Lòng từ bi của Đức Phật tỏ rõ nhất qua hành động, qua sự hiện diện liên tục với loài người. Sự có mặt của Phật không phải là một khái niệm trừu tượng, mà là tình thương cụ thể hiện thực trong mỗi lời dạy, mỗi hành động nhằm giúp chúng sinh thoát khỏi khổ đau và đạt được hạnh phúc tối thượng.
Sự Hiện Diện của Tình Thương
Đức Phật đã từng nói rằng tất cả công việc của Ngài đều vì lòng thương yêu chúng sinh. Ngài muốn giúp chúng ta hiểu rõ những điều chân thật: đâu là tự, đâu là pháp, đâu là bất chính, đâu là bất thiện, con đường nào nên đi, con đường nào không nên đi. Nói cách khác, Đức Phật đã đem tới cho nhân loại những chất liệu quý báu của sự hiểu biết và tình thương.
Phật tâm vô xứ bất từ, nghĩa là không có một nơi nào mà tình thương của Phật không tỏa tới. Nơi nào thiếu chân pháp, nơi đó có dấu chân Đức Phật đi qua. Nơi nào còn bóng tối thì nơi đó có ánh sáng của Phật soi rạng. Nơi nào vẫn còn khổ đau, nơi đó có dòng suối từ bi tắm mát. Thâm sâu trong tấn tâm của Phật luôn mong muốn cho chúng ta có được cuộc sống thật sự trên đầy bình an và hạnh phúc.
Tượng Phật trong tịnh xá tỏa ra ánh sáng từ bi nhất vị
Tình Thương Vượt Ra Ngoài Địa Vị và Quyền Lực
Trước khi thành Phật, Đức Phật là một thái tử sống trong cung điện, gắn lụa, đầy quyền uy và thế lực. Xung quanh Ngài có những thứ vương giả thường khao khát: vẻ đẹp của hoàng hậu, sự ngoan hiền của vợ con, những bài hát du dương, những loài hoa tươi thơm, những đặc sản ngon lạ. Cuộc sống sung túc và đầy đủ như tế nhị không ai có thể ngang bằng.
Tuy nhiên, dù sống trong sự giàu sang và sung sướng, Đức Phật không thể ngả lưng mà sống khi thấy chúng sinh vẫn còn chìm sâu trong biển khổ vô minh, không biết con đường. Ngài không thể yên tâm khi bóng tối giáng sanh, bệnh tật và tử vong vẫn bao phủ đời người. Sự lo lắng và tình thương dành cho chúng sinh đã nặng nề lấn áp trên tấm lòng của vị thái tử.
Khi vua cha cấm không cho Ngài đi tu, Đức Phật đã phát ra những câu hỏi thật sâu sắc về bản chất của cuộc sống:
-
Cha có thể khiến cho tôi và tất cả chúng sinh sống mãi mà không chết được không?
-
Cha có thể khiến cho tôi và tất cả chúng sinh luôn tránh khỏi sự衰 lão, không bao giờ lão không?
-
Cha có thể làm cho tôi và tất cả chúng sinh mãnh khỏe luôn mà không bị bệnh không?
-
Cha có thể khiến cho tôi và tất cả chúng sinh hạnh phúc mãi mà không chịu khổ đau không?
Với những câu hỏi sâu sắc như thế, kéo theo một trăm kiếp tình thương cho chúng sinh, Đức Phật cuối cùng đã quyết rũ bỏ tất cả để tìm con đường giải thoát cho loài người.
Sứ Mệnh Giác Ngộ và Đạo Đức
Đức Phật đã đến để mở trường Đại học của trí tuệ nhằm đào tạo những con người thực sự có đạo đức, thực sự có ích cho bản thân, gia đình, xã hội, đất nước và cả thế giới. Những con người này phải luôn mang trong mình những chất liệu quý giá: sự hiểu biết, tình thương, lòng từ bi, sự từ xả, độ lượng, khả năng lắng nghe, sự thấu hiểu, thông cảm, khả năng tha thứ và luôn biết hạ mình, sẵn sàng hy sinh, chịu đựng để làm lợi ích cho người khác.
Hạnh phúc thực sự không nằm trong những chiếc xe sang, những ngôi nhà lầu xanh, vẻ đẹp phù phiếm hay quyền lực tạm thời mà nằm trong những tâm niệm sâu sắc như:
-
Chúng ta có biết sống với tình thương và làm lợi ích cho mọi người không?
-
Chúng ta có biết hướng ánh sáng cuộc sống theo chân, thiện, mỹ không?
-
Chúng ta có biết làm cho tâm hồn mình được thanh tịnh, nhẹ nhàng, tinh khiết không?
-
Chúng ta có biết sống làm chủ tất cả mà không bị lệ thuộc vào những lừa dối giả tạm của thế gian không?
Nếu chúng ta sống với những chính niệm như vậy, luôn tỉnh thức nhìn lại chính mình, luôn biết mình là ai thì đó mới là hạnh phúc thực sự.
