Ai cũng biết được Phật ngoài mười hiểu tôn quý còn được xưng tán là Y Vương, bậc thầy của các thầy thuốc trong việc trị liệu tâm bệnh của chúng sanh. Không chỉ chữa trị tâm bệnh, Đức Phật còn là một vị thầy thuốc đúng nghĩa chữa trị cả thân bệnh nữa. Vì bệnh tật ôm đau vốn không chữa mỗi một ai, kể cả các vị lão tăn La-hán, nên hiểu về bệnh trạng của mình nhằm có cách trị liệu và điều dưỡng thích hợp khiến bệnh mau lành là điều rất cần thiết.
Mọi người đều có bệnh, thường thì ở độ tuổi già bệnh tật cũng nhiều và nặng hơn. Người cư sĩ có gia đình, khi mang bệnh còn có thân nhân đó đêm, sẵn sóc. Còn người khất sĩ sống du hành “một bát cơm ngàn nhà”, vương bệnh quả là gian nan. Theo Thế Tôn, muốn mau lành bệnh thì người bệnh phải biết: Chọn món ăn thức uống phù hợp với tình trạng bệnh tật của mình, biết chọn thời điểm ăn uống có lợi cho cơ thể nhất, cần tìm đến thầy thuốc để chữa trị, giữ tâm lạc quan không quá sâu lo, khỏi tâm tự vợi người nuôi bệnh. Hãy nghe lời Phật dạy về cách dưỡng và trị bệnh qua bộ kinh quý giá này.
Năm Pháp Cơ Bản Để Lành Bệnh
“Một thời Phật ở nước Xá-vệ, rừng Kỳ-Đà, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ Thế Tôn báo các Tỳ-kheo: Người bệnh tật thành tựu năm pháp này thì không có lực lành, nằm liệt giường chiếu”. Những năm pháp này chính là những nguyên nhân khiến bệnh tình trở nên kinh niên, không có khả năng hồi phục.
Đầu tiên, người bệnh không chọn lựa thức ăn uống. Khi cơ thể đang yếu, việc ăn bừa bãi những thứ gì cũng được sẽ làm tổn thương tiêu hóa, khiến bệnh nặng thêm. Thứ hai, người bệnh ăn không tùy thời mà uống. Ngôn ngữ Phật giáo ở đây chỉ việc ăn lúc không thích hợp với cơ thể, không tuân theo quy luật sinh lý tự nhiên. Khoa học hiện đại đã chứng minh rằng ăn uống đúng giờ, phù hợp với nhịp sinh học vô cùng quan trọng để hỗ trợ quá trình hồi phục.
Người bệnh cần chọn lựa thức ăn uống phù hợp để giúp cơ thể mau lành bệnh
Thứ ba, không gần gũi thầy thuốc để được khám chữa. Việc tự ý trị liệu theo cảm tính hoặc tin vào những điều huyễn hoặc như do ma quỷ hay thần linh quỹ trách, trừng phạt là điều Phật rất cảnh báo. Chỉ có sự tin tưởng vào hướng dẫn của thầy thuốc, cùng với sự kiên trì tuân thủ liệu pháp, mới có thể mong đợi bệnh tình cải thiện. Thứ tư, người bệnh nhiều lo, ưa giãi bõ. Tâm lý lo âu, căng thẳng liên tục sẽ làm yếu hệ miễn dịch, kìm hãm khả năng tự chữa lành của cơ thể. Chính vì thế, các nhà khoa học hiện đại cũng nhấn mạnh vai trò của yếu tố tâm lý trong quá trình bình phục.
Cuối cùng, người bệnh không khỏi tâm tự vợi người khám bệnh. Thiếu sự tập trung, tin yêu và cảm ơn đối với những người nuôi bệnh sẽ tạo ra môi trường tâm lý tiêu cực, từ đó cản trở quá trình hồi phục.
Năm Pháp Giúp Bệnh Mau Lành
Ngược lại với năm pháp trên, Phật dạy năm pháp mà khi người bệnh thành tựu sẽ liền được lành bệnh. Đây là những điều kiện tích cực cần phải có để bệnh tật có thể chuyển hóa và mau thoát.
Thứ nhất, người bệnh chọn lựa thức ăn. Điều này có nghĩa là hiểu rõ tình trạng bệnh của mình, từ đó lựa chọn những loại thực phẩm, dinh dưỡng phù hợp nhất. Trong Phật giáo, ăn uống được xem như là dùng thuốc để chữa trị bệnh cho thân thể. Vì thế, không chỉ là ăn những gì mà còn phải biết ăn khi nào, gọi là ăn uống đúng thời. Khoa học sức khỏe và văn hóa ẩm thực ngày nay đã chỉ ra rất rõ về điều này.
Thứ hai, tùy thời mà uống. Người bệnh cần nắm rõ khi nào nên uống nhiều, khi nào nên uống ít, khi nào nên uống loại nước nào. Điều này giúp hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn. Thứ ba, thân cần thầy thuốc. Hành động này biểu thị sự tích cực tìm kiếm sự trợ giúp từ những người có chuyên môn, tin tưởng vào quy trình khám, chẩn đoán và điều trị của họ.
