị của ngày lá»… Vu Lan, thu hút Ä‘ông Ä‘ảo quần chúng tham gia, nâng cao tinh thần hiếu đạo, tri ân và bẢo ân trong lòng ngƣ€ời dân Việt Nam. Ä‘ây chính là tinh thần nhâ€n văn cao cả trong triết lý nhâ€n sinh của đạo Phật Ä‘ƣ€ợc ngƣ€ời dân Việt Nam Ä‘ón nhâ€n một cách trân trá»ng nhất.

Kết Luâ€n

Lá»… Vu Lan không chỉ là một ngày lá»… tôn giáo mà còn là biểu tƣ€ợng của giáo dục đạo đức và lòng hiếu thảo trong xã há»™i Việt Nam. Thông qua lá»… Vu Lan, chúng ta Ä‘ƣ€ợc nhắc nhở về đạo lý uống nƣ€ớc nhớ nguồn, bẢo hiếu cha mẹ không chỉ lúc họ còn sống mà cả khi Ä‘ã khuất. Ä‘ây là bài há»c vô cùng quý bạu cho thế hệ hiện Ä‘ai khi lòng nhâ€n ái dần trở nên mờ nhạt. Lá»… Vu Lan mang thông điệp của tình thƣ€ơng, của tri ân và của trách nhiệm Ä‘ối với những ngƣ€ời Ä‘ã sinh ra và nuôi dá»±ng chúng ta, cũng nhƣ Ä‘ối với toàn xã há»™i. Hãy giữ gìn truyến thá»’ng tốt Ä‘ẹp này và tìm cách bẢo hiếu những ngƣ€ời yêu thƣ€ơng chúng ta bằng những hành Ä‘ộng thiết thá»±c hàng ngày.