Tình yêu là một trong những cảm xúc cao quý nhất của con người, đặc biệt là trong truyền thống Phật giáo, nơi tình yêu được hiểu là sự kết hợp hoàn hảo giữa tâm và thân. Sư Ông Làng Mai, một vị thiền sư lỗi lạc của thế kỷ 20 và 21, đã dành nhiều năm tháng để giáo dạy về bản chất thực sự của tình yêu chân thật trong bối cảnh văn hóa hiện đại. Theo quan điểm Phật giáo, tâm và thân không tách biệt – chúng là một thể thống nhất. Nếu thân bị ô nhiễm thì tâm cũng trở nên chán chường, ô nhiễm và thương tích. Ngược lại, nếu thân được nguyên vẹn thì tâm cũng được nguyên vẹn. Đây chính là nền tảng để hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa thân, tâm và tình yêu chân thật.
Thân Tâm Nhất Như Linh Thiêng
Trong giáo lý Phật giáo, có một khái niệm rất sâu sắc: thân như đơn thớ tâm linh. Thân cũng linh thiêng như tâm vậy. Nếu thân không còn linh thiêng thì tâm cũng không còn linh thiêng nữa. Chúng ta cần gìn giữ thân như việc gìn giữ tâm và ngược lại. Trong quá khứ, quan niệm về sự gìn giữ thân và tâm giữa Tây phương và Đông phương không khác biệt bao nhiêu. Cả hai đều coi trọng sự toàn vẹn của thân và tâm là cơ bản của hạnh phúc.
Chúng ta chỉ chia sẻ những gì sâu kín nhất trong tâm với những người mà chúng ta tin tưởng, với những người tri kỳ. Đối với thân thể của chúng ta cũng vậy. Nếu không có tình yêu sâu sắc với một người thì chúng ta không bao giờ phó thác cái thân này cho người ấy. Do vậy, tình yêu trở thành rất thiêng liêng – nó nuôi dưỡng được cả hai phía yêu nhau. Khi coi xác thân người kia là dụng cụ phục vụ cho sự khoái lạc của chúng ta, tình yêu bị đánh mất đi yếu tố linh thiêng.
Hai người tay nắm tay nâu cao, biểu hiện tình cảm yêu thương và sự kết nối lâu dài
Tình Yêu Đích Thực Cần Bốn Yếu Tố Quyền Hòa
Giới thứ ba có liên hệ trực tiếp đến tình yêu, và sự liên hệ giữa hai người đúng về phương diện tình dục. Đức Thế Tôn dạy về tình yêu rất sâu sắc và đầy đủ. Tình yêu chân thật có chứa những yếu tố: tứ, bi, hỷ và xả. Phải thấy mình và người kia là một. Những khổ đau của người kia là những khổ đau của chúng ta, và khổ đau của chúng ta cũng là khổ đau của người kia. Chúng ta không loại trừ người kia ra khỏi hạnh phúc và khổ đau của chúng ta.
Muốn xây dựng tình yêu chân thật thì phải thực tập giới thứ ba. Đi tìm thú vui trong tình dục mà phá đốt những yếu tố của tình thương đích thực, là phạm giới. Phải thấy rằng, sự an ninh và toàn vẹn của người kia là sự an ninh và toàn vẹn của chính chúng ta. Nhu cầu bảo vệ thân thể của chúng ta cũng như nhu cầu bảo vệ thân thể người kia – cả hai đều là những cơ sở linh thiêng.
Phải thấy rằng, cái thân và cái tâm của người kia là nơi linh thiêng, và cần phải tôn trọng thì lúc đó tình thương chân thật mới thật sự có mặt. Sự toàn vẹn của cơ thể liên hệ tới sự toàn vẹn của tâm hồn. Với nền văn hóa hóa xưa thì chúng ta chỉ giao phó thân tâm cho người kia khi người ấy trở thành bạn tri kỷ của đời chúng ta. Tuy hai người đã cưới nhau, nhưng vẫn phải luôn luôn kính trọng lẫn nhau, không được có những cử chỉ, hành động thô lỗ với người bạn hôn phối. Phải thấy, thân thể của chúng ta cũng linh thiêng như của người kia, và chúng ta vẫn tiếp tục khám phá ra những cái hay cái đẹp ở nơi người kia thì lúc đó tình yêu mới kéo dài được.
Quản Lý Năng Lượng Tình Dục Thông Qua Giới Sát
Tình yêu là một quá trình của sự khám phá. Đi tìm khoái lạc trong tình dục sẽ chỉ là lạm dụng và phá vỡ hạnh phúc mà thôi. Tuổi trẻ bây giờ không được hướng dẫn về tình yêu – nhà trường chỉ dạy về sinh học thôi. Nên các bạn trẻ biết tình dục mà chưa kịp biết tình yêu. Các nhà giáo dục cần xét lại điều này. Nếu chỉ dạy cho học trò về sinh học mà không dạy về tình thương thì e rằng, cái đẹp, cái linh thiêng nơi họ sẽ bị đánh mất.
Trong xã hội ngày nay, nằng lượng tình dục quá nhiều, những hình ảnh, âm thanh độc hại trong sách báo, truyền trò tràn lan. Vì vậy chúng ta phải nguyện học hỏi những phương pháp thích ứng để chăm sóc năng lượng tình dục của mình. Người nào cũng có năng lượng tình dục, và chính Đức Thế Tôn cũng có năng lượng tình dục. Ngài thành đạo hội 35 tuổi, và dĩ nhiên ngài vẫn còn những năng lượng tình dục, nhưng ngài biết cách chăm sóc năng lượng ấy nên nó không gây hại đến ngài. Ngài đã biết hướng toàn bộ năng lượng của ngài về phía độ đời, thương người.
