Câu chuyện về những vị Đại sư Tây Tạng tái sinh không chỉ phản ánh sâu sắc niềm tin của Phật giáo Tây Tạng mà còn thể hiện rõ ràng Pháp môn về nhân duyên và quả báo. Trong những vị Karmapa nổi tiếng, Đại sư Mikyo Dorje (Karmapa thứ tám) được xem như một trong những tấu nhân vật đặc biệt, vừa là một thiền sư diệu pháp vừa là một học giả bác thông, tác giả của hơn 30 bộ sách giá trị, và người sáng tạo ra phong cách tranh thangka Karma Gadri nổi tiếng tại Tây Tạng. Cuộc đời của vị Đại sư này khắc họa một bức tranh sống động về sự kế thừa giáo pháp và sự hiện lên liên tục của Tam Bảo trong lịch sử Phật giáo.
Sự Ra Đời Kỳ Diệu của Vị Tái Sinh
Mikyo Dorje sinh năm 1507 tại một ngôi làng nhỏ tên là Satam, thuộc xã Ngomchu, miền đông Tây Tạng. Điểm đặc biệt là ngay khi vừa sinh ra, đứa trẻ đã nói rõ ràng “Karmapa” – một dấu hiệu thiêng liêng cho thấy sự hiện lên của một vị Đại sư đã từng tích lũy công đức trong các kiếp quá khứ. Sự kiện này nhanh chóng được truyền bá khắp vùng Tây Tạng.
Khi tin tức về việc có một đứa trẻ có đặc điểm của Karmapa tái sinh đến tai ngài Tai Situpa, vị cao tăng danh tiếng này đã tìm đến để xác nhận. Tuy nhiên, để đảm bảo sự an toàn cho đứa bé, ngài yêu cầu gia đình giữ bí mật trong vòng ba tháng. Sau khi tiến hành kiểm tra trực tiếp với đứa trẻ, mọi chi tiết đều phù hợp với di thừa của Đức Karmapa để lại. Điều kỳ lạ là khi hoàn tất quá trình xác nhận, cậu bé tự nói: “Xin đừng nghi ngờ nữa, ta chính là Karmapa.”
Karmapa Mikyo Dorje sinh ra tại Tây Tạng với những dấu hiệu của một vị Đại sư tái sinh
Năm sau đó, khi Mikyo Dorje mới lên năm tuổi, tin tức về một đứa trẻ khác sinh ra tại Amdo cũng có những dấu hiệu của vị Karmapa tái sinh lại được công bố. Gyaltsab Rinpoche, người kế tục trách nhiệm của Đức Karmapa đời thứ bảy, liền lên đường thăm viếng để xác minh tính xác thực của cả hai đứa bé. Nhưng ngay từ lần gặp đầu tiên với Mikyo Dorje, ngài đã cảm nhận được một sự thôi thúc kỳ lạ buộc phải quỳ xuống lễ bái đứa trẻ. Ngài nhận ra rõ ràng đây chính là hóa thân tái sinh của Đức Karmapa. Trong năm đó, một nghi lễ chính thức được tổ chức tại Tse Lhakhang để công nhận hóa thân tái sinh thứ tám của Đức Karmapa.
Sự Tiếp Đón Của Các Vương Quyền Xứ Tây Tạng
Vào năm 1516, mặc dù mới chín tuổi nhưng vị Karmapa Mikyo Dorje đã nhận được lời thỉnh cầu của Đức Vua xứ Jang Sa-tham để viếng thăm xứ này. Cùng một đoàn tùy tùng, ngài đến đó và được Đức Vua tổ chức nghi lễ tiếp đón và cung kính vô cùng trọng thể.
Sau khi tiếp xúc với vị Karmapa trẻ tuổi, Đức Vua đã vô cùng xúc động. Ngài phát tâm bảo vệ và truyền bá Pháp Phật trên toàn lãnh thổ do ngài cai trị. Theo lời dạy của Đức Karmapa, Đức Vua áp dụng chủ trương bất bạo động trong việc giải quyết các tranh chấp chính trị. Sau khi Đức Karmapa truyền dạy giáo pháp, ngài hứa sẽ trở lại xứ này sau bảy năm nữa. Lời hứa này thể hiện rõ mối liên hệ sâu sắc giữa giáo pháp và chính quyền địa phương.
Quá Trình Tu Học và Thừa Kế Giáo Pháp
Từ năm 1517 trở đi, Mikyo Dorje bắt đầu học tập những phần giáo pháp quan trọng nhất từ vị Đại thành tựu giả Sangye Nyenpa, tức Tashi Paljor, người được coi là một trong những đệ tử xuất kiệt nhất của Đức Karmapa đời thứ bảy. Bên cạnh Tashi Paljor, vị Karmapa trẻ cũng học tập từ nhiều bậc thầy nổi tiếng khác như Dulmo Tashi Yuzer, Dakpo Tashi Namgyal và Karma Trinleypa. Tuy nhiên, toàn bộ giáo pháp mật truyền của dòng Karma Kagyu được truyền lại hoàn toàn từ chính ngài Tashi Paljor.