Việc tìm đến thầy thuốc có kinh nghiệm là bước quan trọng trong chữa trị bệnh tật
Thứ tư, không ôm sâu lo. Giữ tâm thanh tịnh, lạc quan là một trong những điều kiện tâm lý quan trọng nhất giúp cơ thể hồi phục. Khi tâm thanh tịnh, hệ miễn dịch sẽ hoạt động tốt hơn, năng lượng tích cực sẽ góp phần vào việc chữa trị bệnh. Thứ năm, khỏi tâm tự vợi người sáng sóc bệnh. Điều này có nghĩa là phải có lòng cảm ơn, kính trọng và yêu mến đối với những người chăm sóc mình trong lúc ốm đau. Cảm xúc tích cực này sẽ tạo ra năng lượng thuận lợi cho quá trình hồi phục.
Vai Trò Của Tâm Thái Trong Chữa Trị Bệnh
Chính nhờ hiểu rõ bệnh là nghiệp dự mà giữ được tâm thái lạc quan nên góp phần tích cực vào việc trị liệu và chuyển hóa bệnh tật. Chắc chắn rằng đã bệnh thì đau và khó. Nhưng không vì thế mà cau có khó chịu, nhất là khó chịu đối với người sáng sóc mình. Luôn hạm ơn và thương kính người đã sáng sóc và giúp đỡ mình trong lúc ôm đau.
Nhờ bệnh mình mới hiểu ra mình cần đến mọi người và ai mới thực sự là người thương quý mình. Mãi hay tình thương của Đức Phật đối với chúng sanh thật bao la. Học theo hạnh Ngài, người con Phật nguyện trị liệu bệnh khổ cho thân tâm mình đồng thời sẻ chia năng lực và tuệ giác để giúp người vượt qua bệnh khổ.
Hiểu Bệnh Là Tiến Bộ Trên Con Đường Tu Học
Bệnh tật không phải là sự chuỗi xấu mà là những bài học giáo dục quý báu trên con đường tu tập Phật pháp. Qua những lần ốm đau, chúng ta được nhắc nhở về sự bất thường, bất định của cuộc sống. Chúng ta được tỉnh thức rằng sức khỏe không phải là điều có thể lấy làm chắc chắn, và từ đó có thể nuôi dưỡng tâm niệm về Tam Bảo cũng như tăng cường hoàn cảnh tâm tín.
Theo lời dạy của Phật, bệnh tật là một biểu hiện của luật nhân quả. Nó giúp chúng ta hiểu sâu hơn về bản chất khổ của cuộc sống và khích thúc chúng ta tìm tòi những cách để vượt qua khổ đau đó. Từ đó, con đường tu tập sẽ trở nên rõ ràng và có mục đích hơn. Bệnh tật cũng là cơ hội để chúng ta thực tập sự từ mẫn, kiên nhẫn và những đức tính Phật giáo khác.
Chúng ta cần xem bệnh tật không phải là kẻ thù mà là người bạn. Nó giúp chúng ta sàng lọc những điều thực sự quan trọng trong cuộc sống, những giá trị thực thụ mà chúng ta cần tập trung. Nó dạy chúng ta cách yêu thương bản thân và những người xung quanh với sự khiêm tốn và biết ơn.
Áp Dụng Giáo Lý Vào Thực Tế Chữa Trị
Lời dạy của Phật về cách dưỡng và trị bệnh không chỉ mang tính chất lý thuyết mà còn có giá trị thực tiễn cao. Khi mắc bệnh, điều tiên quyết là tìm một vị thầy thuốc có kinh nghiệm và chuyên môn. Đừng tự ý trị liệu theo cảm tính hay tin vào những điều huyễn hoặc. Tin tưởng vào hướng dẫn của thầy thuốc và kiên trì tuân thủ liệu pháp là một trong những nguyên tắc cơ bản để bệnh mau thuyên giảm và hồi phục.
Bên cạnh đó, ăn uống khoa học có tác dụng rất lớn. Chọn những loại thực phẩm phù hợp với tình trạng bệnh, ăn uống đúng lúc, không ăn bừa bãi những thứ có hại cho cơ thể. Điều này giúp hỗ trợ tích cực cho quá trình điều trị. Hơn nữa, giữ tâm thanh tịnh, lạc quan và luôn có tâm cảm ơn đối với những người chăm sóc mình cũng là những yếu tố không thể thiếu trong quá trình hồi phục bệnh tật.
Tâm thanh tịnh và lạc quan góp phần quan trọng vào việc hồi phục sức khỏe
Kết Luận: Con Đường Tu Học Qua Bệnh Tật
Phật giáo dạy rằng bệnh tật là một phần của cuộc sống, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể quản lý và chuyển hóa nó thành công cụ tu tập. Bằng cách tuân theo năm pháp mà Phật dạy, chúng ta không những có thể mau lành bệnh mà còn được tu tập những đức tính quý báu như nhân, từ, bi, hỷ. Đó là sự thực hành thiết thực nhất của Phật pháp trong cuộc sống hàng ngày.
Hãy nhớ rằng, mỗi lần ốm đau là một cơ hội để chúng ta gần gũi Tam Bảo hơn, để tăng cường lòng tin vào Phật pháp, và để học cách yêu thương bản thân cũng như mọi người xung quanh. Qua những bài học từ bệnh tật, con đường tu học của chúng ta sẽ trở nên sáng suốt và có ý nghĩa hơn. Hãy áp dụng những giáo lý này vào cuộc sống để nhận được sự bình an và hạnh phúc thực sự mà Phật pháp mang lại.
Tài Liệu Tham Khảo:
- Kinh Tăng nhất A-hàm, tập II, phẩm Thiền tụ, Viện Nghiên Cứu Phật Học Việt Nam xuất bản, 1998