Chuyện ăn uống cũng có liên quan đến năng lượng tình dục. Người xuất gia không còn là làm chuyện dâm dục, nhưng là làm thế nào để quản lý năng lượng ấy? Bụt có dạy, người xuất gia không ăn muối, không uống rượu. Đây là một phương pháp rất hay để hỗ trợ cho việc quản lý năng lượng này.
Bộ ba hành động thiền tập gồm ngồi thiền, đi bộ chánh niệm và viết bài học Phật pháp
Bên đạo Bụt nguyên thủy, mỗi ngày các thầy, các sư cô chỉ ăn một bữa vào buổi trưa – đây cũng là phương pháp hay. Trước khi ăn, chúng ta luôn niệm, ăn như thế nào để có sự chừng mức và điều độ. Mỗi thầy, mỗi sư cô đều có chiếc bình bát để làm ứng lượng khí. Khi lấy thức ăn phải chừng mức, phải nhận diện được tâm hình tham ăn của chúng ta. Chuyện ăn uống có ảnh hưởng rất quan trọng đến năng lượng tình dục.
Trong đạo Bụt còn có phương pháp để nhị thân, tức là không được đi ra ngoài một mình, không chuyện trò với người khác phải một mình, mà phải luôn có một người cùng giới bên cạnh để bảo hộ. Đây cũng là một phương pháp hữu hiệu để quản lý năng lượng tình dục khi đi ra ngoài. Ngoài ra, thực tập sám pháp và thực tập khí công cũng là những cách chăm sóc những năng lượng tình dục. Không phải chỉ người xuất gia mới học hỏi phương pháp thích ứng để chăm sóc năng lượng tình dục của mình mà người tại gia cũng phải học. Bởi những người tại gia trong cuộc sống hàng ngày tiếp xúc quá nhiều với những yếu tố kích thích như phim ảnh, sách báo, âm thanh…
Do vậy, người tại gia thực tập vẫn đủ chăm sóc năng lượng tình dục khó hơn nhiều so với người xuất gia. Giới tả dâm đôi khi lại khó thực hiện hơn giới bất dâm. Bất dâm là hoàn toàn không có dâm dục, còn giới tả dâm là chỉ có liên hệ với vợ hay chồng của mình thôi. Người cư sĩ cũng phải ăn uống như thế nào để không chế tác quá nhiều năng lượng tình dục…
Bốn Yếu Tố Căn Bản Của Tình Yêu Chân Thật
Thực tập giới là giúp bảo hộ đem lại cho chúng ta bình an và hạnh phúc. Trong giới bản năm, giới mới chúng ta sẽ bị xung thêm vào giới thứ ba như sau: “Con nguyện học hỏi những phương pháp thích ứng để chăm sóc năng lượng tình dục của con, để thấy được tính bất nhị của thân và của tâm” – thân và tâm là một. Nếu không kính trọng thân là cũng không kính trọng được tâm. Những điều này phải học hỏi và thực tập mới thấy được, chứ không phải chỉ đọc là đã hiểu.
Bốn yếu tố căn bản của tình yêu chân thật có công năng là làm lớn lên hạnh phúc của chúng ta và của người khác. Xã hội ngày nay, tình yêu thì ít mà tình dục thì nhiều. Do vậy mà khổ đau trong gia đình, xã hội rất lớn. Mỗi người cần phải tập chế tác tình yêu chân thật, để làm giảm thiểu năng lượng tình dục nơi chúng ta và nơi người kia. Chúng ta phải học tập những phương pháp quản lý tình dục để bảo vệ tình yêu và hạnh phúc của gia đình.
Sau khi thợ giới, người hành trì giới phải pháp đàm và học hỏi một tháng hai lần. Tu tập để chế tác thêm các chất liệu từ bi hỷ xả. Theo lời Đức Thế Tôn, đây là những phương pháp thực tiễn, sâu sắc và giúp chúng ta xây dựng tình yêu thực sự dựa trên nền tảng tôn trọng, hiểu biết và chăm sóc lẫn nhau.
Kết Luận: Tình Yêu Và Hạnh Phúc Lâu Dài
Tình yêu chân thật không phải tìm kiếm khoái lạc tức thời mà là quá trình khám phá, tôn trọng và chăm sóc. Bằng cách thực tập giới thứ ba – bảo vệ năng lượng tình dục của chúng ta – chúng ta đang thực tế bảo vệ tình yêu, bảo vệ sự toàn vẹn của thân và tâm. Đối với người xuất gia, điều này được thực hành thông qua sự tinh tấn và các tu tập hàng ngày. Đối với người tại gia có gia đình, việc này đòi hỏi sự tỏ tường, tôn trọng lẫn nhau và liên tục học hỏi.
Tâm và thân là một – sự kính trọng một phía là kính trọng phía kia. Khi chúng ta chăm sóc cơ thể như một di sản linh thiêng, tâm hồn cũng được nuôi dưỡng. Khi chúng ta thấy người yêu như một nơi thiêng liêng đặc biệt trong đời chúng ta, tình yêu sẽ phát triển với sự sâu sắc, ổn định và tạo ra hạnh phúc thực sự cho cả hai. Đó là con đường xây dựng tình yêu chân thật mà Phật giáo hướng dẫn.
Những lời dạy trên được trích từ pháp âm của Sư Ông Làng Mai về chủ đề “Thân thể là đơn thớ tâm linh”