Tashi Paljor, vị thầy chính của Karmapa Mikyo Dorje trong việc truyền dạy giáo pháp Karma Kagyu
Trong ba năm nổ lực truyền dạy toàn bộ cho vị Karmapa trẻ, Tashi Paljor đã hoàn tất sứ mệnh của mình. Ngay trong buổi lễ hỏa táng nhạc thân của ngài, vị Karmapa đã đạt được sự chứng ngộ về giáo pháp đã được truyền dạy.
Khoảng năm 1520, Hoàng Đế nhà Minh là Minh Vũ Tông gửi lời thỉnh cầu ngài viếng thăm Trung Hoa. Vị Karmapa từ chối với lý do rằng vị hoàng đế này sẽ qua đời trước khi ngài kịp đến Trung Hoa. Lời dự báo hoàn toàn chính xác, vì Hoàng Đế Minh Vũ Tông thực sự băng hà trong năm 1521.
Phẩm Chất Toàn Diện của Một Vị Đại Sư
Karmapa Mikyo Dorje sở hữu nhiều nét tính cách rất giống với vị Karmapa đời thứ ba, Rangjung Dorje, đặc biệt là sự say mê nghiên cứu học hỏi và năng khiếu về ngôn ngữ học. Ngài học tiếng Phạn từ ngài Lotsawa Richen Tashi và thể hiện năng khiếu nghệ thuật vượt bậc trong thơ ca, hội họa và nhiều lĩnh vực khác.
Tại Mar Kham, ngài tạo nên một pho tượng đá để mô tả chính mình. Sau khi hoàn tất, ngài đặt pho tượng trước mặt và hỏi pho tượng xem có giống thật hay không. Người ta nghe được tiếng trả lời rõ ràng: “Rất giống.” Khi ấy, ngài cầm lên một cục đá và bóp nặn lại như người bóp vỡ bột nhão, rồi in dấu bàn tay mình lên đó. Cả pho tượng và cục đá với dấu bàn tay của ngài hiện vẫn còn được giữ tại chùa Rumtek, xứ Sikkim.
Vào tuổi 21, ngài thọ giới cụ tục với Chodrup Senge để chính thức trở thành một vị tỳ kheo. Cùng tham gia buổi lễ truyền giới này có Lạt-ma Thinley, một vị cao tăng nổi tiếng.
Các Công Trình Phật Học và Sáng Tạo Văn Hóa
Karmapa Mikyo Dorje được xem như một trong các vị Karmapa nổi tiếng về mọi phương diện. Ngài là một bậc thầy vĩ đại về thiền định cũng như một học giả uyên bác và thông thái, tác giả của hơn 30 bộ sách giá trị, bao gồm các luận giải về kinh luận cũng như những bản lược giải những điểm tinh yếu trong kinh điển và các Tantra. Ngài cũng biên soạn nhiều nghi thức tu tập và các chỉ dẫn quan trọng cho các hình giáo tu tập Mật tông.
Về mặt nghệ thuật, ngài là người đầu tiên sáng tạo phong cách tranh thangka được gọi là Karma Gadri, một trong các trường phái chính của nghệ thuật tranh thangka Tây Tạng. Phong cách này kết hợp tinh tế các yếu tố truyền thống Tây Tạng với những đặc điểm độc đáo, tạo nên một dấu ấn riêng biệt trong lịch sử nghệ thuật Phật giáo.
Phong cách tranh thangka Karma Gadri do Karmapa Mikyo Dorje sáng tạo là một di sản quý báu của Phật giáo Tây Tạng
Mối Liên Hệ Sâu Sắc với Guru Rinpoche
Đức Karmapa đời thứ tám nhận ra một điểm sâu sắc về mối quan hệ không tách rời giữa những hóa thân của ngài và của vị Đạo sư Guru Rinpoche. Theo quan niệm của ngài, Guru Rinpoche là hóa thân của Đức Phật Nhiên Đăng (Dipankara), vị Phật đã thành Đạo trước Đức Phật Thích-ca. Kinh Phật dạy rằng trong Hiện kiếp đã có đến 1.000 vị Phật ra đời, do đó cả hai vị Karmapa và Guru Rinpoche đều có thể xem là sự hiệu lộ của cả một ngàn vị Phật trong thế giới của chúng ta.
Những Năm Cuối Cùng và Di Chúc
Năm 1546, ngài thông báo với các đệ tử về sự viễn tích sắp tới của mình. Shamar Rinpoche và Pawo Rinpoche đã cùng nhau khẩn khoản xin ngài hãy tiếp tục công việc hoằng hóa thêm một thời gian nữa. Ngài chấp nhận lời thỉnh cầu chân thành và cho biết sẽ kéo dài đời sống thêm một thời gian. Trong giai đoạn này, ngài thăm viếng các tự viện thuộc dòng Karma Kagyu để chăn chỉnh việc tu tập và tiếp xúc với nhiều người để truyền dạy giáo pháp. Ngài cũng yêu cầu các đệ tử giảm bớt một số lễ nghi để những ai muốn được diễn kiến ngài đều có thể dễ dàng tìm đến.