Nền Tảng của Hạnh Phúc Đích Thực
Nếu chúng ta sống trên đỉnh vương quyền mà không biết con đường đi, không biết tu tập, tâm hồn lúc nào cũng đầy những khổ niệm – đau, lo âu, sợ hãi, hận thù, hơn thua, phiền muộn – thì cuộc sống chúng ta chỉ là những hố sâu đầy cỏ gai mà thôi.
Đức Phật là ngọn đuốc sáng, là lề sống thực cho chúng ta. Ngài đến với cuộc đời này không phải để cho, mà chỉ biết ơn. Ngài không bao giờ nhận. Ngài đến để cho chúng sinh hiểu biết những điều chưa bao giờ hiểu. Ngài đến không vì danh, không vì lợi cho riêng mình, mà Ngài đến tất cả để vì chúng sinh, vì tình thương, vì hạnh phúc, vì an lạc cho đa số.
Ở đây chúng ta học được một đạo lý sâu thẩm của Phật: “Bỏ tất cả rồi sẽ được tất cả, ôm tất cả rồi sẽ mất tất cả”. Đức Phật là tấm gương thiết thực đã sống đúng theo đạo lý này. Nếu ngày xưa Ngài chỉ ôm chặt những điều vương quyền, quyền lực tạm thời thì bây giờ không ai sẽ biết đến Ngài. Chính vì sự bỏ bỏ dứt khoát ấy, bây giờ ai ai cũng biết đến Ngài và hướng theo con đường của Ngài.
Tình Thương Không Có Ranh Giới
Tình thương vô bờ bến của Phật được thể hiện rõ nét qua bài kệ từ kinh Lộng Tự trong Tiểu Bộ: “Mong tất cả những ai hữu tình có mạng sống, kẻ yếu hay kẻ mạnh, không bỏ sót một ai, kẻ dài hay kẻ lớn, trung, thấp loài lớn, nhỏ, loài được thấy, không thấy, loài sống xa, không xa, các loài hiện đang sống, các loài sẽ được sanh, mong mỗi loài chúng sinh sống hạnh phúc an lạc”.
Lòng từ bi này không chứa một chút tính cách riêng, không phân biệt giàu nghèo, nam nữ, hay bất kỳ ranh giới nào khác. Nó là một tình thương bình đẳng, rộng lớn, bao quát toàn bộ vũ trụ.
Sự Ứng Dụng Trong Cuộc Sống Hôm Nay
Sống ở đời, nếu chúng ta biết hy sinh vì chân pháp và hết lòng làm lợi ích cho người khác, thì mỗi điều tốt đẹp sẽ đến với chúng ta một cách tự nhiên. Như câu nói: “Hoa không mời ong buông, hoa thơm thì ong buông tự tìm đến”.
Đức Phật dạy: “Phụng sự chúng sinh là công dưỡng chỉ Phật”. Nói cách khác, khi chúng ta phục vụ chúng sinh từ tâm lòng chân thành, chúng ta đang tiến gần hơn tới Phật, đang thực hành chân pháp.
Bài học quý báu từ Đức Phật là chúng ta phải sống bằng cả trái tim tự tâm và lòng lợi tha. Trái tim tự tâm là một trái tim rộng lớn, bình đẳng, không phân biệt, không ích kỷ, nhớ mân, so đo, chấp trước, tham lam, sân hận, si mê, đố kỵ, ganh tỵ, hận thua, phải quấy, phiền muộn mà luôn chứa đựng những hạt giống hiểu biết, tình thương, từ bi, từ xả, độ lượng, lắng nghe, thấu hiểu, thông cảm, tha thứ và luôn biết hạ mình, sẵn sàng hy sinh để làm lợi ích cho muôn loài chúng sinh.
Lòng lợi tha là một lòng luôn mang lợi ích đến cho tất cả loài chúng sinh, một niệm vui được sống cùng mọi người. Đó chính là sự hiện diện thực thụ của Phật trong đời sống hôm nay của chúng ta.
Kết Luận: Nơi Tình Thương Hiện Diện
Khi nhìn lại lời dạy của Đức Phật, chúng ta thấy rằng sự có mặt của tình thương chính là sự có mặt của Đức Phật, và sự có mặt của Đức Phật chính là sự có mặt của tình thương, của an vui và hạnh phúc. Tâm lòng Phật là một tấm gương soi cho chúng ta cách sống thực, cách sống với trái tim từ tâm và lòng lợi tha.
Lối sống của Đức Phật cho chúng ta bài học vô cùng sâu sắc: không phải cầu nhiều, mà hãy học cách bỏ bỏ. Không phải ôm lấy, mà hãy sẵn sàng buông tay. Khi chúng ta biết hy sinh vì chân pháp, khi chúng ta luôn sẵn sàng làm lợi ích cho người khác, thì từng điều tốt đẹp sẽ tự nhiên đến với cuộc sống của chúng ta, và đó chính là hạnh phúc thực sự mà Đức Phật từng dạy. Hãy để tình thương chiếu sáng mỗi bước đi, hãy để lòng từ bi hướng dẫn mỗi hành động, thì mỗi ngày chúng ta sống sẽ là một ngày sống trong hiện diện của Phật.