Năm 1554, một trận dịch bệnh lan truyền ở miền nam Tây Tạng. Ngài liền lên đường đến đó và báo các đệ tử rằng ngài sẽ chấm dứt trận dịch. Sau khi đến nơi, ngài cho làm 5 cái tháp nhỏ và đặt trước mặt mình rồi nhập định chủ tâm cầu nguyện và sử dụng năng lực của lòng Đại bi để bao phủ cả vùng này. Sau khi ngài ra khỏi thiền định, dịch bệnh trong vùng tức thời chấm dứt. Tuy nhiên, ngài báo các đệ tử biết rằng những nguyên nhân gây bệnh đã được hấp thụ cả vào trong người của ngài, và do đó ngài sẽ viễn tích ngay trong năm này.
Đức Karmapa đề lại một di chúc báo trước những chi tiết về lần tái sinh sắp tới của mình và giao thừ này cho Shamar Konchok Yenlak. Ngài viễn tích trong năm 1554, khi được 47 tuổi. Các đệ tử thu thập xá-lợi của ngài sau khi hỏa táng tại Tsurphu và dựng một tháp bạc tại đây để thờ phụng.
Các Đệ Tử Xuất Sắc và Sự Kế Thừa Pháp Môn
Trong số rất nhiều đệ tử của ngài, các vị nổi bật nhất là Shamar Konchok Yenlak, Pawo Tsuklak Trengwa, Gyaltshap Drakpa Paljor, Sitri Chokyi Gocha và Karma Thinley Legdrup. Những vị đệ tử này đã trở thành những cột trụ quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển truyền thống Karma Kagyu.
Trong di chúc, ngài viết: “Trong đời sống kế tiếp, tôi sẽ sinh ra với tên gọi là Wangchuk – vị vua vinh quang và tự lập của cả thế giới này. Tôi sẽ sinh ra ở vùng Tre-shur tuyệt phú thuộc miền đông Tây Tạng, ở một nơi mà người ta có thể nghe được tiếng nước chảy và tiếng giảng pháp. Tôi đã thấy trước được những dấu hiệu chứng tỏ một điều là không bao lâu nữa tôi sẽ sinh ra tại đó.”
Người nối tiếp truyền thống Karma Kagyu sau khi ngài viễn tích là Kunkhok Yenlak. Vị này sinh năm Mộc Dậu (1526) tại Kyen, một vùng cao của Kongpo. Đức Karmapa đời thứ tám đã xác nhận ông là hóa thân tái sinh đời thứ năm của Shamar. Kunkhok Yenlak học tập với Đức Karmapa đời thứ tám và Pawo Tsuklak Trengwa, một đệ tử lớn của ngài. Ông trở thành một học giả lớn và một bậc thầy vĩ đại về thiền định. Ông đã nhận được sự truyền thừa toàn bộ giáo pháp của dòng Karma Kagyu, và chính Đức Karmapa đã giao phó cho ông trách nhiệm dẫn dắt tông phái. Kunkhok Yenlak có nhiều tác phẩm Phật học quan trọng. Ông cũng chính là người thực hiện việc nhận biết Đức Karmapa đời thứ chín và trở thành vị thầy dạy chính của ngài. Ông viễn tích vào năm 1583, khi được 57 tuổi, sau khi đã thực hiện việc truyền lại toàn bộ truyền thống của dòng Karma Kagyu cho Đức Karmapa đời thứ chín: Wangchuk Dorje.
Lời Kết: Những Bài Học Từ Cuộc Đời Của Vị Đại Sư
Cuộc đời của Đức Karmapa Mikyo Dorje là một minh chứng sống động cho Pháp Phật. Từ những dấu hiệu kỳ diệu khi mới sinh cho đến những công trình Phật học vĩ đại, từ sự toàn diện trong học vấn đến sự từ bi vô lượng trong hành động, vị Đại sư này đã trình diễn một cuộc đời tu tập hoàn hảo. Sự kế thừa pháp môn của ngài được thể hiện rõ ràng qua các đệ tử xuất sắc, những người tiếp tục nâng cao ngọn đuốc giáo pháp. Những bài học từ cuộc đời này khuyến khích chúng ta tu tập với tinh tấn, phát triển trí tuệ, và nuôi dưỡng lòng từ bi để trở nên những người bảo vệ và lan tỏa Chánh pháp trong xã hội. Đặc biệt, hành động của vị Đại sư trong việc cứu độ các chúng sinh khỏi dịch bệnh là một minh chứ sáng chói cho sức mạnh của thiền định và lòng từ bi vô biên của một bậc Thánh hiền.
Tài liệu tham khảo:
- Kinh Phật dạy về các bậc Phật tại hiện kiếp
- Những tư liệu lịch sử về dòng Karma Kagyu
- Các ghi chép về cuộc đời và di chúc của Đức Karmapa Mikyo Dorje
- Lịch sử Phật giáo Tây Tạng và sự phát triển của dòng Kagyu
